Archief

Buitenhof

Het runnen van een huishouden en van de staat

Monday, June 11th, 2012

Politiek gaat over ingewikkelde kwesties, die ons eenvoudige kiezers vaak boven de pet gaan. Daarom geven wij in een democratie politici een mandaat, in de hoop dat zij die ingewikkelde kwesties voor ons oplossen.

De ware politicus, die weet hoe je het spel met de kiezer moet spelen, beschikt over het vermogen om ingewikkelde problemen met een voorbeeld of een vergelijking terug te brengen tot de kern, zodat iedereen denkt te begrijpen wat er aan de hand is.

Zo’n politicus was Margaret Thatcher. Je kunt van haar zeggen wat je wilt, je kunt het volledig oneens zijn met haar politieke denkbeelden, maar ontegenzeggelijk is zij één van de fascinerendste politici van na de Tweede Wereldoorlog.

Margaret Thatcher was de dochter van een eenvoudige kruidenier, die op de kleintjes moest passen. Zij deed iets ongelooflijks door in de gesloten mannenwereld van de Britse conservatieve partij de absolute top te bereiken. Zij realiseerde hervormingen door de macht van de vakbonden te breken en internationaal gaf zij de Britten weer aanzien.

Margaret Thatcher

Bij de vraag of en hoe er moet worden bezuinigd om de economische crisis te bestrijden, denk ik vaak aan een uitspraak van Margaret Thatcher.

Ze zei: “Iedere vrouw die de problemen begrijpt bij het runnen van een huishouding zal eerder de problemen begrijpen die te pas komen bij het runnen van een land”.

Het feit dat steeds meer vrouwen in de politiek gaan en steeds meer mannen in het huishouden, maakt deze uitspraak helemaal toepasselijk.

Wat doet iemand die een huishouden runt, als er schulden zijn? Die probeert die schulden weg te werken, het liefst zo snel mogelijk. Dat is common sense. Wanneer een housekeeper of keepster zou zeggen: “Wij gaan eerst investeren in groei en pas in 2017 gaan wij onze schulden aflossen”, dan neemt zo’n iemand risico’s.

Ten eerste weet je nooit zeker of de investeringen wel het gewenste effect zullen hebben en ten tweede kan er voor 2017 altijd iets gebeuren, waardoor de situatie toch niet overeen blijkt te komen met de veronderstellingen waarvan je bent uitgegaan.

Dat laatste is eerder regel dan uitzondering. Vijf jaar geleden voorspelde niemand een dubbele dip en kon niemand bevroeden dat er nog eens serieus zou worden gesproken over het einde van de euro.

Toch is “nu investeren, straks bezuinigen” het adagium van de linkse partijen. Kapot bezuinigen zijn daarbij de demagogische toverwoorden. In het licht van de verkiezingen zullen trouwens alle partijen de neiging hebben de bezuinigen te verzachten of over de datum heen te tillen.

Nu is het natuurlijk mogelijk dat de huishouding van een gezin geen goede metafoor voor is de huishouding van de staat. Misschien moet de staat op een geheel andere wijze worden gerund. Met skiën moet je ook juist naar de helling toebuigen, wat voor een beginner een tegennatuurlijke reactie is. Investeren, geld uitgeven terwijl je schulden hebt, kan ook zo’n tegennatuurlijke – maar juiste – reactie zijn.

Toch ben ik er niet gerust op.

Volgens president Van Rompuy staat Europa voor een financiële hartoperatie. Als die mis gaat, is er geen euro meer en geen verenigd Europa. Dan zijn er alleen nog huishoudens met heel weinig kleintjes om op te passen.

Buitenhof, 10 juni 2012

Weg met de grachtengordel!

Sunday, May 27th, 2012

In veel landen is de hoofdstad de trots der natie. Daar zetelt de macht, men houdt er parades en legt een krans bij de onbekende soldaat. Daarna bezoekt men tempels van kunst en cultuur: de musea, de opera en de schouwburg. Iedere Fransman, ook al woont hij in de campagne, is trots op Parijs. Een Franse politicus die laatdunkend spreekt over Parijs kan zijn carrière wel vergeten. Wat Parijs is voor de Fransen, is Londen voor de Britten en Rome voor de Italianen.

