Zo onstéllend provinciaal

Beweringen en bewijzen

Herinnert iemand zich nog Cees Berkhouwer? Dr. Cees Berkhouwer (1919-1992), advocaat van beroep, toegetreden tot de VVD, lid van de Tweede Kamer en later ook nog even voorzitter van het Europees Parlement. Op de televisie maakt hij reclame voor melk, maar als er geen camera in de buurt was dronk hij liever iets anders.

Bijnaam: Boerenkees.

In zijn “Europese” tijd, werd hij een keer gesnapt toen hij op een receptie zijn zakken stond te vullen met heerlijkheden als oesters, kaviaar en gerookte zalm. Er waren – naar ik meen – ook uitstekende sigaren bij, want het was de tijd dat er nog gerookt mocht worden. Boerenkees, de vrolijke levensgenieter, die al snel doorging voor een flamboyante, on-Hollandse figuur.

De grappige uitzondering die de regel bevestigde.

Cees Berkhouwer.bmp

Eigenlijk was Boerenkees iemand die je niets kon kwalijk nemen. De internationale politiek corrumpeerde automatisch als je naar het zuiden trok, waar met de publieke moraal nogal gammel was gesteld.

Wie had gedacht dat er in ons onkreukbare land nog eens debat over waarden en normen zou losbarsten? Toch is het gebeurd, en of er een verband is weet niet, maar sinds die discussie op gang is gekomen, zijn er in het buitenland nog nooit zo veel Nederlandse oud-politici tegen de lamp gelopen. Ruud Lubbers, Jan Pronk, Ad Melkert, allemaal zijn ze zo in opspraak geraakt dat er commissies voor nodig waren om wat verméénd was ook weer recht te zetten.

En dan nu Eveline Herfkens.

Als minister van Samenwerking stopte zij onmiddellijk met het subsidiëren van landen, die hun financiële zaakjes onvoldoende op orde hadden. Zij ging werken bij de Wereldbank en later bij de Verenigde Naties kreeg zij allerlei banen, die door insiders “dumpfuncties” worden genoemd. In 2002 werd ze coördinator van een campagne, die wereldwijd het gebruik van schoon water bevorderen.

Inmiddels loopt bij de VN een onderzoek naar Herfkens. Tegen de regels in heeft zij maandelijks zeven duizend euro huursubsidie geïncasseerd, bovenop de 160.000 dollar per jaar die zij al van Buitenlandse Zaken krijgt. Ook heeft zij als medewerker van de VN, een Amerikaanse verblijfsvergunning aangevraagd, de zogenaamde greencard. Dat zoiets niet mag, schijnt iedere diplomaat te weten.

Eveline Herfkens.bmp

In NRC/Handelsblad verdedigde Eveline Herfkens zich op leerzame wijze tegen de aantijgingen uit binnen- en buitenland. Vooral Nederland, het land dat zij toch vertegenwoordigt, kreeg ervan langs. Ze sprak van “een ongelooflijk braaf land”, waarmee zij zoiets als kleinburgerlijk bedoelde, en zij vond de discussie over haar inkomen “onstéllend provinciaal”.

Nu ben ik het volkomen met haar eens dat Nederland ongelooflijk braaf is en dat wij van Den Helder tot Schin op Geul onstéllend provinciaal zijn. Maar laten wij toch eens een paar elementen uit haar verweer nader bekijken. In de eerste plaats haar inkomen. Zij krijgt per jaar 160.000 dollar, plus 84.000 dollar huursubsidie, plus nog allerlei emolumenten, zodat ik haar jaarinkomen schat op zo’n kleine 300.000 dollar.

Netto, hè.

Jazeker, want wie werkt bij de VN betaalt in feite geen belasting. Zou je dat bedrag in Nederland netto willen overhouden, dan val je in het 52%-tarief, hetgeen erop neerkomt dat je ongeveer 450.000 euro moet binnenhalen. Dat is tweeeneenhalf keer de Balkenende-norm. Misgunnen doe ik mevrouw Herfkens natuurlijk niets, maar zou zij zich als “kampioen armoedebestrijder” wel eens afvragen hoeveel gezinnen in de derde wereld daarvan een waterleiding kunnen krijgen?

Bijzonder educatief vond ik haar toelichting op de huursubsidie die zij vanuit ons land had gekregen. Ze zei: “Wie zou ooit denken dat iets wat de Nederlands regering doet, tegen de regels is?”.

Een geweldig argument!

Stel je eens een bijstandstrekker voor die een ten onrechte geïncasseerde uitkering zou verdedigen met: “Wie zou ooit denken dat iets wat de Sociale Dienst van Amsterdam doet, tegen de regels is?”.

Dat alles neemt niet weg dat ook ik het instéllend provinciaal vindt om Eveline het vliegen per businness class te willen onthouden. Iedereen weet toch dat mevrouw Herfkens vreselijke haast heeft. Opzij, opzij, opzij. Elke minuut die zij aan nutteloze formaliteiten moet besteden, gaat ten koste van doelen, die zij in haar Millennium Development Goals heeft vastgelegd. Laatst trof ik JFK-Airport een lang spoor aan van toeristen die met koffer en al tegen de grond waren gesmeten. Toen ik vroeg of er misschien een tornado voorbij was geraasd, kreeg ik te horen dat zojuist inderdaad mrs. Evelyn Hurfkens was gepasseerd.

Dat Eveline in New York recht meent te hebben op een driekamerappartement, mét een balkon én op loopafstand van haar werk, kan ik volkomen begrijpen. Anders wordt ze claustrofobisch, heeft ze gezegd. En dat wil niemand. Vliegtuigmaatschappijen overwegen zelfs speciaal voor haar het businnes class gedeelte van een balkon te voorzien, maar dat schijnt technisch nogal moeilijk te liggen.

Daarom: zeur niet over Evelyn Herfkens en haar huursubsidie. Geef haar nog extra secretaresse om haar van alle formaliteiten te verlossen. En geef haar een hele villa in het VN-gebouw zelf. Als je de armoede wilt bestrijden, moet je het goed doen. Wij hebben geen tijd te verliezen.

de Volkskrant, 17 januari 2008