Sorry & de pers

Columns

Vorige maand heeft de Londense krant The Evening Standard zijn lezers excuses aangeboden voor “de negatieve berichtgeving” uit het verleden. Het waren geen excuses voor een specifieke fout, maar voor een algemene houding. Met de tekst “sorry voor onze zelfgenoegzaamheid”, hoopt The Evening Standard lezers terug te winnen.
Aanleiding was een lezersonderzoek, waaruit bleek dat de krant te rechts en te negatief werd bevonden.

Bij collega-journalisten heeft de rigoureuze stap van The Evening Standard voornamelijk hoon opgeroepen. The Guardian sprak van “excuses in de geest van de Pravda”.

Veel navolging lijkt de houding van The Evening Standard niet te krijgen. Zo maakte The Daily Telegraph de afgelopen maand furore met een staaltje ouderwetse berichtgeving, die tot op het bot negatief was en verwoestend uitwerkte. Deze Britse krant betaalde een flink bedrag (vraagprijs: 320.000 euro) voor een uit het Lagerhuis gesmokkelde harddisk met daarop gegevens over het declaratiegedrag van menig parlementariër. Het werd een primeur om van te smullen. Onthullingen buitelden over elkaar, ministers werden tot aftreden gedwongen en in de kiosken was de krant niet aan te slepen. Van de kritiek dat er “chequeboekjournalistiek” was bedreven, heeft de Telegraph zich niets aangetrokken.

Vergeleken bij de Britten doen de ethische problemen van de Nederlandse media provinciaals aan. Zo deed zich twee weken geleden de vraag voor of de privacy was geschonden met het vertonen van beelden, waarop te zien is hoe Wesley Snijder en Yolanthe Cabau van Kasbergen elkaar zoenen in een parkeergarage. Niet alleen de roddelbladen waren in rep en roer, ook deftige juristen en zelfs de minister-president deden een duit in het zakje. De Volkskrant bracht vervolgens het bericht dat “een getergde Jan Smit” van plan was Real Madrid “kapot te maken” en dat de TROS een reallifesoap zou gaan brengen met de titel: De wraak van Jan Smit.

Nederland kabouterland.

Niet lang voor deze kwestie was van een Utrechts huis-aan-huis-blad de hele oplage vernietigd, omdat de burgemeester daarom had gevraagd. Die wilde liever ook geen onaangename publiciteit over zijn declaratiegedrag. Al eerder had hij met succes druk uitgeoefend op het AD/Utrechts Nieuwsblad om de bewuste informatie onder de pet te houden. Deze week las ik dat journalisten en burgemeester het met elkaar hebben “afgedronken” in het lokale café Willem Slok.

Typisch Nederlands: “Zand erover”.

Een andere kabouterkwestie deed zich voor naar aanleiding van twee familiedrama’s. Het kamerlid Joël Voordewind van de Christen-Unie vindt dat kranten nu maar eens een code moeten opstellen, opdat de media voortaan in hun berichtgeving terughoudend zullen zijn. Aangezien zoiets nauwelijks bij wet is te regelen, pleit Voordewind voor zelfregulering en dan weet je het al: dat wordt niets. Het kamerlid ziet een rol weggelegd voor de Raad voor de Journalistiek, maar ja, daar is De Telegraaf onlangs uitgestapt. En dat is nou net de krant met enige reputatie op het gebied van de smakelijke familieverhalen.

hans-melchers

Speciaal voor slachtoffers van de pers heeft Hans Melchers een fonds in het leven geroepen. Melchers, wiens dochter slachtoffer is geweest van een ontvoering, kwam daartoe omdat hij destijds door verschillende kranten valselijk was beschuldigd. Die kranten suggereerden dat zijn dochter  was ontvoerd omdat hij criminele contacten zou hebben. Dat moest later worden gerectificeerd en Melchers stortte een miljoen euro in zijn fonds voor nieuwe gedupeerden.
Laat het bestuur van zijn eigen fonds nou uitgerekend Volkert van der G., de moordenaar van Pim Fortuyn, een subsidie hebben gegeven om tegen De Telegraaf te procederen!

Zoiets is natuurlijk hilarisch.

Melchers is daar woedend over en daar kan ik mij wel iets bij voorstellen. Van der G. is een juridische querulant, die in de gevangenis niet veel anders te doen heeft dan de regeltjes uit te pluizen. Zelfs als Van der G. helemaal gelijk heeft, vraag je je toch af of er niet enige egards betracht had moet worden jegens de stichter van het Fonds. Maar ja, met Dries van Agt in het bestuur, weet je dat tenslotte alles altijd op onzin zal uitlopen.

Het Parool, 13 juni 2009