Maar Nederland kent geen trots op zijn hoofdstad. Dat is historisch gegroeid. Bij het ontstaan van de natie hebben de provincies er alles aan gedaan om de macht van Amsterdam zo veel mogelijk te beperken. Zo werd de VOC bestuurd door de Heren Zeventien, een raar getal dat nodig was om de onderlinge verhoudingen zo vast te leggen dat Amsterdam nooit zijn wil kon opleggen. De politieke macht, verenigd in de Staten-Generaal, ging naar Den Haag. En de hoofdstad van Noord-Holland werd: juist – Haarlem.

Grachtengordel

Afkeer voor Amsterdam is altijd gebleven en leeft onder politici tot op de dag van vandaag. Het is daarbij logisch dat de pijlen zich vooral richten op de grachtengordel betreft, bij uitstek het gebied dat voor onze welvaart heeft gezorgd.

De afkeer loopt door alle partijen heen.

De VVD’er Charlie Aptroot zei dat alleen de geborneerde grachtengordel tegen zijn voorstel is  om met 130 over de wegen te scheuren. Hans Spekman was nauwelijks voorzitter van de PvdA, of het partijbureau moest weg uit de grachtengordel. Maxime Verthagen, CDA-minister van Economische Zaken, verklaarde vergenoegd dat zijn regionale maatregelen overal werden toegejuicht, behalve in de grachtengordel. PVV-leider Geert Wilders fulmineert al langer tegen de grachtengordel. Over het Lente-Akkoord zei hij niet ongeestig dat het wel leek of “de complete Postcode-kanjer op de grachtengordel was gevallen”. Harm Beertema, een andere PVV’er, beweerde met tranen in de ogen dat hij de grachtengordel tot zijn laatste snik zal bestrijden.

En dan Jan Marijnissen van de SP. Die verklaarde dat hij nooit met GroenLinks zal regeren, omdat GroenLinks “een grachtengordelpartij” is. Hij moest er bijna van braken. En bij de ChristenUnie en de SGP regeert het inzicht dat de grachtengordel, ooit een baken van deugdzaam protestantisme, helemaal van God los is. Blijven over D’66 en GroenLinks, die allebei met de grachtengordel worden geassocieerd, maar die dat helemaal niet leuk vinden.

Een democratie behoort aan de opvattingen van de meerderheid gehoor te geven.

Ik zie drie mogelijkheden om dat te doen.

Eén: wij maken van de grachtengordel een getto met een hek eromheen. Amsterdam heeft daar ervaring mee.

Of twee: wij gooien de boel plat en zetten staalfabrieken neer, om Jan Marijnissen te plezieren.

Een derde mogelijkheid is ingegeven door de boot die deze week door de Amsterdamse grachten is gevaren, met een koe erop. Het was een actie van zuivelfabrikant Campina, die wilde wijzen dat melk van de koe komt, iets wat ze in de grachtengordel niet meer schijnen te weten.

Zo stom.

Laten wij daarom van de grachtengordel één groot weiland maken, te beginnen hier op deze plek, de Hortus Botanicus, middenin de grachtengordel.

Breng de koeienstront maar naar binnen, dat zal de dames en heren politici wel leren!

Buitenhof, 27mei 2012

Als ik mij even tot Hendrik Bleker mag richten

Sunday, May 13th, 2012

Onlangs werd bekend dat de PKN, de Protestantse Kerk in Nederland, per maand ruim achtduizend leden verliest. Op jaarbasis zijn dat bijna honderdduizend leden, wat op een totaal van twee miljoen een gevoelige aderlating is. Gaat de afkalving in dit tempo door, dan bestaat die Protestantse Kerk over twintig jaar niet meer.

Ook de katholieke kerk moet flink inleveren, maar bij de roomsen is het opzeggen zo’n lastige aangelegenheid, dat wij moeten gissen naar de werkelijke omvang van de terugloop. Zeker is dat jaarlijks honderden kerken moeten sluiten.

