Robin Hood & Little John

Beweringen en bewijzen

Het beeld van Jan Peter Balkende, die als een onvervalste Robin Hood steelt van de rijken en de buit verdeelt onder de armen, wilde de hele morgen niet uit mijn hoofd. Ik zag Jan Peter voor me, juist nadat hij in het bos een overval had gepleegd op een groepje hogere inkomens – duikbuikige mannen die het volk uitbuiten en geknecht houden. In zijn groene wambuis snelt Jan Peter er vandoor, de buitgemaakte zak met geld vastgebonden aan de stijgbeugel van zijn paard.

Naast hem galoppeert Little John, met wie hij ooit gevochten heeft, maar die inmiddels is uitgegroeid tot zijn trouwste knecht.

Als ik mijn ogen sluit en mijn fantasie nauwkeuriger bekijk, zie ik dat het gezicht van Little John verdacht veel lijkt op dat van Wouter Bos. Het was al enige tijd onrustig in het woud van Nottinghamshire, toen Robin Hood op een bruggetje de weg werd versperd door een vreemdeling.

Robin Hood.jpg

“Geen duimbreed zal ik wijken!”.

“Gij spreekt als een ezel!”.

Dan komt het tot een gevecht van man tegen man, waarbij Robin Hood in de beek kopje onder gaat. Reeds komen Robins vrijbuiters aangehold om de vreemdeling een lesje te leren, maar de Prince of the Thieves roept grootmoedig: “Stop! Dit is een dappere man”. Waarop de vreemdeling knielt en zegt: “Heer, mijn hand erop. Ik zal u dienen met al mijn kracht!”.

De vreemdeling was Little John.

Om de beelden uit mijn hoofd te krijgen, sla ik nog een paar andere kranten op. Ineens staat het daar, vijf kolom groot op de voorpagina van het Financieele Dagblad: “Balkenende verzet zich hevig tegen beeld van nivellering”. Mijn fantasie valt in duigen. Het kabinet heeft een paar linkse maatregelen genomen, zoals speciale heffingen voor welgestelden op dure huizen, dure auto’s, opgebouwde pensioenen en verzorgingsflats, maar Robin Hood ontkent! De premier zegt dat wij moeten oppassen met het gebruik van het woord “nivellering”. Hij vindt “dat soort typeringen ouderwets”. Er moet niet overdreven worden.

In het Financieele Dagblad komt ook Little John aan het woord. Het gaat er niet alleen om de rijken armer te maken, zegt hij, “bij ons zijn de middeninkomens de grote winnaars”. Eigenlijk zegt hij iets heel anders dan Robin Hood, maar op de een of andere manier is alles zo geregisseerd dat het lijkt of Robin en Little John het volkomen met elkaar eens zijn.

Zou het kunnen dat de kop van het Financieele Dagblad precies weer geeft wat er de komende kabinetsperiode zal gebeuren? De coalitie neemt allerlei maatregelen en de partners zullen die maatregelen op hun eigen wijze interpreteren. De ene partij zal tevreden zijn en de andere partijen zullen zeggen dat wij niet moeten overdrijven. Het CDA heeft beloofd dat er niet aan de hypotheekaftrek wordt getornd. Als er een andere manier wordt gevonden om geld bij de bezitters van dure huizen weg te halen, zal het CDA zeggen dat wij niet moeten overdrijven.

Dezelfde situatie heeft zich ook al voorgedaan bij de abortusregeling. Er komt nieuwe wetgeving, waarover de Christen-Unie zich tevreden heeft getoond. De reformatorische kranten, die graag de hele abortus afgeschaft willen zien, vinden dat er een stap in de goede richting is gedaan, maar de verantwoordelijke staatssecretaris Jet Bussemaker (PvdA) is van mening dat er niets wezenlijks is veranderd. Wij niet moeten overdrijven. Wanneer de terugtrekking van de troepen in Afghanistan ter sprake komt, zal misschien iemand vragen hoe het toch al weer zat met die parlementaire enquête, waarop wij te horen krijgen dat die vraag op dit moment helemaal niet opportuun is en dat wij ook niet moeten overdrijven.

Dat is zowel de kracht als de zwakte van de parlementaire democratie. Tijdens de verkiezingscampagne stonden Robin Hood en Little John tegenover elkaar.

“Gij liegt!”.

“Gij spreekt als een lafaard!”.

Eenmaal na de verkiezingen in hetzelfde kabinet doen zij net of zij in andere bewoordingen dezelfde taal spreken. Voor de kiezer, die de leugenaar en de lafaard ineens in hetzelfde kabinet ziet zitten, voelt het unheimisch aan. Zo profiteren de linker en de rechter flanken.

De enige echte vraag is natuurlijk hoe lang wij de vergelijking met Robin Hood kunnen doortrekken. Helaas is onbekend hoe het precies met Robin Hood is afgelopen. Er zijn drie historische figuren die mogelijk Robin Hood zijn geweest, maar bewezen is er niets en eigenlijk weten wij niet eens of hij echt heeft bestaan. Evenmin is bekend hoe het met Robin Hood is afgelopen. Misschien is hij terechtgesteld, maar ook daarvan ontbreekt elk bewijs.

Wel wordt in de Middeleeuwse balladen vaak gesuggereerd dat Robin Hood en Little John een homoseksuele relatie hebben onderhouden. Ik geef het maar door. Omdat zoiets ook toen al niet goed lag – wij schrijven de veertiende eeuw – heeft men later voor Robin een minnares bedacht: Lady Marion. Ik zie Ella Vogelaar voor me. In haar hand heeft zij een zakdoekje en ze zwaait.

de Volkskrant, 20 september 2007