The Max Pam Globe

Daudt en zijn affaire

Maar meneer

Reageren, mits serieus, kan onderaan de pagina bij Maar Meneer. Ook voor aanvragen lezingen en optredens.

Hieronder reacties op mijn stuk in de Volkskrant (23 oktober 2008) over de politicoloog Hans Daudt.

Anna de Bruyn:
Misschien is het goed eraan te herinneren dat de zgn. affaire-Daudt in het studiejaar 1968/69 begon met een artikel van ene A. de Swaan in Propria Cures: “een kleine politicologie van een kleine politicologie” (als ik het mij goed herinner). lees verder

Joke Kool-Smit en schaakkampioene Ingrid Tuk

Schaken

Op dit ogenblik lees ik de dikke biografie van Marja Vuisje over de feministe Joke Smit (1932-1981). Bij mijn generatie is Joke Smit beter bekend als Joke Kool-Smit. Haar tegenstanders schiepen er destijds genoegen in om haar vrouwelijk onafhankelijkheidsstreven te ironiseren door de naam van Joke Smit te verbinden met die van haar man.

Zo was het was Joke Kool-Smit, zoals het nooit Renate Rubinstein-Van Heerden zou worden.

Mijn carrière als journalist is eigenlijk begonnen bij Joke Kool-Smit. Het was aan het eind van de jaren zeventig. lees verder

God bestaat vermoedelijk niet, geniet ervan!

HUMAN

ATHEÏSTISCHE BUSSEN

Vanaf junuari zullen er in Londen bussen rondrijden met de tekst: “There is probably no God. Stop worrying and enjoy your life“.

De campagne is het antwoord van de Britse comedyschrijfster Ariane Sherine, die zich ergerde aan een verschillende christelijke busadvertenties waarop te lezen valt dat niet-christenen in de hel zullen branden. De oproep van Sherine kreeg onverwacht veel responce. Richard Dawkins, die ik hier niet behoef te introduceren, sloot zich aan. De auteur van The God Delusion heeft toegezegd het ingezamelde bedrag te verdubbelen tot een maximum van 5.500 pond.

Voor de campagne is een speciale site in het leven geroepen. Behalve allerlei andere grappige informatie het volgende bericht: lees verder

De Colin Powell van Rotterdam

Invallen

De laatste tijd hoor je vaak zeggen: mocht Obama toch nog de presidentsverkiezingen verliezen dan is daarmee opnieuw bewezen dat Amerikanen racisten zijn. Er wordt zelfs beweerd dat Obama de slotdagen moet ingaan met een voorsprong van tien punten, want anders trekt hij alsnog aan het kortste eind.

Veel blanken zouden het toch niet kunnen opbrengen om in het stemhokje voor een neger te kiezen. De Amerikanist Maarten van Rossum houdt niet op dit doemscenario uit te dragen. Je moet altijd oppassen met het trekken van de racistische kaart. lees verder

Hans Daudt, de man die nooit opgaf (1925-2008)

Beweringen en bewijzen

Hans Daudt, die deze week op 83-jarige leeftijd is overleden, was niet alleen een vreselijk aardige man, hij kan ook worden beschouwd als een ware sociaaldemocraat. Dat laatste is pas later erkend, want Daudt heeft vele jaren symbool gestaan voor alles wat de linkse studentenbeweging verafschuwde.

Hoewel ik niet durf te beweren dat wij bevriend waren, hebben onze paden zich op verschillende moment gekruist. Eerst was hij mijn hoogleraar, toen ik een blauwe maandag politicologie studeerde aan de Universiteit van Amsterdam. Dat was uitgerekend in de tijd dat de “affaire-Daudt” speelde. Toen ik in de jaren zestig aankwam, werd door zijn tegenstanders altijd met dédain vermeld dat Daudt was hij begonnen als sportverslaggever bij Het Vrije Volk. lees verder

Venus’ gangbang

Boeken etc

Via Cappello 23
Christiaan Weijts
De Arbeiderspers
Sterren: * * *

Na zijn succes met zijn debuut Art285b, waarvoor hij de Anton Wachterprijs, het Gouden Ezelsoor en de Max Pam Award kreeg, is Christiaan Weijts nu gekomen met zijn tweede roman: Via Capello 23.