Wie tegen die achtergrond het optreden van de CDA-lijsstrekkers heeft gevolgd, zal zich misschien hebben afgevraagd tot welk deel van het electoraat zij zich nog richten. Bestaat die christelijke achterban van het CDA eigenlijk nog wel?

Ik moet daar aan toevoegen dat ook andere partijen met dit probleem kampen, met name de Partij van de Arbeid. Bestaat de arbeider eigenlijk nog wel? De gestaalde kaders zijn net zo hard leeggelopen als de kerkgenootschappen, en voor zover zij nog bestaan, zitten zij vooral bij de SP.

Maar terug naar het CDA. Elke mediaseconde van de lijsttrekkerverkiezing liet zien met welke problemen de christendemocratie te kampen heeft. Wanneer je uit een cultuur komt van bisschoppen en dominees, die ook weer hun gezag van boven ontvangen, is het een cultuurschok wanneer je ineens de macht moet grijpen via openbare verkiezingen die voor het ganzen televisievolk worden uitgezonden.

Logisch dat er dan van alles misgaat. Je kunt het geklungel met microfoons en het onderlinge gekissebis aandoenlijk vinden, je kunt het gelikte mediaoptreden van Obama, Sarkozy of Merkel verfoeien, maar het hemeltergend amateurisme van het CDA maakte de Nederlandse politiek belachelijk en tast uiteindelijk de kwaliteit van onze democratie aan. Bij Pauw en Witteman zullen ze achter de schermen vast en zeker gelachen hebben. Ik vraag mij eerder af wie je met zo’n vertoning een dienst bewijst.

Henk Bleker

Van heerlijk helder Henk tot het Mona toetje uit Volendam, er was geen enkele kandidaat bij die in enig ander land ook maar de slippen van een regeringsleider zou mogen dragen. Met als absoluut dieptepunt Henk Bleker, die zo langzamerhand is uitgegroeid tot een schertsfiguur, van wie je zelfs geen tweedehands pony wilt kopen.

Als ik mij nu even tot Hendrik Bleker mag richten:

Henk, houd ermee op! Ga terug naar Stadskanaal. Dat is beter voor het land, voor de partij en voor uzelf.

Voor het CDA is de grote narigheid dat er anderhalf jaar met de PVV is geregeerd, waarbij voortdurend de schijn is opgehouden dat het ging uit volle overtuiging en in goed overleg. Maar zodra de samenwerking op de klippen was gelopen, werd er een nieuw toneelstukje opgevoerd, namelijk die van de hond die zijn eigen braaksel moest opeten: dus eens maar nooit meer.

De politicoloog Meindert Fennema  heeft deze week in zijn afscheidscollege geconstateerd dat de oude elite in Nederland verdwijnt. Van alle partijen heeft het CDA daar ontegenzeggelijk het meeste last van. Ik zie maar één kandidaat die het CDA weer enige allure kan geven.

Ernst Hirsch Ballin.

Een ouderwetse katholiek met een Joodse naam, die het plechtstatige taalgebruik hanteert van een dominee. Hij zou het kunnen, maar hij zal deze beker aan zich voorbij laten gaan.

Buitenhof, 13 mei 2012.

Verhoog de kiesdrempel tot tenminste vijf procent

Tuesday, May 1st, 2012

Zeven weken heeft het kabinet-Rutte vergaderd, zonder een begrotingsakkoord te bereiken. Daarna heeft een gelegenheidscombinatie van vijf partijen minister De Jager van Financiën uit de brand geholpen door in anderhalve dag een akkoord te bereiken over een bezuinigingspakket. Vooral de drie te hulp gesnelde partijen – D’66, GroenLinks en de ChristenUnie – waren blij en trots met het resultaat.

Kunduz-coalitie

Maar moeten wij kiezers ook blij zijn? Hoe groot is eigenlijk de duurzaamheid van het akkoord?

