Het graf van Aljechin

        Het graf van Alexander Aljechin, wereldkampioen van 1927 tot 1946, is door de storm van 26 december 1999 ernstig beschadigd. Het Franse schaaktijdschrift Europe Échecs heeft een foto afgedrukt, waarop te zien is dat de marmeren grafsteen boven op de tombe is gevallen. Europe Échecs vraagt zich af wat er met de restauratie gaat gebeuren. Aljechins enige zoon - ik wist niet eens dat hij een zoon had - schijnt in de Verenigde Staten te wonen, maar niemand heeft hem tot dusver kunnen vinden.
        Zoals bekend is Aljechin in 1946 in Portugal overleden en begraven. Zijn naam was bezoedeld, omdat hij zich had afgeven met de nazi's en antisemitische artikelen had geschreven. Niettemin heeft de Franse schaakbond - Aljechin was tot Fransman genaturaliseerd - in 1956 besloten de stoffelijke resten naar Parijs over te brengen. Op 13 maart 1956 is Aljechin herbegraven onder het toeziend oog van de toenmalige FIDE-president Folke Rogard. Verder werd de plechtigheid onder meer bijgewoond door Ragosin (behalve een sterke grootmeester destijds ook vice-voorzitter van de Sovjetschaakbond), Berman (vice-voorzitter van de Franse schaakbond) en wereldkampioen Michael Botwinnik. De aanwezigheid van de laatste is pikant, want Botwinnik had als jood alle reden om Aljechin elk eerbetoon te weigeren. Euwe was er kennelijk niet bij.

        Het was de eerste keer dat ik een foto zag van Aljechins graf, maar door de ravage die er na de storm was achtergebleven, kreeg ik niet echt een idee hoe de zerk van Aljechin er in gave toestand moet hebben uitgezien. Die omissie is nu verholpen, want van fotograaf Pieter Boersma kreeg ik twee foto's van het graf, genomen in juni 1978. Met toestemming van Boersma zijn de foto's hier afgedrukt.




        Voor de schaakfans die ervan houden begraven schakers op te sporen, vermeld ik dat Aljechin ligt op de begraafplaats Montparnasse te Parijs. Neem bus 28, 58 of 88 en meldt u bij ingang Rue Froidevaux op l'Avenue du Maine.









31-03-2000

Geachte heer Pam,

Bijgaande een foto van het graf van Aljechin toen het nog onbeschadigd was. De foto is twee jaar geleden genomen door de heer M. Schrijver uit Goes.

Met vriendelijke groeten,
Cor Jansen

Amsterdam, 7 februari 2000 © Max Pam

terug naar de inhoudspagina