Fluitend kampioen worden

Beweringen en bewijzen

Er is wel eens beweerd dat debaters zijn als de inktvissen die, zodra zij in het nauw komen, zwarte inkt verspreiden om aan het zicht te onttrekken wat zij precies hebben gezegd. Je ziet dat veel gebeuren in de talloze verkiezingsdebatten die momenteel worden gehouden. Het is een mooi gezicht, dat democratische vliegen afvangen, maar eerlijk gezegd heb ik meestal geen idee waar het overgaat.

Lijsttrekkersdebat5

Neem de AOW.

Bij de ene partij begint de verhoging in 2015, bij de andere partij in 2020. De ene partij doet er in 2015 eerst één jaartje bij tot 66; de andere partij doet er in 2020 ineens twee jaartjes bij. Of zoiets. “Om de pijn te verzachten”, zoals dat heet, wordt er door alle partijen onmiddellijk gecompenseerd. Daar moet u maar eens opletten. Er kan geen maatregel worden genomen, of ons worden gelijktijdig goedmakertjes beloofd.

Je zou vervolgens bijna denken dat er niets is veranderd en dat die hele maatregel net zo goed niet genomen had kunnen worden.

Ook is het een oude debaterstruc om met een onderzoek te komen, waarvan niemand de resultaten bij de hand heeft en kan controleren. Marcel van Dam deed dat altijd in het Lagerhuis en Maurice de Hond doet het in die reclamespotjes. Eigenlijk zou elke omroep en elke krant een methodoloog in dienst moeten hebben om al die onderzoeken op waarde te schatten. Op die manier zou je bijvoorbeeld echt een uitspraak kunnen doen over de vraag of de criminaliteit in Amsterdam tijdens het burgemeesterschap van Cohen is gestegen of juist is gedaald.

In het verlengde van die onderzoeken liggen de cijfers van het Centraal Planbureau het Centraal Bureau voor de Statistiek. Daar wordt wat mee afgesold. Vallen die cijfers overigens niet goed uit dan wordt er onmiddellijk weer gecompenseerd om de pijn te verzachten. Veel te vergelijken valt er overigens niet. De een belooft 100.000 banen in 2020, de ander 200.000 banen in 2030 en de derde voor 400.000 banen in 2040. Tegen die tijd ben ik wel degelijk aan mijn pensioen toe. En om weer eerlijk te zijn: korte-termijn-effecten die zich niet verder uitstrekken dan vijf jaar interesseren mij meer dan lange-termijn-effecten. Uit ervaring weet ik dat er van die lange termijn doorgaans niets terecht komt.

Lijsttrekkersdebat3

Aan het eerste lijsttrekkersdebat namen vier heren mee in identieke kostuums met identieke dassen. De een heer daalt, de andere heer stijgt in de peilingen. Bij elkaar vier heren die dalen en klimmen in de peilingen, met hun hoed in de hand bij de burger.

In het grote debat begon premier Balkenende onmiddellijk met een leugen. Hij verklaarde dat de burger zijn koopkracht zou behouden. Later, in een kleiner debat dat niet op de televisie werd uitgezonden, kwam hij erop terug en zei hij, omzwachteld door veel andere woorden, “dat sommige groepen iets van die bezuinigingen zullen merken”.

Iets.

De kwaadaardigheid van de CDA-verkiezingscampagnes is in het verleden vaak toegeschreven aan Jack de Vries en Maxime Verhagen, maar volgens mij komt het uit Balkenende zelf. Hij is opmerkelijk vilein en produceert regelmatig een geniepig lachje. Dat hij de VVD “een breekpunt” wil opdringen met de hypotheekrenteaftrek is tamelijk brutaal voor de leider van een partij die het nooit veel uitmaakte of zij met links of rechts ging regeren.

Maar Balkenende kan zich het honen en jennen makkelijk permitteren, want hij komt na de verkiezingen toch niet meer terug als premier. Hij gedraagt zich als iemand die de nacht voordat hij gaat verhuizen, in de straat nog even alle vuilniszakken open schopt.

Cohen brengt er tot dusver niet veel van terecht. Hij verhaal dat hij zelf een huis wilde kopen en tot zijn verbazing bemerkte dat de bank hem aanraadde het hele bedrag te lenen, heb ik hem inmiddels drie keer horen vertellen.

Trouwens zo gek is dat niet. Wie wil na de koop van een huis zonder liquide middelen zijn? Om na te gaan hoe oprecht Cohen is op dit punt, zou hij publiekelijk inzage in zijn vermogen moeten geven.

Geert Wilders maakte weer een van zijn misselijke opmerkingen door zijn excuses aan te bieden voor het feit dat hij had beweerd dat één op de vijf  Marokkanen crimineel is, in plaats van één op de zes.

Is dat hoog? Eén op de vijf de beoogde Kamerleden van het PVV droeg wederrechterlijk een pistool, verzon een boek of was een oplichter.

Als dit zo doorgaat, wordt Mark Rutte fluitend kampioen.

de Volkskrant, 27 mei 2010. Zie ook voor reacties.