Zo op het oog niet erg groot. De gelegenheidscombinatie, ook wel de Kunduz-coalitie genoemd, kan rekenen op 77 zetels in de Tweede Kamer, een krappe meerderheid. Krijgen een paar betrokkenen gewetenswroeging of beginnen zij anderszins te twijfelen, dan staat alles weer op losse schroeven. Bovendien zijn in september verkiezingen en je kunt er gif op innemen dat de verhoudingen dan weer veranderd zijn.

Een dagje daadkracht uitstralen is zo moeilijk niet, maar dat vier jaar volhouden, dat is in Nederland andere koek. Van de 26 naoorlogse kabinetten hebben er slechts zes de eindstreep gehaald. Dat anderhalve jaar geploeter van Mark Rutte staat dan ook in een oude traditie.

Veel kabinetten zijn ten onder gegaan aan intern gekrakeel, waarbij het opmerkelijk is hoe vaak zij struikelden over relatief onbeduidende kwesties, zoals de omroepwet, een gat in de begroting dat eigenlijk geen gat was, of over het reiskostenforfait.

De Nederlandse politiek lijkt op die van Frankrijk in de jaren vijftig, waar ook het ene na het andere kabinet naar huis werd gestuurd. Het is generaal De Gaulle geweest, die daar met ingrijpende staatsrechterlijke maatregelen een einde aan heeft gemaakt. Zo’n generaal bestaat bij ons niet, dus moeten wij het anders doen.

Nederland heeft geen meer-partijen-stelsel, maar een eindeloos-meer partijen-stelsel. Wat erg zou helpen is de kiesdrempel verhogen tot tenminste vijf procent, zoals is voorgesteld door Bernhard Wientjes van de werkgevers. Zo’n drempel zou een einde maken aan allerlei folkloristische partijtjes. Het is natuurlijk oer-democratisch dat ook deze splinters hun stem kunnen laten horen, maar uiteindelijk dragen zij weinig bij aan de besluitvorming. Afgezien van dat ene keertje dat zij mogen mee gedogen, als kleuters op de achterbank. De Partij van de Dieren kan zich aansluiten bij Groen Links. En de SGP bij de Christen Unie, waardoor het protestants christelijke volksdeel slechts aan invloed zal winnen.

Maar daarmee zijn wij er nog niet.

Nederlandse politici moeten beseffen dat een verdere hergroepering noodzakelijk is. D’66 en GroenLinks dienen het als een verplichting te voelen het links-liberale gedachtegoed onder te brengen in één partij. En wat de PvdA en de SP betreft, is het beschamend dat zij met twee monden spreken, terwijl zij alleen gezamenlijk een vuist kunnen maken. De SPD in Duitsland en Labour in Engeland hebben een linker en een rechtervleugel, maar in Nederland kan dat weer niet. Wij hebben geen vleugels, maar halve partijen.

In wezen is de oplossing simpel: om de Nederlandse coalitiepolitiek werkbaar te maken, moeten wij terug naar vijf, hooguit zes partijen.

Alleen wie moeten de wetten veranderen om die hervorming in gang te zetten?

Precies.

Dat zijn diezelfde politici van die talloze partijen en partijtjes. En die gaan dat echt niet doen. Die sukkelen liever voort naar de val van het volgende kabinet.

Buitenhof, 30 april 2012

Olympische Spelen revisted

Sunday, April 15th, 2012

Nederland mag de laatste tijd naar binnen zijn gekeerd, voor één evenement geldt dat zeker niet: de Olympische Spelen. Sinds 1928, toen Amsterdam de Spelen mocht organiseren, droomt iedere bestuurder ervan de beste atleten ter wereld nog een keer naar Nederland te brengen.

Ed van Thijn

In 1992 was het burgemeester Ed van Thijn, die Amsterdam met “Compacte Spelen” in de vaart der volkeren wilde opstoten. Wij lagen “aan het wiel” van Barcelona en Parijs, zo beweerde hij. Intussen stuurden lastige Amsterdammers, onder leiding van Saartje Boerlage, geen gouden horloges naar de IOC-leden, maar wel zakjes wiet. Kansloos werd Amsterdam voorlaatste. Later wist iedereen precies hoe het zat. “Wij waren de aankleding van de show die ervoor moest zorgen dat Barcelona zou winnen”, zei Henk Vonhoff van het Nederland Olympisch Comité.