Daarmee bewijst Weijts dat hij geen eendagsvlieg is, wat de lezers van NRC/Next trouwens al lang wisten. Zijn wekelijkse bijdrage staat weliswaar in een klein hoekje, maar is verreweg de beste column van het blad. In NRC/Next van de vorige week stond ook een interview met Weijts, geschreven door Daniël Schaaf, een personage uit zijn nieuwe roman. lees verder

Haal troepen weg uit Afghanistan

Columns

“Kent u dat gevoel?”, om met mijn geliefde dominee Gremdaat te spreken.Het gevoel in kwestie was dit keer de spreekwoordelijke druppel die de spreekwoordelijke emmer deed overlopen. Het gevoel dat het nu genoeg was geweest, dat dit echt niet meer kon, dat het nu mooi was geweest. lees verder

God is in en Jezus is uit

HUMAN

SPREKENDE POP

Klein, maar grappig nieuws. Gary Rofkahr Ossawa (Oklahoma) kreeg naar eigen zeggen de schrik van zijn leven tot hij de praatpop van zijn dochter hoorde zeggen: “Islam is the Light“. Dat leidde tot het volgende bericht en het volgende filmpje:

Een sprekende pop van Fisher Price veroorzaakt grote deining in Oklahoma en Pennsylvania. Volgens verontruste ouders zou de knuffel bizarre dingen mompelen, zoals ‘Islam is het ware licht’ en ‘Satan is koning’. Dat meldt Fox News.

Aan de naam van het popje zal het niet gelegen hebben. Het lieve ding heet voluit ‘Little Mommy Real Loving Baby Cuddle and Coo’. De man die evenwel de kat de bel aanbond, is Gary Rofkahr uit Owasso, Oklahoma. Een van z’n collega’s bracht de pop mee naar het werk. Daar was iedereen het er over eens: de sprekende pop looft de islam en de duivel.

Rofkahr trok op onderzoek uit. “Ik heb verschillende versies van de sprekende pop gevonden in warenhuizen van Target en Wal-Mart. Beide ketens hebben het popje inmiddels uit de rekken genomen in Oklahoma en Pennsylvania. Voor mij het bewijs dat we het bij het rechte eind hebben”, beweert de man.

Bij speelgoedfabrikant Fisher-Price verwijst men naar moederbedrijf Mattel. Daar wil men eerst de zaak nader onderzoeken.

Dit is de pop des aanstoonds:

Eigenlijk is het wel grappig. Ik zou graag een pop hebben die zegt: “Wovon man nicht sprechen kan darüber muss man Zweigen”. lees verder

Verslaafd om opgelicht te worden

Buitenhof

Nergens zijn televisieprogramma’s over mensen die worden belazerd, zo populair als in Nederland. Programma’s als Kassa, Radar en Opgelicht trekken wekelijks miljoenen kijkers.

Die programma’s verlopen volgens een vast patroon.

Eerst zien wij het slachtoffer, diep verontwaardigd over wat hem of haar is overkomen en vervolgens zet de camera de jacht in op de dader. Die is op de vlucht en blijkt meestal een andere naam te hebben. Niet zelden is de dader een natuurgenezer, een bigamist, een testamentvervalser, een fantast of gewoon een ordinaire flessentrekker.

Maar wat het meest blijft hangen, is de verbazing over de goedgelovigheid van al die slachtoffers. Hoe is het toch mogelijk dat al die mensen er zo zijn ingetuind? Je hoeft in de meeste gevallen geen Baantjer te zijn om reeds van grote afstand te ruiken dat er iets niet pluis is.

Als je daar ook nog eens de populariteit bij optelt van de natuurgeneeskunde, de astrologie en de homeopathie, om van de altijd heilzame bioregulator maar te zwijgen, dan kun je alleen maar concluderen dat Nederlanders eraan verslaafd zijn om te worden opgelicht.

Nog deze week zijn te Etten-Leur vier patiënten van een psychiatrische instelling overleden, omdat zij tijdens een bedevaart naar Lourdes een dodelijk virus hebben opgelopen.

Kennelijk zag de staf het medische nut wel in van zo’n reisje, dat ongetwijfeld wordt vergoed door de verzekeringspoot van Fortis.

De slachtoffers van de bedevaart kunnen het niet meer navertellen, maar daartoe zijn de spaarders bij Icesave wel in staat. In groten getale zaten zij deze week in alle talkshows om op verontwaardigde toon hun slachtofferschap te belijden. Belust op de hoogste rente hadden zij hun geld geparkeerd op IJsland en nu het mis is gegaan, willen zij uit de gemeenschapskas worden vergoed.

Terwijl je ook hier geen Baantjer hoeft te zijn om te beseffen dat een bank die veel hogere rentes uitkeert dan de rest wel eens in moeilijkheden kan raken.

Ook provincies en gemeenten raakten vermogens kwijt. Wouter Bos, de minister van Financiën, had daarom volkomen gelijk toen hij voorstelde om de lokale overheden bij het onderbrengen van hun tegoeden onder curatele te stellen. Het is hypocriet om daar boos over te doen. Als ineens honderden miljoenen overheidsgeld verdwijnen, mogen de verantwoordelijke functionarissen eigenlijk blij zijn dat zij niet hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld of strafrechterlijk worden vervolgd.

