Dreigingen voor de publieke omroep

Columns

Om drie redenen ben ik benieuwd wat de verkiezingsuitslag gaat betekenen voor de publieke omroep.
In de eerste plaats zijn de twee winnaars, de VVD en de PVV, er voorstander van dat er flink wordt bezuinigd, onder meer door het aantal publieke zenders in te krimpen tot twee.
Of wij daar als kijker iets van gaan merken, is nog de vraag. Flink wat programma’s kunnen zo bij de commerciëlen worden ondergebracht. Als de bezuinigingen zouden inhouden dat het bestel wordt teruggeworpen op zijn publieke taken, dan zou dat heilzaam kunnen werken op de kwaliteit van de programma’s. Maar met een populistische partij in de regering ligt zoiets niet voor de hand.

In de tweede plaats hebben die twee partijen zich altijd beklaagd over de linkserigheid van het publieke bestel – de PVV meer dan de VVD. Wordt het een coalitie met deze partijen dan hoeven de nieuwe zendgemachtigden – Wakker Nederland en Powned – zich geen zorgen te maken over hun toekomstige status. Die zal dan ongetwijfeld worden verlengd.

Maar er is nog een andere reden om met belangstelling te kijken naar wat een toekomstig kabinet de omroep gaat brengen. De verkiezingen hebben een harde slag toegebracht aan de confessionele partijen. Het CDA is gehalveerd en de Christen Unie heeft op het laatste moment de rekening gepresenteerd gekregen voor het idiote standpunt dat je als homo wel lid mag zijn van de partij, zo lang je het maar niet met je partner doet.

Een homo, die bidt mag wel. Een homo, die neukt mag niet.

En zo verloor André Rouvoet een zeteltje, terwijl hij juist op een zeteltje meer had gehoopt. Op het religieuze front bleef alleen de SGP gelijk. De partij die vrouwen weert van de kieslijsten en daar heel chique over doet – de vrijheid van godsdienst is in het geding! – bleef op twee zetels staan. Het is niet moeilijk te voorspellen dat er in de toekomst ook bij de SGP stemmen verloren gaan.

Instortende kerk

Als deze verkiezingen één ding hebben duidelijk gemaakt dan is het dat de secularisatie tot in alle uithoeken van ons land is doorgedrongen. De Nederlandse kiezer heeft de religieus geïnspireerde partijen helemaal niet meer nodig. Zelfs Knevel & Van den Brink waren er in hun dagelijkse dagsluiting even stil van. Nog geen jaar geleden werd in een  rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid met veel vooringenomenheid beweerd dat religie weer helemaal terug is, maar deze verkiezingsuitslag duidt eerder op het tegenovergestelde.

De secularisatie gaat gewoon door en uiteindelijk moet die ontwikkeling ook gevolgen hebben voor de publieke omroep. Momenteel wemelt het bestel nog van de godsdienstige omroepen: de KRO, de NCRV en de EO. En dan heb je nog wat van die kleintjes zoals de RKK, die het nieuws uit de roomse kerk brengt. De baas van de publieke omroep is nog Henk Hagoort, een fijn-gristelijke verschijning die niet kan geloven dat de mens en de aap een gezamenlijke voorouder hebben, terwijl hijzelf daar toch het beste bewijs voor is. De macht van de confessionelen op het publieke bestel staat in geen enkele verhouding meer met hun werkelijke aanhang binnen de Nederlandse samenleving. Dat de EO in Hilversum op cruciale posten zit, is vooral een kwestie van goed organiseren. Ongelovigen gaan nu eenmaal niet op een Dag voor Ongelovigen zingend met z’n honderden belijden dat God niet bestaat.

Het lijkt op den duur onafwendbaar dat die confessionele omroepen gaan inleveren. De invoering van een BBC-systeem zou natuurlijk het mooiste zijn. In dat geval kan ook het heilloze plan van de voormalige netmanager Ton F. Dijk, om aan het bestel weer een of andere moslimomroep toe te voegen, meteen in de prullenmand.

Maar wij moeten niet te optimistisch zijn over eventuele hervormingen. Wij wonen per slot in Nederland en dus is het meest waarschijnlijke dat er niets verandert.

Het Parool, 12 juni 2010