Sprookje of nachtmerrie?

Buitenhof

Al een paar jaar verkeert Nederland in opperste verwarring, maar vanavond valt de ontknoping. Eerst in Boer zoekt vrouw en onmiddellijk daarna in Peter R. de Vries, misdaadverslaggever. Miljoenen Nederlanders zullen aan de buis gekluisterd zijn, wanneer boer Klaas zijn boerenkool met worst voorzet aan zijn vrouw Antje. Vervolgens zullen al die Nederlanders overschakelen naar het raadsel van het verdwenen lijk, met in de hoofdrol Peter R. de Vries, bijgestaan door Natalee Holloway en Joran van der Sloot.

Wat opvalt, is de taakverdeling. De publieke omroep zendt met Boer zoekt vrouw het ultieme sprookje uit, terwijl Peter R. de Vries bij de commerciële zender SBS6 de ultieme nachtmerrie laat zien.

Dat verschil heeft uiteraard symbolische waarde. Door terug te gaan naar een platteland dat bijna niet meer bestaat, naar een leven waar niet de disco maar de hooiberg de plaats is om ondeugend te ravotten, wil de publieke omroep ons de idylle tonen van een bestaan dat nog aangenaam en overzichtelijk was. Daar tegenover toont de commerciële omroep de ongemakkelijke werkelijkheid, zoals die wordt weerspiegeld in de staalblauwe ogen van Peter R. de Vries. Bij SBS6 valt de idylle van het goede leven in gruzelementen en worden wij geconfronteerd met de macabere wereld van de dood.

Voor de kijkcijfers zal dat verschil niet veel uitmaken: die zullen in beide gevallen overdonderend zijn. De mens heeft een verlichte en een duistere kant, en beide kanten schreeuwen het uit om bevredigd te worden. Ten overvloede wijs ik erop dat in beide programma’s een ambacht wordt uitgeoefend dat oer-Hollands is. Tegenover de landbouwer van de publieke omroep staat bij SBS6 de visser, en in het bijzonder de garnalenvisser – naar ik begrepen heb. Maar dat moet u vanavond zelf maar zien.

Peter R- de Vries.bmp

Diametraal tegenover elkaar staan ook beide presentatoren. Terwijl de snoeiharde boevenjager Peter R. de Vries iemand is die niets voor waar aanneemt, nooit iemand op zijn woord gelooft en die als een ware empiricus alles onderzoekt, is het onschuldige meisje Yvon Jaspers iemand die je alles kunt wijsmaken.

Yvon Jaspers.bmp

Voor Boer zoekt vrouw presenteerde zij Wonderen bestaan, een programma waarin mensen getuigen van wonderbaarlijke genezingen en reddende beschermengelen. Ook het verschijnsel van de bi-lokaliteit, het vermogen om op twee plaatsen tegelijk te zijn, kwam in dat programma regelmatig aan de orde. Hoe vaak gebeurt het niet dat je met iemand belt in Timboektoe, terwijl je diezelfde persoon nog geen minuut later tegenkomt op de vlooienmarkt van Hendrik Ido Ambacht? Yvonne Jaspers geloofde dat allemaal, terwijl Peter R. de Vries onmiddellijk zou opstuiven, naar Timboektoe zou afreizen, ten einde daar het alibi van de dubbelganger te controleren.

Vanavond komt de grote lakmoesproef. Wat spreekt u het meeste aan: het sprookje of de nachtmerrie? Te veel verbeelding en te weinig werkelijkheid, of te veel werkelijkheid en te weinig verbeelding? Om dat aan de weet te komen, zult u eerst een hele avond lang meedogenloze televisie moeten doorstaan. Veel kijkplezier toegewenst en vooral veel zitvlees.

O ja, en voor ik vergeet: op Nederland 2 is eerst Adriaan van Dis in Zuid Afrika en Geert Mak in Europa, maar wees eerlijk: daar zult u niet naar kijken.

Buitenhof, 3 februari 2007