Het zal voor de Nederlandse Olympiërs een geweldige opluchting zijn geweest, dat Saartje Boerlage – thans 84 jaar – het actievoeren moe werd. Dan kunnen wij het opnieuw proberen, moet menig bestuurder hebben gedacht.

Het wereldkampioenschap voetbal was een eerste vingeroefening en samen met België schreven wij in. Helaas kreeg Rusland het WK 2018 en voor 2022 werden wij voorbijgestoken door Qatar, waar ze tegen een bal gaan schoppen bij vijftig graden in de woestijn. Je zou bijna denken dat grote sportevenementen van tevoren zijn vergeven aan de hoogst biedende.

Maar gelukkig: een nieuwe aanleiding komt eraan. Een fris gewassen generatie bestuurders staat te trappelen om in 2028, honderd jaar na Amsterdam, de Olympische droom nogmaals waar te maken. Eric van der Burg, de Amsterdamse wethouder van Zorg en Sport, spiegelde zich zelfs aan John F. Kennedy.

Had Kennedy niet gezegd: “wij gaan naar de maan”. En hadden de Amerikanen niet binnen een paar jaar op de maan gestaan. En wees nou eerlijk: wat Kennedy kan, moeten wij Nederlanders ook kunnen met die Spelen van 2028. Aldus Van der Burg.

Werkelijk geen speld tussen te krijgen.

Inmiddels is al 190 miljoen geïnvesteerd in de ontwikkeling van plannen. De bedoeling is dat het Nederlandse volk rijp wordt gemaakt voor het idee dat wij flink aan die Spelen gaan verdienen. Nu kost het nog even een centje, maar de Spelen zullen Nederland helemaal op de kaart zetten, zodat het geld vanzelf met bakken terugstroomt.
Toch is het vreemd dat Spanje en Griekenland, de twee Europese landen die in de laatste twintig jaar de Spelen toegewezen hebben gekregen, niet bepaald zijn veranderd in de meest welvarende landen van hun continent. Integendeel, uitgerekend deze twee landen zijn momenteel de armoedzaaiers van Europa, dus zo lucratief kunnen die Spelen niet geweest zijn.

De Spelen zijn vooral een prestigeobject voor bobo´s en bestuurders. Logisch dat minister Schippers onlangs heeft geprobeerd de beraamde kosten van de Spelen – zo’n acht miljard – te verdoezelen. Ze ontsnapte in de Kamer maar net aan een motie van wantrouwen. Tegen de achtergrond van het overleg op het Catshuis lijken mij die acht miljard trouwens een uitstekende bezuinigingspost, net als die miljarden voor de JSF.

Mocht dit kabinet de kandidatuur voor Amsterdam toch doorzetten, dan stel ik voor die zakjes wiet weer uit de mottenballen te halen. Tijden veranderen, maar soms keert alles terug.

Buitenhof, 15 april 2012

De methode Frits van der Poel

Monday, April 2nd, 2012

Misschien heeft mijn geheugen het vervormd, maar ik herinner mij een interview dat ooit in Brandpunt werd afgenomen door de legendarische journalist Frits van der Poel. Er zat een KVP-voorman in de studio, naar ik meen Norbert Schmelzer, want er was weer eens hommeles.

“Er heerst crisis in de KVP”, zei Van der Poel. Waarop Schmelzer inviel: “Crisis in de KVP? Daar weet ik niets van”.

Normaal gesproken kabbelt zo’n gesprek dan voort, maar Van der Poel (zie midden op foto) had de tegenwoordigheid van geest om te zeggen: “Zo, is er  geen crisis? Hartelijk dank dan voor uw komst naar de studio. Dit was Brandpunt, goedenavond”. Uitzending voorbij. Een verbijsterde politicus bleef eenzaam achter.

Frits van der Poel

Zo ongeveer ging het in mijn herinnering.

Overigens heeft Jeremy Paxman van Newsnight iets soortgelijks gedaan, toen hij een ontwijkende minister twaalf keer achtereen dezelfde vraag stelde, waarna hij het gesprek staakte.

