De man en zijn helm

De helm

    Enige weken terug schreef ik op deze plek een stukje over de geneugten van het rijden op een scooter. Daarbij had ik echter een kleine complicatie buiten beschouwing gelaten, namelijk de helm. De helm is een vervaarlijk hulpstuk dat het hoofd geheel omvat en daarmee bescherming biedt tegen calamiteiten. Dat is op zich een belangrijke doelstelling, maar zij is wel strijdig met het gevoel van vrijheid dat het scooter rijden zo aantrekkelijk maakt. De helm omknelt direct het gezicht en veroorzaakt daarmee het onaangename idee opgesloten te zijn. De helm kun je nog het best vergelijken met het condoom: het gebruik ervan maakt het leven veiliger, maar het neemt ook flink deel weg van het plezier.
    Nu zou je zeggen je zet een helm op of je zet geen helm op, maar inmiddels heb ik ondervonden dat de Nederlandse verkeerswet die keus niet zo maar laat passeren. Er bestaan, zo heb ik geleerd, namelijk twee soorten scooters (en brommers) - scooters met een oranje sticker en scooters met een gele sticker. De scooters met een oranje sticker worden geacht niet harder te gaan dan 25km per uur en voor het berijden van een oranje bestickerde scooter is het dragen van een helm derhalve niet voorgeschreven. Maar de scooters met een gele sticker mogen veel sneller en daarvoor is de helm wel degelijk verplicht.
    De kunst is nu om een "gele" scooter aan te schaffen en daarop door de dealer een oranje sticker te laten plakken. Men heeft in dat geval de voordelen van twee werelden, want je kunt dan zonder helm harder rijden dan 25km per uur. Vooral in dat vermaledijde Amsterdam Zuid, waar men aan luxeartikelen geen gebrek heeft en alle soorten gemotoriseerde tweewielers je om de oren vliegen, is de kunst om geel ongemerkt in oranje te veranderen een gewoonte geworden. Het was dan ook geen verrassing dat de politie onlangs bekend maakte rigoureus te zullen optreden tegen deze praktijk.
    Nu zegt dat op zichzelf nog niets. Iedere Amsterdammer weet uit ervaring dat goede voornemens van de politie voornamelijk smoren in krachtdadige taal, maar toen ik gisteren mijn huis uitstapte om eens een kijkje te gaan nemen op de plek waar Herman Brood was geland, zag ik dat het uur u was aangebroken. Met grote snelheid scheurde een scooter over de Koninginneweg, achtervolgd door een luid toeterende scooter van de politie. Scooters vang je met scooters, moet de Amsterdamse politie gedacht hebben en inderdaad werd deze strategie, zo ontdekte ik later, gedurende de gehele dag in Amsterdam Zuid toegepast.
    Toen het even rustig leek, besloot ik het er toch op te wagen, maar dat had ik natuurlijk nooit moeten doen. Bij de eerste hoek zag ik ze al staan, maar liefst twee politiescooters dit keer. Ik probeerde nog te spelen dat ik hier alleen maar parkeerde om in het koffiehuis aan de overkant iets te nuttigen, maar het was al te laat. "Dat is de eerste keer in dertig jaar dat ik door de politie word aangehouden", zei ik naar waarheid, maar ik werd onmiddellijk gecorrigeerd: "Aanhouden betekent dat u mee moet naar het bureau". Maar dat hoefde niet.
    Naar een oude Amsterdamse traditie kreeg ik zelfs geen bekeuring, hoewel ook mijn oranje sticker niet deugde. Die diende snel vervangen te worden door een gele en ik moest voortaan ook een helm op. Toen ze weg waren, dronk ik alsnog mijn kopje koffie aan de overkant, wachtte tot de kust veilig was en reed naar het Hilton. Daar stond een groepje verdwaasde mensen bijeen voor plateau van bloemen. Omdat de Nederlandse televisie heus wel actueel kan zijn, was ik de avond tevoren overvoerd met allerlei beelden over een man die alleen maar wat onsamenhangend gebrabbel leek te kunnen uitstoten. In ieder geval had ik in alles wat Herman Brood naar voren bracht geen verstandig woord kunnen ontdekken, en ik moest denken aan wat J.H.Donner eens over Armando heeft gezegd: "Een genie, dat helemaal niets kan".
    Daarna reed ik naar de firma Wiel tot Wiel, waar ik gratis een gele sticker kreeg. Ik zocht er ook een helm uit. Hij is zwart, je bindt hem vast onder je kin en hij lijkt een beetje op een Stahlhelm uit de Tweede Wereldoorlog. Met die helm op mijn hoofd zie ik er volkomen bespottelijk uit, maar het is zo wel een stuk veiliger.

NRC\Handelsblad, 13 juli 2001