In de Volkskrant vertelden meisjes die op het Amsterdamse kantoor van Icesave werkten dat zij alleen maar mensen blij hebben gemaakt. De spaartegoeden van euforische Nederlanders waren de afgelopen maanden niet aan te slepen. Logisch dat de meisjes van de Icesave-directie allerlei cadeautjes kregen. Maar in de gaten kregen zij niets.

Tot opeens alles verdwenen was. In één klap.

Toen Kassa, Radar, Opgelicht en nog talloze andere televisieprogramma’s met hun camera’s arriveerden, was het callcentrum al verlaten en stond men voor een dichte deur, zoals bij die flessentrekker uit Appingedam, die een bejaarde weduwe had getild.

Al in 842, toen zij Dorestad innamen – het huidige Wijk bij Duurstede – zeiden de Vikingen tegen elkaar: “Wat een ønglølijke suffurts zijn die Nederlanders. Je kunt ze alles wijs maken”. En zo is het IJslandse woord “sufferd” – of søffurt – in onze taal terecht gekomen.

En dat is echt waar!

Buitenhof, 19 oktober 2008

Net bevorderd (6-) tot het volgende leerjaar

Boeken etc

Suezkade
Jan Siebelink
Uitgeverij: De Bezige Bij
Sterren: * *

Marc Cordesius, de 26-jarige hoofdpersoon uit de nieuwe roman van Jan Siebelink, is wel een beetje een rare snuiter. De naam zegt het al: Marc Touw, oftewel Marc die met zichzelf in de knoop zit.

Dat Marc een beetje een rare snuiter is, valt overigens goed te begrijpen. Marc’s moeder is in Marc’s jeugd ontvoert en niet meer teruggekeerd. Waarom zij precies is ontvoerd en of de politie daar nog aan te pas is gekomen, komen wij niet te weten. Waarom wij dat niet mogen weten, weet ik eigenlijk niet. De kwestie hangt als een onuitgesproken geheim boven Marc’s leven. lees verder

Vergeet de formats

Columns

Je kunt niet zeggen dat ze het bij de televisie niet geprobeerd hebben, want het aantal cultuurprogramma’s dat aan ons oog voorbijtrekt, lijkt schier eindeloos. Om een paar titels te noemen: Kunstmest, RAM, de Kunst, De Plantage, Picabia, Roerend Goed, Propaganda, Kunst moet Zwemmen, NPS Arena, C-Land en nog veel meer. Van al die programma’s waren de kijkcijfers onveranderlijk laag en geen enkele heeft het dan ook gered. lees verder

Handicapschaak met verwisselde kleuren

Schaken

De webiste Chessvibes toonde het partijtje Morphy-Julien, gespeeld in New York 1857. De grote Morphy had Julien het paard op b1 voorgegeven, maar het voorgift had hem er niet van weerhouden zijn tegenstander in vlotte stijl mat te zetten.

In de negentiende eeuw was dat soort handicapschaak heel normaal. Behalve golf hebben tegenwoordig nog maar weinig sporten een handicapsysteem. Ook in het schaakspel is men er van afgestapt. De zwakke partij vond het te vernederend en verloor liever vanuit een beginstelling met materieel evenwicht. lees verder

Bankiers aller landen, verenigt u!

Maar meneer

Reageren, mits serieus, kan onderaan de pagina bij Maar Meneer. Ook voor aanvragen lezingen en optredens.

Reacties op mijn stuk in de Volkskrant (9 oktober 2008). Is Marx weer in de mode?

Jan Flier:
De blogger Lagonda heeft ooit een column geschreven over ‘poldermarxisme’. Daarin betoogt hij dat Marx’ denkbeelden nog springlevend zijn tot op een diep niveau de gang van zaken binnen onze samenleving bepalen. lees verder

Het raadsel van de onleesbare Willem Schinkel

Invallen

Precies twintig jaar geleden hield Karel van het Reve in Leiden zijn beroemd geworden Johan Huizinga-lezing: Literatuurwetenschap, het raadsel der onleesbaarheid. De lezing van Karel was veel meer dan alleen een aanval op de literatuurwetenschap.

Het was een aanval op een manier van wetenschap bedrijven die vooral in de humaniora wordt beoefend. Je kunt die manier van wetenschap omschrijven als: héél deftig doen, maar niets zeggen van enige betekenis. lees verder

Help! Marx is weer in de mode

Beweringen en bewijzen

Het woord dat mij deze dagen dikwijls te binnenschiet, is mode. Hoe komt het toch dat mensen ineens allemaal hetzelfde doen, dat ze dezelfde acties ondernemen of nalaten, dat ze dezelfde kleren dragen, dezelfde mening hebben en dezelfde dingen mooi vinden?