Er is de laatste tijd veel geklaagd over onbeschofte journalisten op het Binnenhof. Inderdaad geeft het geen pas om een politicus, op weg naar de Kamer, de vraag te stellen: “En, wanneer heeft u voor het laatst geneukt?”.

Maar aan de andere kant heeft een politicus de morele plicht om de pers te woord te staan, ook als het even niet uitkomt. Ons hele politieke systeem is bedoeld als een garantie voor een open samenleving. Een achterkamertje kan bij hoge uitzondering een keer nodig zijn, maar dat moet geen weken lange gewoonte worden. Dan tast men de kern aan van de parlementaire democratie.

In dat licht bezien zijn de onderhandelingen in het Catshuis en de daarbij behorende mediastilte een regelrechte aanfluiting. Een toneelstukje, waarin politici – op aanwijzing van de Rijksvoorlichtingsdienst – met voorovergebogen hoofden door de tuin sjokken.

Zie ze lijden onder loodzware beslissingen!

Als het waar is, wat de minister-president in Buitenhof heeft beweerd, namelijk dat Nederland behoort tot de drie rijkste landen ter wereld, dan kan het toch geen drama zijn om het begrotingstekort met anderhalf procent terug te brengen. Wij hebben ook de Hongerwinter, de tijd van bestedingsbeperking en de oliecrisis overleefd. In het ergste geval keren wij gaan terug naar de levensstandaard van 2005, dat ik mij niet herinner als een jaar waarin wij als uitgemergelde zombies rondliepen.

Waarom dan toch het grote zwijgen en die vernederende taferelen van wachtende journalisten, die hopen op een kwootje of een lekje?

Dat komt, omdat de Nederlander verslaafd is aan geheimzinnigheid en dikdoenerij. In het hart van ons staatsbestel ligt het Geheim van Noordeinde, dat de monarchie betreft. Daar is nu het Geheim van het Catshuis bijgekomen, dat het kabinet betreft. En dan zijn er de vele geheimen van de Overheid. Nog deze week klaagde de Nationale Ombudsman over de geslotenheid van de staat, die het journalisten bijna onmogelijk maakt hun werk te doen.

Journalisten, breek de boel op bij het Catshuis. Laat dat wachten aan anderen over. Met zo’n mediastilte verdienen politici vragen naar hun neukgedrag. Ga weg bij die poort, want let maar op: als de berg niet naar Mohammed komt, komt Mohammed wel naar de berg. Het zal niet lang duren of ze staan voor jullie deur. En doe dan alleen open voor echte antwoorden, net als Frits van der Poel.

Buitenhof, 1 april 2012

Klikken over iedereen, alles en nog wat

Monday, March 19th, 2012

Het is al weer 25 jaar geleden dat de socioloog Herman Vuijsje in NRC/Handelsblad een geruchtmakend stuk schreef met de titel: “Klikken moet!”.

Vuijsje gaf als voorbeeld de ABP-affaire, een corruptiezaak die pas aan het licht kwam, nadat een ambtenaar had geklikt bij zijn hoogste baas. Ook noemde Vuijsje het geval van een man die zijn uitkering kwam ophalen in een Jaguar en die, toen hij te lang moest wachten op zijn geld, het bijstandskantoor ramde met zijn bolide.

Vuijsje vroeg zich af: “Stel dat u wist hoe die man aan zijn Jaguar was gekomen. zou u hem erbij lappen?”.

Zelf zou Vuijsje dat zeker doen. Hij was zelfs “van harte” een voorstander van klikken. Wel merkte hij enige huiver bij het Nederlandse volk, ongetwijfeld vanwege slechte ervaringen in de Tweede Wereldoorlog. Maar Nederland, zo betoogde Vuijsje, is nu een democratische rechtstaat en een verzorgingsstaat. “De overheid is je beste kameraad en de neiging om in te grijpen in de persoonlijke levensstijl van burgers is uiterst gering”. Vandaar dat je zou verwachten dat Nederlanders het normaal vinden om spontaan mee te werken aan het signaleren van gedrag dat schadelijk is voor ons allen.

