En de winnaars zijn…

Schaken

De schaakprijsvraag heeft ook dit jaar de hersenen weer doen knarsen en zo bereikten mij per brief of per mail in het totaal 26 inzendingen. Dat aantal viel niet tegen, zeker de moeilijkheidsgraad in aanmerking genomen.

prijsvraagdiagram.bmp

Weliswaar liet Cor van Dongen weten dat het dit jaar “reuze mee viel” en dat hij “wel eens een moeilijker eindspelstudie” had moeten oplossen, maar uit het aantal tussentijdse verbeteringen dat mij werd opgestuurd, kon ik opmaken dat de prijsvraag dit jaar beslist geen eitje was. Niet alle inzendingen waren even vlekkeloos, maar het niveau was ongekend hoog. Tenslotte werd het een nek-aan-nek-race tussen drie kampioenen in het probleem oplossen.

En dan nu de oplossingen:

OPGAVE 1:

Kerstpuzzel2008diagram1.bmp

In de partij Vetemaa-Sjabolov 1986 kreeg zwart ineens een geweldig idee: 20. … Dd7-b5!! (Ja, want dat paard kan niet genomen worden op straffe van 21. Pb5x Pb3 mat! Daarom probeerde wit nog wat anders, maar dat helpt evenmin.) 21. Td1-d2 Pa4xc3! en nu wel opgegeven wegens: 22. Dc3x Pb3+ 23. Lb5x Pb3 mat, of 22. bc3x Db1 en weer is het mat.

OPGAVE 2:

Kerstpuzzel2008diagram2.bmp

Een hoogstandje van oud-wereldkampioen Smislov. Met zwart kreeg hij deze stelling tegen Gerassimov in Mosskou 1935. Er werd geen moment geaarzeld: 19. … Td8-d3!! (Een knal midden op het bord. De toren is onkwetsbaar vanwege 20. Ld3x Dg2x mat, of 20. Db3x Lh2+ 31. Kh1 Pf2+ 32. Kh2 Pd3x en wint.) 20. Db3xb6 Td3xh3 21. Lb2-d4 (Want 21. gh3x Dh1 mat, of 21. Dc6x Lh2+ 22. Kh1 Pf2 mat.) 21. … Lf4-h2+ 22. Kg1-h1 Lh2xe5 23. Kh1-g1 Le5-h2+ 24. Kg1-h1 Lh2-c7 en opgegeven.

OPGAVE 3:

Kerstpuzzel2008diagram3.bmp

De beroemde ruiming van Frank Healy, gemaakt voor het Bristol-toernooi van 1861. “Een monument uit de begintijd van het strategische probleem”, zoals Tim Krabbé eens heeft opgemerkt. Zwart kan niets beginnen, maar hoe krijgt wit zijn dame voor het dodelijk schaakje op de diagonaal g1-a7? Deze mat in drie gaat zo: 1. Td1-h1!! Lb5-e8 2. Dg6-b1 (Met de dreiging 3. Db4 mat.) 2. … Le8-b5 3. Db1-g1 mat. Daarvoor moest de toren in het hoekje worden opgeborgen.

OPGAVE 4:

Kerstpuzzel2008diagram4.bmp

Een probleem van de Nederlandse problemist Jacques Haring. Deze mat in drie werd in 1978 in De Telegraaf gepubliceerd. Wie ingevoerd is, ziet dat het probleem verwijst naar “het Steinitz-gambiet” van Samuel Loyd. De koning gaat het veld in, alle schaakjes trotserend: 1. Kb8-c7!! (Dreigt 2. Tf8+ Ke7 3. De8 mat.) 1. … Pe3-d5 (Of 1. … d6+ 2. Ped7+ Ke7 3. De8 mat; of 1. … de6x+ 2. Pcd7 Ke7 3. De8 mat; of 1. … d5+ 2. Df7+ Ke5x Pcd7 mat; of 1. … dc6x 2. Kd8! Te5x 3. Df7 mat.) 2. Kc7-d6! (Er is niets meer tegen de dubbele dreiging 3. Pcd7x of 3. Pe4x mat.

OPGAVE 5:

Kerstpuzzel2008diagram5.bmp

Een studie van de grote componist Mitrofanov. Wit wint zo: 1. Ke8-f8! (Zo komen er allemaal matdreigingen in.) 1. … f4-f3 2. f5-f6 e7xf6 3. g5-g6 f3-f2 4. h4-h5 f2-f1D 5. h5-h6! g7xh6 6. g6-g7+ Kh8-h7 g7-gD en mat.

OPGAVE 6:

Kerstpuzzel2008diagram61.bmp

Een studie (1967) van de Hongaar Janos Koch. Hoe gaat wit dit remise houden? Op een verrassende manier: 1. g7-g8T! (Promotie met de dame is onvoldoende: 1. g8D? Da1! 2. h8D g1D 3. Dgg7 Dgd4! 4. Dd4x Dd4x 5. Dg8 Df6 6. g7 Pe6+ en zwart wint. Met een toren gaat het anders.) 1. … Da5-a1 2. h7-h8L!! g2-g1D 3. g6-g7! en zo heeft wit zijn eigen patvesting gecreëerd. Remise.

En dan nu de uitslag. Van zeven inzenders kon ik alle oplossingen goed rekenen. Hier volgen de namen in alfabetische volgorde: W. van den Beldt, Cor van Dongen, Karel Odink, Pieten Peelen, J.P. Roos, Leo van Steenhoven en Jan Stuifbergen. Drie van hen staken er weer net iets bovenuit, omdat zij bij het probleem van Haring de resource 2. Kd6! hadden vermeld: Van den Beldt, Odink en Peelen. Hoewel er maar twee exemplaren van Life and Games of Mikhail Tal te vergeven waren, streek de jury de hand over het hart. Zij alle krijgen binnenkort het boek thuis gestuurd. Gefeliciteerd!

Het Parool, 12 februari 2009