Kennis & begrip

    Politici zijn geneigd te denken dat meer kennis leidt tot meer begrijpen en vandaar tot meer begrip. Vooral in het minderhedendebat krijg je te horen dat meer kennis van andere culturen een groter begrip voor andere standpunten oplevert. Als buitenlanders maar Nederlands leren, zullen zij vanzelf een grotere waardering krijgen voor ons land en als wij ons maar verdiepen in andere zeden en gewoonten zullen wij die gaan beschouwen als een verrijking van onze cultuur. Op weg naar de multiculturele samenleving is dat een gedachte die voetstoots wordt aangenomen.
    Maar is dit geen mythe?
    Neem bijvoorbeeld het communisme. Dat was heel populair in de tijd dat wij nog niet veel van het communisme wisten. Later toen er van alles aan het licht kwam, werd het steeds moeilijker op in communisme te blijven geloven. Karel van het Reve heeft eens opgemerkt dat je iemand van het communisme af kunt helpen door hem of haar gewoon naar Moskou te sturen. Met eigen ogen zien wat het communisme betekent, ervaren wat het is om urenlang voor een brood in de rij te staan, dat doet het begrip voor het communisme geen goed.
    Hetzelfde mechanisme zou kunnen optreden bij onze pogingen om de multiculturele samenleving tot stand te brengen. Veel Marokkanen hebben geen goed woord over voor onze vrije manier van leven, ook al wonen zij hier al jaren. Je kunt ze misschien de geschiedenis van onze mode uitleggen, maar vrouwen die luchtig gekleed gaan kunnen niet op bijval rekenen, behalve dan als ze alleen door het park lopen. Ook zie je nogal wat Turken en Marokkanen met verhitte hoofden uit piepshows komen, maar ik heb niet de indruk dat het beleefde genot van die kant tot enige verandering heeft geleid in de mening ten opzichte van pornografie.

Koran. Sura 5, 38

    Omgekeerd zouden wij bijvoorbeeld meer begrip van de islam krijgen, als wij ons in de islam wensten te verdiepen. Nou heb ik nogal intensief geprobeerd de Koran te lezen, maar eerlijk gezegd vond ik het een nogal hartvochtig en onbehouwen boek. Not my cup of tea, al die fysieke dreigementen voor het geval je niet leeft volgens de wil van de profeet. Nee, bij mij heeft meer kennis alleen maar geleid tot meer weerzin.

Koran. Sura 3, 75

    Van Kemenade heeft ervoor gepleit om "het recht op respect" in de grondwet op te nemen. Ik zie daar weinig in. Natuurlijk heb ik respect voor het recht dat iedereen mag zeggen wat hij wil. Maar respect voor de inhoud van wat er gezegd wordt, kan niemand bij mij afdwingen. Als de inhoud dom of walgelijk is, wil ik daar graag respectloos over blijven schrijven.

Folia, 29 juni 2001