Obama versus Hadt-je-me-maar

Beweringen en bewijzen

President Obama heeft de democratische voorverkiezing in West-Virginia gewonnen. De president kreeg 71.000 stemmen (59%), terwijl zijn tegenkandidaat op 52.000 (41%) bleef steken. Zo op het oog een prima resultaat, maar Obama’s tegenstander was nummer: 11593-051.

Keith Russell Judd

Nummer 11593-051 zit vast in de gevangenis van Beaumont, Texas. In 1999 werd hij tot 17,5 jaar veroordeeld wegens oplichting. Tevens zou hij bedreigingen hebben geuit op de universiteit van New Mexico. De naam van de gedetineerde is Keith Russell Judd (53). Hij  heeft een uitstekende opleiding: politicologie op Harvard en haalde – volgens zijn eigen informatie – zowel een graad in theater- en muziekwetenschappen als in psychologie en nucleaire fysica.

Sinds 1996 doet hij mee aan de presidentsverkiezingen. Dat kan in Amerika. Een storting van 2500 dollar is voldoende om je als kandidaat te laten inschrijven.

Toen Judd in de gevangenis belandde, is hij gewoon doorgegaan met de verwezenlijking van zijn politieke ambities. Zo deed hij mee aan de burgemeestersverkiezingen van Albuquerque en stond hij op de lijst bij de gouverneursverkiezingen van Nieuw Mexico. Ook dat kan in Amerika, tenminste zo lang er geen bezwaar is aangetekend. En dat is kennelijk niet gebeurd.

Judd is een blanke met een lange paardenstaart. Als godsdienst geeft hij op: “Rastafarian-Christian”. Hij vindt Nixon de beste president die Amerika ooit heeft gekend, houdt het meest van zijn moeder en wil president worden “om van de wereld een betere plek te maken”.

Door zijn geweldig resultaat in West-Virginia mag Judd straks een afgevaardigde sturen naar de Democratische Conventie, maar tot nu toe heeft niemand zich gemeld. In elk geval zijn ze in de gevangenis van Beaumont druk bezig uit te zoeken of Judd bij het invullen van alle formaliteiten misschien toch een fout heeft gemaakt, zodat zijn verkiezing ongeldig kan worden verklaard. Zelf campagne voeren zit er voor Judd nog niet in, want 36 verzoeken tot vervroegde vrijlating zijn inmiddels afgewezen.

West-Virginia is altijd een anti-Obama staat geweest. Naar men zegt omdat racistische motieven hier nog zwaar meetellen. Maar er lijkt toch meer aan de hand. Het succes van Judd staat in zekere zin symbool voor de problemen waarmee westerse democratieën in tijden van recessie te kampen hebben. In West-Virginia wilde een groot deel van het electoraat dat de voorverkiezing zou uitdraaien op een blamage voor de zittende president. De stem voor Judd is meer dan alleen een proteststem. Het is een stem om te sarren, te treiteren en te pesten. Het is een stem met een lange neus, een stem uit pure destructie, want al die Judd-stemmers zouden toch vreemd opkijken als hun kandidaat vanuit de gevangenis het land zou besturen.

Hadt-je-me-maar

In Nederland hebben wij bijna honderd jaar geleden Nelis van Gelder gehad, een mislukte revueartiest die als Hadt-je-me-maar bekendheid verwierf met zijn Rapaillepartij. Zijn programma bestond uit: een brood 11 cent, een jenevertje 5 cent en vrij vissen in het Vondelpark. Verder de afbraak van urinoirs, waartegenover een grootschalige aanplant van bomen zou staan. Wild plassen als politiek programmapunt. Kort voor de verkiezingen werd Hadt-je-me-maar gearresteerd wegens openbare dronkenschap, waarna hij middels het treitereffect in de Amsterdamse gemeenteraad werd gekozen met zijn kompaan Bertus Zuurbier. Zijn zetel kon hij niet innemen, want hij zat eerst vast in Veenhuizen en later in een ontwenningskliniek.

Politici moeten vaak noodzakelijke, maar impopulaire maatregelen nemen. Als zij dat doen, lopen zij de kans niet te worden herkozen en daarom nemen zij die maatregelen maar liever niet. Kiezers krijgen in een democratie de mogelijkheid op te komen voor hun eigen belang, maar omdat er een korte en lange termijn bestaat, is niet altijd duidelijk wat de juiste keus is. In dat krachtenveld worden de tegenstellingen verscherpt door een crisis. Er ontstaat verwarring en niemand weet welke kant het moet op. Bezuinigen of niet bezuinigen?

Naar mijn gevoel is het met dit dilemma als met het dekken van een tafel in een land waar nog geen gewoontes bestaan. Moeten de messen juist links of rechts van het bord?  Wie als eerste het mes neerlegt – ongeacht aan welke kant – neemt de beslissing voor alle borden. Die beslissing is meteen ook de juiste beslissing. Daarom was het zo’n opluchting toen er na de mislukking in het Catshuis  binnen anderhalve dag een akkoord werd gesloten. Hoe langer het duurt, hoe groter de kans dat kiezers hun politici gaan sarren, treiteren en pesten.

De Volkskrant, 11 mei 2012, zie ook voor reacties.