Ik voel mij verraden door Jamie Oliver

Beweringen en bewijzen

Het is zoiets als een atheïstische dominee of als een rijdende rechter die ruzie heeft met zijn eigen buren, maar gisteren stond het toch echt in de Volkskrant: de maaltijden van Jamie Oliver zijn helemaal niet zo gezond. Verdomd jammer, want ik was een fan van Jamie. Altijd haast, en toch lekker en gezond. Wat je noemt een icoon van deze tijd.

Jaime Oliver

Een tijd geleden, toen Jamie net furore begon te maken, heb ik een stukje uit deze krant geknipt en tussen een kookboek gelegd. Ik vond het terug en het is uit 2006. “Wat Youp van ’t Hek deed met het alcoholvrije biermerk Buckler, dreigt Jamie Oliver in Groot-Brittannië te doen met een hele bedrijfstak”.

En: “De beroemde televisiekok heeft de voedingsmiddelenbedrijven die leveren aan de junkfood-industrie aan de rand van de financiële afgrond gebracht”, staat er.

Nu was de actie van Youp theatraal gezien een kunststukje, maar uit oogpunt van voeding en veiligheid contraproductief. Bier zonder alcohol is in een maatschappij met miljoenen auto’s van bijna even groot belang als een wapenverbod voor huishoudens. Maar Jamie wilde de wereld juist vooruit helpen. Hij klaagde geen onschuldig bier merk aan, maar een hele bedrijfstak. Canterbury Foods, kampioen van de vette hap, bezweek bijna onder de campagne die Oliver week na week op de televisie voerde. En toen Jamie ook nog eens scholen opriep tot een boycot van de Turkey Wizzler, een onooglijk gefrituurd klompje vlees voor tussen de middag, ging een keten van cateringbedrijven failliet.

Net goed, dacht ik toen.

Maar nu is Jamie Oliver zelf aangeklaagd. Onderzoekers van de universiteit van Newcastle  vergeleken de menu’s van  tv-koks met de gewone kant-en-klare maaltijden uit de supermarkt. Jamie’s gerechten waren er ook bij. En wat blijkt? Volgens prof. Simon Howard  bevatten de menu’s van de tv-koks juist opvallend veel calorieën en verzadigde vetten, terwijl de broodnodige vezels er slechts mondjesmaat in vertegenwoordigd zijn. Wat de tv-koks ons voorschotelen is vaak nog ongezonder dan zo’n lullige magnetronmaaltijd.

aardappelstamppot Mark Traa

U mag best weten dat de bevindingen uit Newcastle bij ons thuis als een bom zijn ingeslagen. De vertedering die ik voelde als ik Jaime bezig zag met zijn limoenkip, de mozzarella en zijn bramentaart zal nooit meer dezelfde zijn.
De uitslag van het onderzoek komt bovendien op een moment dat Jaime een samenwerkingsverband was aangegaan met Albert Heijn. Ook dat was me al onaangenaam. Jamie Oliver: aardappelstamppot met zuurkool voor 2,99! Rot op, dat geloof je toch niet, zoals je het ook niet gelooft als je op de markt een Rolex voor  €14,90 krijgt aangeboden. (Foto: Mark Traa)

Over het algemeen zijn de tv-spotjes van AH goed te pruimen dankzij die afdelingschef die er ook uitziet als een afdelingschef, maar de spotjes van Jamie Oliver en diezelfde afdelingschef roepen bij mij weerzin op. Kennelijk voel ik mij verraden. Toch ben ik geen purist, die vindt dat beroemdheden hun zakken niet mogen vullen met reclame. Ook kan ik mij voorstellen dat een kok een samenwerking aangaat met een supermarkt, per slot behoort het tot de verheffing van het volk om de Nederlander verder te brengen dan de bal gehakt met gekookte aardappelen en sperziebonen. Ooit heeft Albert Heijn de Pinard (wijn in een kartonnetje), de sherry en de camembert naar Nederland gebracht, dus waarom niet een nieuwe stap gemaakt?

Er zijn twee redenen, waardoor Oliver zichzelf via AH in diskrediet heeft gebracht. Ten eerste heeft hij zijn naam geleend aan het bedrijf waarvan de groeten- en fruitafdeling nog altijd niet optimaal functioneert. Vooral fruit heb ik bij AH niet zelden aangetroffen in een toestand van aftakeling. Ook zit er regelmatig weinig sap in de sinaasappelen, is de basilicum verdord alsof hij een paar dagen in de woestijn heeft gelegen en tref je in “de eetrijpe avocado’s”, als je ze opensnijdt, een bruin uitgeslagen smurrie aan.

Ten tweede kan ik al die kant-en-klaarmaaltijden niet rijmen met de liefde die Jamie Oliver uitstraalt voor het koken. Nergens is de kant-en-klare-maaltijd zo populair als bij ons, wat er op duidt dat voor de dat de Nederlander slechts met tegenzin de spatel en de pollepel ter hand neemt.

Indachtig Kentucky Fried Chicken schijnt het onder de Amerikaanse jeugd cool te zijn om te zeggen “Ik ga KFC’en”, wanneer je moet poepen. Als hij zijn naam verder te grabbel gooit, krijgt Jamie Oliver binnenkort ook zijn eigen werkwoord.

de Volkskrant, 19 december 2012