Mode!

Ineens blijken duizenden Nederlandse spaarders bij een IJslandse bank te zitten. Hoe komen ze aan dat adres? IJsland is een schitterend land, ik ben er wel eens geweest. Het is er ruw en woest. Reyjavik is ongeveer net zo groot als Haarlem. Niet ver van de hoofdstad ligt een vissershaven en aan de oever van de rivier ligt Bobby Fischer begraven. Maar verder is het leeg op IJsland. Hoe kom je erbij om je geld daar naar toe te brengen? lees verder

Muziek kan met niets vergeleken worden

Boeken etc

Contrapunt
Anna Enquist
Uitgeverij: De Arbeiderspers
Sterren: * * *

De Goldbergvariaties bestaan uit een aria, gevolgd door dertig variaties. Johann Sebastian Bach componeerde het muziekstuk rond 1741, naar men zegt voor de jonge klavecinist Johann Gottlieb Goldberg, die er graaf Carl von Keyserlingk mee placht te amuseren.

Ook in deze tijd zijn de Goldbergvarianties onverminderd populair, met als meest beroemde vertolking die van Glenn Gould, die het in 1955 op de plaat zette en dat vlak voor zijn dood in 1982 nog een keer over deed. lees verder

Ik ook: 10.000 euro per half uur

Columns

Op de pagina Privé van De Telegraaf las ik dat de zanger Gordon in conflict is gekomen met Audax-baas Carel Bikkers. Op een personeelavondje in Gilze voor 250 managers van AKO-winkels was Gordon driekwartier te laat gekomen. Hij lag – om een oud Brabants spreekwoord te gebruiken – “nog in zijn bed te schijten”, toen zijn verschijning node werd gemist. lees verder

Eindelijk bewezen: atheïsten kunnen niet tegen pijn!

HUMAN

EINDELIJK BEWEZEN: ATHEÏSTEN KUNNEN NIET TEGEN PIJN!

In een vorige aflevering had ik het over een onderzoek van Peter Roelofsma naar het verschijnsel bidden. Roelofsma vroeg nadat mensen hadden gebeden of zij ” nu liever honderd euro wilden of over 10 dagen 110 euro”. En hij concludeerde: “Mensen zijn impulsief en eerder onderzoeken hebben laten zien dat de meeste mensen kiezen voor 100 euro nu. Maar na het bidden kiezen de meeste mensen voor 110 euro op de langere termijn. Zij worden dus minder impulsief van het bidden”.

Aha! lees verder

Laat de crisis nog even duren!

Beweringen en bewijzen

Volgens een onderzoek in zeventien landen zijn jonge Russen het meest materialistisch. Meer dan elders leggen jonge Russen het verband tussen geld en een gelukkig bestaan.

Mij verbaast dat niets. Tachtig jaar hebben de Russen onder het communisme geleefd, wat vooral betekende dat je voor consumptiegoederen in de rij moest staan. Elk jaar beloofden de Sovjetleiders nieuwe productierecords, maar de winkels bleven leeg. Als Russen überhaupt een auto bezaten, dan konden ze kiezen uit slechts één merk auto. Van alles was maar één merk, want waarom zou je tijd verdoen met nutteloze competitie? Zo was er ook maar één politieke partij om te stemmen. Logisch, dat jonge Russen een enorme honger hebben naar honderd merken auto’, en dus naar geld. lees verder

Onze oom is alleen op de wereld

Boeken etc

Onze oom
Arnon Grunberg
Uitgeverij: Lebowski
Sterren: * * *

Met zijn roman Onze oom heeft Arnon Grunberg overduidelijk een moderne versie van Alleen op de wereld geschreven. De overeenkomsten met Hector Malot’s evergreen Sans famille springen al vanaf de eerste pagina in het oog.

Ook bij Grunberg gaat om een weeskind, dat op een dag wordt meegenomen door een onbekende man die zich met de opvoeding zal belasten. Ook bij Grunberg komt deze man halverwege het verhaal te overlijden en ook bij Grunberg gaat het weeskind vervolgens op zoek naar haar echte ouders. Evenals bij Malot wordt het weeskind in een mijn te werk gesteld. lees verder

Frits Spits: het gaat in het leven om krankzinnigheid

Columns

U kent mijn theorie? Televisie gaat alleen nog over televisie. Ik bedoel ermee dat wat al op televisie is geweest voorrang krijgt boven alles dat nog nooit op de televisie is geweest. In talkshows wordt hoofdzakelijk gesproken met gasten die ook al in andere televisieprogramma’s te gast waren. Items worden uitgezocht op de beelden die ervan bestaan. lees verder