Theo Janssen, Carol en het kindertoneel

Columns

Mijn zoon is met zijn klas, en met nog 25.000 kinderen, naar Ajax-AZ geweest. Ajax-speler Theo Janssen vond het maar niks, al die kinderen. Hij had liever voor volwassenen gespeeld. Dat kan ik mij goed voorstellen, hoewel ik mij afvraag of voetbalsupporters eigenlijk ook niet een soort kinderen zijn.

De opmerking van Theo Janssen bracht mij de acteur Carol van Herwijnen (1941-2008) in herinnering, die ooit bij mij is langsgekomen met een idee voor een toneelstuk. Een briljant idee vond ik, dat ik graag had wil uitvoeren. Waarom het stuk nooit is geschreven, weet ik niet meer. Vermoedelijk hebben wij geen subsidie gekregen.

Het stuk dat Carol in gedachten had, ging over een groepje acteurs dat een stuk voor kinderen aan het spelen was. Acteurs, die eigenlijk iets deden waar ze op neer keken. Ze speelden ook liever Shakespeare voor volwassenen, maar ja, daar werden ze niet voor gevraagd. De acteurs in het stuk van Carol waren geen Pierre Bokma’s en ook geen Carol van Herwijnens.

Carol van Herwijnen

Nu was de gimmick van het stuk dat het zich afspeelde in de kleedkamer achter het toneel. En in de kleedkamer hing een videoscherm waarop je kon zien wat zich tegelijkertijd op de bühne afspeelde. Zag je op het scherm dat een van de acteurs het toneel verliet dan betrad hij even later in levende lijve de kleedkamer. De toeschouwer werd dus simultaan op twee fronten bezig gehouden.

Nu was een andere gimmick dat de acteurs verkleed waren als sprookjesfiguren: koningen, prinsessen, elfjes en zo meer. Maar er was ook een groot konijn bij.  Een acteur in een konijnenpak, die een verschrikkelijke hekel had aan zijn rol in het algemeen en aan dat konijnenpak in het bijzonder. Zodra hij van het toneel in de kleedkamer terugkeerde, begon hij ook ontzettend af te geven op die stomme kinderen in de zaal die niets van het stuk begrepen. Het was nooit stil en overal zaten ze doorheen te kakelen. De andere acteurs vielen hem dan bij in hun cynisme over kinderen en kindertoneel. Kleine, sadistische monsters waren het, die kinderen. Zou de wereld door kinderen worden bestuurd, dan zou het overal atoombommen regenen.

Daar kwam nog bij dat Carol zich een bijzonder geil konijn voorstelde. Behalve dat het konijn voortdurend gore taal uitsloeg, probeerde het in zijn konijnenpak ook nog een van de elfjes te neuken. Bovendien was de mooie jonge prins, die met de dochter van de koning zou trouwen, evenmin veilig voor de hitsigheid van het konijn. Uiteraard wilde Carol zelf dat konijn spelen in deze komedie, waarin alles dat ook maar iets met kinderen te maken had om de hak moest worden genomen.

Waar Carols agressie jegens kinderen vandaan kwam, weet ik niet. Als homoseksueel had hij, naar ik meen, zelf geen kinderen. Misschien betrof zijn haat meer het tweederangs kinderentoneel dan de kinderen zelf. Van Herwijnen was geen man van concessies, maar wel iemand van impulsen. In een praatshow van Hanneke Groetenman heeft hij nog eens een recensent, die iets onaardigs over hem zei, een enorme lel voor zijn harsens verkocht. Enfin, Carol is ook al weer een paar jaar dood en dat stuk zal er niet meer komen.

Theo Janssen uitte een gevoel dat Van Herwijnen met zijn stuk onder woorden had willen brengen. Of de kinderen in de Arena de ergernis van de acteurs hebben begrepen, lijkt onwaarschijnlijk. Ondanks de nederlaag voor Ajax kwam mijn zoon tamelijk opgewekt thuis. Hij klaagde wel even over een onterechte gegeven penalty, maar daar bleef het bij.

Ze hadden een nederlaag wel een beetje verwacht. Het is ook mijn zoon niet ontgaan dat slecht gaat, sinds Johan Cruijff zich met Ajax is gaan bemoeien. Vorig jaar, toen Cruijff nog veilig in zijn Barcelonese villa zat, werd Ajax kampioen. Nu gaat het steeds verder bergafwaarts. Eigenlijk is die Cruijff een groot kind dat alles kapot maakt.

Het Parool, 21 januari 2012