Columnisten Only

        's Middags had ik mijn pasgeboren zoon nog voorzichtig opgetild en 's avonds leek ik al weer op de man uit die tekening van Peter van Straaten die, met zijn jas aan bij de deur, zegt: "Ik ga toch nog even kijken, misschien zit er een stukje in". Het stukje dat er in dit keer in zou zitten, betrof de opnames van Columnisten Only, een discussieprogramma waarvan het bijgeknipte resultaat vanavond door RTL-5 wordt uitgezonden. De ervaren televisiekijker ziet in de titel al direct een analogie met Ladies Only, dat vorig seizoen over het scherm ging. Yvonne Kroonenburg, Marjan Berk, Annemarie Oster en anderen kwekten toen gezellig vanuit hun vrouw-zijn de wereld rond. Ik keek altijd graag naar dat programma, omdat ik nu eenmaal altijd graag kijk naar iets dat mij raadselachtig voorkomt.
        De opnames van Columnisten Only vonden plaats in het Okura Hotel te Amsterdam en direct al bij binnenkomst kreeg ik een kleine teleurstelling te verwerken. Weliswaar zag ik in de lobby enige mij bekende columnisten, maar in de verte ontwaarde ik ook Marco Bakker en Henk Westbroek, terwijl Gerard Joling juist kwam binnenstuiven. Als snel werd het me duidelijk dat Columnisten Only slechts een eenmalige gebeurtenis is. Volgende keer krijgen wij Zangers Only en daarna vermoedelijk Autocoureurs Only - ik zeg maar wat. In ieder geval zie ik een lange reeks voor me die ooit zal worden besloten met Andre Hazes Look-a-Likes Only.
        Even verderop staan Martin Bril en Frits Abrahams, twee deelnemers aan de krachtmeting der columnisten. Omdat zij succesvol zijn als columnist van het verslaggeverstype treden zijn de laatste tijd nogal eens gezamenlijk op. Abrahams hoef ik in deze krant niet te introduceren. Martin Bril is, voor wie dat nog is opgevallen, wereldkampioen als het om de aantallen gaat. Hij schrijft naar eigen zeggen twaalf columns in de week en ik feliciteer hem met zijn laatste aanwinst: eentje in de Schipholkrant. Zelf had ik hem eerder op een treinreiziger getaxeerd en lijkt mij Rails meer een passend medium voor zijn expansiedrang, maar Bril spreekt dit tegen en zegt dat het hem een oprecht genoegen doet wanneer gierende machine over zijn Amsterdamse woning vliegt. Op mijn vraag wat een optreden als dit nu eigenlijk schuift, antwoordt Frits Abrahams "vijf honderd", waarop Bril met een geheimzinnige oogopslag er het zwijgen toedoet.
        Wij zien nu ook de rest van het columnistenpanel: Pim Fortuyn, Cornald Maas en Albert Verlinden. Deelnemend aan het spelletje Wie-hoort-in-dit-rijtje-niet-thuis? zou ik onmiddellijk de naam van SBS-coryfee Albert Verlinden invullen, maar die schijnt wel degelijk een column in De Privé vol te pennen. Ook de aanwezigheid van Cornald Maas is enigszins een verrassing. Een televisiekritiek is nog geen column, wat niet wegneemt dat het bijzonder jammer is dat hij in de Volkskrant is gestopt en nu wordt vervangen door Paul Brill, wiens doodsaaie stukjes dagelijks de mediapagina zal vullen tot zijn krant hem weer naar een ver land stuurt. Onvermijdelijk in zulke programma's is de ook présence van Pim Fortuyn, gewaardeerd columnist van Elsevier, en wekelijks mee-eter in het programma dat, naar ik meen, Met Harry Mens aan Tafel heet.
        Het is nu tijd ons naar de bovenste verdieping van het Okura te begeven. De opnameruimte is afgebiest met gele draperieën en in het midden staat, als een ware gespreksarena, een ronde tafel. Een fruitschaaltje met druiven als basis en een open gesneden aardbei als top van de piramide geeft de tafel extra cachet. Zonder voorzitter is het plotseling begonnen. Jongens, lullen maar. Al snel zeilt het gesprek weg als een eenzame schaatser op de Westeinder. Ik schrik weer wakker als een even hoogbenige als wipneuzige blondine in een splitjurk een nieuwe stelling komt brengen: "Wat doen jullie als je geen inspiratie hebt voor een stukje?".
        Tsja.
        Ik vraag me af of ik meelijden moet hebben met Martin Bril die geacht wordt met zijn tafeldame Albert Verlinden een boom op te zetten over "ons vak". Cornald Maas schijnt als criticus ooit eens het nieuws gemist te hebben, maar gelukkig kwam dat weer goed. En Pim Fortuyn heerst, zoals alleen een Pim Fortuyn tussen de gele draperieën kan heersen. Mijn röntgenogen zien hoe in de schoenen van Frits Abrahams de tenen krom gaan staan. Dan brengt de blondine plotseling de laatste stelling: "Of de columnisten straks na afloop nog over dit programma gaan schrijven?".
        "Neeu…", antwoorden de columnisten in eensgezinde zuinigheid.
        Thuisgekomen heeft mijn vrouw juist de baby aan de borst. "En?", roept ze vanuit haar warme bed, "zat er nog een stukje in?".

NRC\Handelsblad, 22 januari 2001 © Max Pam