The Max Pam Globe » My 61 Memorable Games

My 61 Memorable Games

Schaken

Normaal gesproken moet het deze week gaan over de opzienbarende Gata Kamsky, die de World Cup 2007 heeft gewonnen door in de finale Aleksej Sjirov te verslaan. Maar er is curieus nieuws over Bobby Fischer.

Deze week verscheen plotseling op site van het Canadese veilinghuis eBay de mededeling dat er een nieuwe editie zou komen van My 60 Memorable Games, het beroemde schaakboek van Fischer. De nieuwe editie moet My 61 Memorable Games heten.

Als voorproefje kregen wij niet alleen de omslag te zien, maar ook werd een gedeelte uit het voorwoord geciteerd. Daarin vertelt Fischer dat hij lang met de heruitgave heeft gewacht, maar dat hij een en ander op de lever heeft dat niet meer onbesproken kan blijven.

Fischer is in financiële problemen geraakt, zoals blijkt uit deze opmerking: “De Zwitserse UBS bank heeft bijna al het geld afgepakt dat ik met mijn revanchematch tegen Boris Spasski in 1992 had verdiend. Voor degenen die niet op de hoogte zijn: dat is meer dan drie miljoen dollar. Mijn strijd met de bank heeft tot dusver nergens toe geleid, hoewel ik het internationale recht aan mijn kant heb. Daarom breng ik nu mijn zestig gedenkwaardige partijen uit, plus één, namelijk een partij uit de tweekamp die indirect verantwoordelijk is geweest voor alle moeilijkheden die mij sindsdien hebben getroffen”. De nieuwe editie, geveild onder nummer 320196692877, zou in een gelimiteerde oplage van vijftig exemplaren uitkomen.

Onmiddellijk nadat eBay het bericht de wereld had ingestuurd, werd er druk geboden. Het hoogste bod bedroeg op een gegeven moment 3.050 dollar voor één speciaal exemplaar. Tegelijkertijd werd druk op het internet gespeculeerd over de vraag of hier sprake was van een hoax. Misschien was het allemaal een verzinsel en probeert een handige zakenman een slaatje te slaan uit Fischers beroemdheid. Het zou niet de eerste keer zijn dat zoiets gebeurt. Alles leek mogelijk, maar intussen heeft eBay een verklaring doen uitgaan. Daarin wordt gezegd dat “nummer nummer 320196692877 van de site is verwijderd en niet langer beschikbaar is”.

Nog verontrustender is het bericht dat Fischer (64) inmiddels op IJsland in een psychiatrische inrichting is opgenomen. Althans, dat wordt gemeld door de Argentijnse krant La Nacion. Volgens ooggetuigen kwam Fischer nauwelijks meer buiten. De enkele keer dat hij toch zijn huis verliet, gedroeg hij zich zeer schuw. Hij liep dicht langs de huizen als een paranoïde patiënt. “Hij is overal bang voor”, zeggen zijn buren. Aangezien Fischer op IJsland niemand heeft om voor hem te zorgen, vreest men voor zijn gezondheid. Vandaar dat hij ter observatie is opgenomen. Hij verkeert echter niet in levensgevaar, aldus La Nacion.

Uiteraard werd ook druk gespeculeerd over de vraag welke partij Fischer aan zijn 60 Memorable Games heeft toegevoegd. Men kwam tot de conclusie dat het deze moest zijn:

Fischer-Spasski (Sveti Stefan1992, eerste partij.)

1. e2-e4 e7-e5 2. Pg1-f3 Pb8-c6 3. Lf1-b5 a7-a6 4. Lb5-a4 Pg8-f6 5. O-O Lf8-e7 6. Tf1-e1 b7-b5 7. La4-b3 O-O 8. c2-c3 d7-d6 9. h2-h3 Pc6-b8 10. d2-d4 Pb8-d7 11. Pb1-d2 Lc8-b7 12. Lb3-c2 Tf8-e8 13. Pd2-f1 Le7-f8 14. Pf1-g3 g7-g6 15. Lc1-g5 h7-h6 16. Lg5-d2 Lf8-g7 17. a2-a4 c7-c5 18. d4-d5 c5-c4 19. b2-b4!

Was toen een nieuwe zet in de Breyer-variant.

19. … Pf6-h7

Hij had beter en passent op b3 kunnen slaan.

20. Ld2-e3 h6-h5 21. Dd1-d2 Te8-f8 22. Ta1-a3! Pd7-f6 23. Te1-a1 Dd8-d7 24. Ta1-a2 Tf8-c8 25. Dd2-c1 Lg7-f8 26. Dc1-a1 Dd7-e8 27. Pg3-f1!

Het logische spel van Fischer is ijzersterk. Zwart dreigt te worden ge-a-lijnd.

27. … Lf8-e7 28. Pf1-d2 Kg8-g7 29. Pd2-b1! Pf6xe4!

Dit stukoffer is zwarts tegenkans.

30. Lc2xe4 f7-f5 31. Le4-c2 Lb7xd5 32. a4xb5 a6xb5 33. Ta3-a7 Kg7-f6?

Hier was 33. … Pf6 veel sterker.

34. Pb1-d2 Ta8xa7 35. Ta2xa7 Tc8-a8 36. g2-g4!

Een zet die alom werd geprezen. Wit geeft het stuk terug, maar de zwarte koning komt onder vuur te liggen.

36. … h5xg4 37. h3xg4 Ta8xa7 38. Da1xa7 f5-f4 39. Le3xf4 e5xf4 40. Pf3-h4! Ld5-f7 41. Da7-d4+ Kf6-e6 42. Ph4-f5 Le7-f8 43. Dd4xf4 Ke6-d7 44. Pf5-d4 De8-e1+ 45. Kg1-g2 Lf7-d5+ 46. Lc2-e4 Ld5xe4+ 47. Pd2xe4 Lf8-e7 48. Pd4xb5 Ph7-f8 49. Pb5xd6 Pf8-e6 50. Df4-e5 en zwart gaf op.

Het Parool, 22 december 2007