God bestaat vermoedelijk niet

Beweringen en bewijzen

In het interview dat gisteren in deze krant stond, vertelde Salmom Rushdie dat hij op straat iemand was tegengekomen die op zijn T-shirt had staan: “Godslastering is een misdaad zonder slachtoffers”. Het gebeurde in New York, vlakbij het gebouw van de Verenigde Naties.

bussenoorlog 2.bmp

Onlangs is daar op instigatie van 57 moslimlanden een resolutie aangenomen tegen godslastering, waarin bovendien het uiten van kritiek op “alle godsdiensten” wordt veroordeeld. “Maar wij kunnen gerust aannemen”, zo schreef de interviewer in een bijzinnetje, “dat de VN-ambassadeurs van landen als Pakistan, Soedan of Syrië zich weinig zorgen maken over het lot van beledigde joden en christenen in hun midden”.

Opmerkelijk detail: de resolutie werd afgehandeld op het moment dat in Mombai aanslagen werden gepleegd, waarbij zeker 175 doden vielen. De aanvallers richtten hun stenguns niet alleen op de joodse herberg, maar vroegen op hotelkamers ook aan de gasten wie er toevallig joods was. Degenen die zo onhandig waren dit te beamen of wiens naam weinig reden tot twijfel overliet, werden ter plekke geliquideerd. De anderen konden ongedeerd de kamer verlaten.

Volgens Fadi Hirzalla, politicoloog en redacteur van het tijdschrift ZemZem, van wie gisteren onder het interview met Rushdie ook een artikel was afgedrukt, moet je zo’n terrorist eigenlijk zien als een soort Hannie Schaft. Het is maar dat u het weet.

(Kennelijk schaamde de Volkskrant zich voor het stuk. Het staat niet meer op de site, maar wel bij Anja Meulenbelt!)

De ontwikkeling binnen de VN om godsdienstkritiek de kop in te drukken, is al enige tijd aan de gang. Denemarken, het land van de gewraakte cartoons, is in feite uit Mensenrechtenraad van de VN gestoten. Als je de lijst bekijkt van landen die de resolutie hebben aangenomen, zie je onmiddellijk dat het vooral gaat om landen die zelf helemaal geen vrijheid van godsdienst kennen. Er is maar één God, en die mag niet belasterd worden.

Al Jacques de Kadt (1897-1988) heeft er niet lang na de oprichting in 1945 opgewezen dat de Verenigde Naties nooit tot een wereldregering kunnen uitgroeien, zo lang de meerderheid bestaat uit staten die ondemocratisch zijn en die lak hebben aan mensenrechten. Daarom kan ik mij er niet druk over maken, wanneer ik weer eens lees dat Israël een VN-resolutie naast zich heeft neergelegd. Dat lijkt mij in de meeste gevallen erg verstandig.

Bussenoorlog1.bmp

Misschien heeft u het niet gemerkt, maar intussen wordt in Europa een bussenoorlog gevoerd. Die is een paar maanden geleden begonnen, toen de Britse komedieschrijfster Ariane Sherine zich begon te ergeren aan de advertenties op stadsbussen, waarin niet-christenen wordt opgeroepen hun goddeloze levenswandel af te werpen. Haar tegencampagne werd onverwacht een enorm succes. Zo stortte Richard Dawkins, de onvolprezen auteur van The God Delusion, meteen 5.500 pond in de kas, een bedrag dat snel werd verveelvoudigd. Vandaar dat er nu in Engeland bussen rondrijden met de tekst: “There’s probably no god. Now stop worrying and enjoy life”.

Initiatieven in Italië en Spanje volgden. In Genua echter werden plannen van de plaatselijke atheïstenbond afgeschoten, omdat noch het reclamebureau noch de gemeente er aan mee wilden doen. Ook in Spanje rezen protesten, vooral bij de bisschoppen. In dat land lijkt het bespotten van het katholieke geloof nog bijna even gevaarlijk als in de tijd dat Luis Buñuel er zijn eerste films probeerde te maken. Dat ondervond nog onlangs de kunstenaar Jam Montoya, toen een realistische fotoserie over Christus en Maria hem duur kwam te staan. Hij ontving driehonderd doodsbedreigingen en zijn auto ging in de vlammen op – voor de geharde religieobservator inmiddels normale verschijnselen.

Ook in Nederland komt de atheïstische campagne op gang. De SGP, die het gedachtegoed van een achtergebleven enclave vertegenwoordigt, heeft er al tegen gewaarschuwd. Bovendien is men er in atheïstische kring nog niet over uit hoe de vertaling moet luiden van de Britse oertekst.

Zo merkte een vooraanstaand actievoerder op: “Als atheïsten worden we nog wel eens in de hoek gezet van de immorelen, die alleen maar zelfzuchtig van het leven willen genieten en die geen oog hebben voor de ander of voor de planeet. Onzin natuurlijk, maar die ongekwalificeerde nadruk op genieten lokt wel zulke reacties uit”.

Ook weet men nog niet hoe het woord probably te vertalen. Of moet het helemaal worden geschrapt?

De volgende suggesties zijn inmiddels boven komen drijven: “Er is geen bewijs voor het bestaan van God. Geniet van het leven”. Of: “God is een verzinsel. Alles is mensenwerk”. Of: “Laat je niet bang maken. God bestaat niet”.
Maar tegen al deze varianten zijn bezwaren in te brengen. Zijn de wereldzeeën en de gebergten mensenwerk? Ook mag de slogan niet al te militant of al te kinderachtig zijn.

Nog dit jaar komt het nieuwe boek uit van Richard Dawkins, dat titel heeft meegekregen: The Greatest Show on Earth: The Evidence for Evolution. Ik verheug mij nu al op de stoet van humorlozen, die straks gaat beweren dat Dawkins dogmatisch is en ik loof een exemplaar uit voor de Volkskrant-lezer die een slogan bedenkt, welke in vertaling het dichtst bij de oorspronkelijke tekst is gebleven.

de Volkskrant, 29 januari 2009, zie ook voor de enorme hoeveelheid suggesties en reacties.