De zwakste schakel

    Het is u ontgaan, maar op de Nederlandse televisie speelt zich momenteel een klein drama af. Eigenlijk had ik de eerste zin van dit stukje ook anders moeten formuleren. Namelijk zo: omdat het u is ontgaan, speelt zich momenteel op de Nederlandse televisie een klein drama af.
    Ik heb het over de quiz De zwakste schakel, gepresenteerd door Chazia Mourali. Als dit programma ook maar één vingernagel van de oorspronkelijk pretenties had waargemaakt, zou nu iedereen in Nederland erover praten. Minderheden zouden boos naar de rechter zijn gelopen, er waren vragen in de Tweede Kamer gesteld en de presentatrice had moeten vluchten naar Timboektoe. Maar niets van dat alles. De quiz draait al een tijdje, maar er is niemand die je er over hoort. De zwakste schakel is in een gat van stilte gevallen.
    Hoe anders is het in Engeland en in Amerika gegaan. De zwakste schakel is namelijk een exacte kopie van The Weakest Link. Het enig wezenlijke verschil tussen het origineel en de Hollandse namaak zit hem in de presentatrice. Bij de BBC is het programma groot gemaakt door Anne Robinson, een pittige tante van 57 die op een verwoestende manier haar kandidaten pleegt te behandelen. "De moeder van Hitler", is ze genoemd, wat niet wegnam dat haar quiz steeds populairder werd. Kennelijk vindt het televisiepubliek het fijn om flink te mogen haten.
    Onlangs heeft Anne Robinson de BBC verruild voor het Amerikaanse netwerk NBC, waar haar zij als televisiemonster inmiddels ook al weer meer dan twintig miljoen kijkers trekt. Volgens eigen zeggen is zij Engeland ontvlucht, omdat zij het in haar geboorteland niet langer uithield. Nog afgezien van weggelopen kandidaten waren er inderdaad incidenten genoeg. Zo was heel Wales boos toen zij de Welshman nomineerde voor een verblijf in Kamer 101. Dat is de kamer die in Orwells roman 1984 wordt opgevoerd als de geheimzinnige ruimte waarvoor iedereen doodsbang is. Het kwam Anne Robinson niet alleen te staan op vragen in het parlement, maar ook werd zij van verschillende kanten met de dood bedreigd. Daarnaast werd zij nog eens van racisme beschuldigd.

Anne Robinson

    Anne Robinson, moeder van een dertigjarige dochter, is praktisch in alles wat zij zegt incorrect, maar tevens is zij origineel, geestig en dodelijk ad rem.De kracht van Anne Robinson is juist dat zij zich als oudere dame eigenlijk alles kan permitteren. Dat zij iedereen de waarheid kan zeggen, al is het waar dat haar slachtoffers gemakkelijk voor het uitzoeken zijn. Maar hoe anders staat het er voor met onze eigen Chazia Mourali. Haar wekelijkse stukjes in de Volkskrant zijn juist in alles zo verschrikkelijk correct. Een onvertogen woord staat er niet in. Er gaat geen week voorbij of zij laten weten dat zij als dochter van een Tunesische vader zelf de multiculturele samenleving belichaamt. Bovendien wil ze ook graag uitdragen hoe ontzettend geleerd ze is, en dat ze ook wel eens een boekje van Sartre heeft gelezen. In feite is Mourali het volstrekte tegendeel van Anne Robinson, die wel uitdeelt maar die te cynisch is om zich ergens op voor te staan. De man bij RTL5, die de typecasting voor De zwakste schakel heeft gedaan, Leo van der Groot, kan maar beter terug naar de kleuterschool.
    De Nederlandse versie is een fake. Speciaal voor de quiz heeft Chazia zich zwaar opgemaakt, alsof zij een spook wil zijn, een effect dat nog versterkt wordt door van onderen over te belichten. Tussen de pompeuze muziek die de vragen moet onderbreken, keft zij als een rood gekapt hondje tegen de kandidaten. Die kunnen er eigenlijk ook niets aan doen dat ze wel eens foutje maken en waarom dan zo snauwen? Om vilein te zijn moet je talent hebben, maar dit is een karikatuur. Ik vrees dat De zwakste schakel voor Mourali geen opstap is naar verdere roem, maar dat de quiz hier eerder fungeert als grafzerk. De zwakste schakel is helaas de presentatrice zelf.

FEM de Week, 19 mei 2001