Een authentieke burgemeester

Columns

Eén ding heb ik goed voorspeld, namelijk dit: “Ik zie ook drama. Eerst komt nog de triomf, een enorme triomf, en daarna komt het drama, een enorm drama. Erg ver weg ligt het drama niet. Fortuyn weet het, hij is er voor geboren, hij snakt er naar. Als hij groots en meeslepend kan vallen, met oorverdovend kabaal, zal hij het niet laten”. Dat schreef ik op 15 maart 2002 in NRC Handelsblad. Nog geen twee maanden later werd Pim Fortuyn vermoord.

Eerlijk gezegd had ik eerder gedacht aan zelfmoord dan aan moord, maar het leek mij onafwendbaar dat het verkeerd zou aflopen. Vijf jaar later is Nederland aan het herdenken geslagen. Logisch dat Fortuyn na zijn dood mooier wordt gemaakt dan hij werkelijk was. Die houding maakt ons allemaal mooier, na een daad die druipte van lelijkheid.

De vraag “waar was je?” hoorde je veel. Wij spiegelen eens nu eenmaal graag aan het land waar John F. Kennedy is vermoord. Maar er waren ook commentaren en analyses. Onvermijdelijk vroegen wij ons af of er uit het verleden iets te leren viel. Zoals altijd stond ook een cynicus op stond, die zei dat als de geschiedenis ons iets leert dan is het wel dan er niets te leren valt. Altijd gaat het weer mis.

Een woord dat je ook veel hoorde, was “authenticiteit”. Pim was tenminste authentiek. Bedoeld wordt: echt. Pim was een echt mens. Hij kon wel vals zijn, per slot was hij ook een nicht, maar voornamelijk was hij echt. De Van Dale geeft nog als toelichting: “waarachtigheid van waaruit morele beslissingen dienen te worden genomen”. Pim was waarachtig. Pim was echt. Pim was authentiek.

Hoe meet je authenticiteit?

Burgemeester Gerd Leers van Maastricht keek bij Felix Rottenberg naar een filmpje, dat was opgenomen, toen Pim bij Leefbaar Nederland de wacht werd aangezegd. Pim toonde zich uiterst emotioneel. Hij wilde de oude vrouwtjes van ons land redden van de Turkse en Marokkaanse tasjesdieven. “Dat is waar ik voor de sta”, zei hij. Hij zwaaide met zijn armen en begon bijna te huilen.

Daarna roemde Gerd Leers de authenticiteit na Fortuyn. Maar hoe weet je of iemand authentiek is? Is Gerd Leers behalve burgemeester ook psychiater? Misschien speelde Fortuyn wel geweldig toneel. Zelf vond ik het een nogal onthullend filmpje over Pim. Stel je voor dat alle politici zo zouden zijn – authentiek of gespeeld. Nooit meer een stiff upperlip, nooit meer beheersing, nooit meer de kaarten achter de hand houden, maar altijd zeggen van je denkt. Boem, een atoombom erop. Kost levens, maar is wel authentiek.

Opdat het volk, “de mensen”, of “de gewone mensen” begrijpen wat je doet.

Gerd Leers is zelf ook zo iemand die authentiek is. Onlangs rapte de burgemeester, van Maastricht, bijgestaan door de punkband Heideroosjes het nummer: Da’s toch dope, man! Dit was de tekst: “Ik zeg; reguleer, dan kun je wetten maken / En besparen we de samenleving vele dure knaken. / De politie hoeft die kwekers niet meer te gaan vangen, / En aan de sterkte van die stuff kun je regels hangen”.

Heideroosjes.jpg

Luister!

Een onvervalste carnavalskraker, want carnaval is ook bijzonder authentiek. Drinken, feesten, zuipen, lallen. In het Noorden van Nederland doen ze er niet aan, maar daar zijn ze ook niet zo authentiek als in het Zuiden. En het dagblad Trouw schreef: “Blijkbaar verkeert Leers in de veronderstelling dat een goeie rap niet veel meer is dan een gesproken sinterklaasrijm met een beat eronder”.

Flauw hoor. Hebben wij eindelijk eens een authentieke burgemeester, is het weer niet goed.

Binnenlands Bestuur, 11 mei 2007