Aldus Vuijsje.

En dat is ook precies wat er sindsdien is gebeurd. Het signaleren van asociaal gedrag heeft in Nederland een hoge vlucht genomen. Nergens ter wereld lijkt de meldpuntdichtheid zo groot als bij ons. Over alles kun je klikken. Meldpunten en kliklijnen draaien overuren. Je hebt een kliklijn voor discriminatie en je hebt er één voor wegpiraterij. Dan is er het meldpunt M, Misdaad Anoniem, waar je terecht kunt als je iets weet over een misdrijf, maar zelf liever buiten schot blijft. Verder zijn er meldpunten voor vrouwenopvang, ouderenmishandeling, overlast, huiselijk geweld, internetoplichting, dierenleed, aantasting bodemkwaliteit, taalmisbruik, identiteitsfraude, verjaarde medicijnen, rook en stank. En dan heb ik nog niet over de meldpunten knellende regelgeving en: het slechte fietspad.

meldpunt

Het is te veel om op te noemen. Er is zelfs een televisieprogramma, dat eenvoudig Meldpunt heet. Voor alles, iedereen en nog wat.

Wat opvalt, is dat het klikken al lang niet meer alleen bij de overheid wordt gedaan. Ook in het klikwezen heeft de privatisering hard toegeslagen. Was de overheid destijds nog je beste kameraad, aan wie je alles kon toevertrouwen, intussen heeft de burger zijn eigen verantwoordelijkheid genomen. Iedere kleine zelfstandige of particuliere instelling die een meldpunt wil beginnen kan zijn eigen probleem en vraagstelling inplanteren en die uitbaten voor tachtig cent per minuut of voor een stijging in de opiniepeilingen.

Momenteel is er gekrakeel over het meldpunt Midden- en Oost-Europeanen. Natuurlijk moet overlast door Polen, Roemenen of Bulgaren worden aangepakt, maar gegevens daarover dienen niet worden verzameld, verwerkt en geanalyseerd door een politieke partij of door een andere belanghebbende. Zoiets zou ook voor een kleinere overheid een van de kerntaken moeten zijn. Gevoelig onderzoek moet worden gedaan onder toezicht van een instantie die wij kunnen vertrouwen in termen van privacy en objectiviteit. En dat moet een overheid zijn die ons niet belazert, maar die evenmin wegkijkt voor de problemen.

Daarom is het laf dat de baas van de overheid, onze minister-president, zich niet heeft willen uitspreken over het meldpunt Midden- en Oost-Europeanen.

Buitenhof, 18 maart 2012

Slapend rijk met de gulden

Monday, March 12th, 2012

Onlangs heeft Geert Wilders aan Lombard Street Research de opdracht gegeven om na te gaan wat de voordelen zijn van een eventuele terugkeer naar de gulden. Het onderzoek is inmiddels afgerond en via De Telegraaf heeft Wilders ons voorbereid op de uitkomsten.

Volgens Wilders komen de voordelen uit op 800 euro per jaar per persoon, terwijl de nadelen zijn begroot op 2700 euro per jaar per persoon. Per saldo zijn wij dus 1900 euro goedkoper uit. Het gezin van Henk en Ingrid, plus hun twee kinderen, zou er bij de herinvoering van de gulden 4 x 1900 = zesenzeventighonderd euro per jaar op vooruitgaan. Dat is bijna de hele AOW van opa Henk!

Tel daar bij op dat het ons 127 miljard euro gaat kosten als Nederland in de eurozone blijft. Wat de kosten zijn van een vertrek wilde Wilders nog niet zeggen, maar wel wist hij dat wij het bedrag binnen twee jaar hebben terugverdiend.

Wij worden dus slapend rijk als wij morgen weer met de gulden gaan betalen!

Cynici zullen daar tegen inbrengen dat Wilders zijn eigen onderzoeksbureau heeft uitgezocht en zo precies de uitkomsten heeft gekregen die hij van te voren wilde. Lombard Street Research is in de Londense City gevestigd en die Engelsen zijn altijd tegen de euro geweest.

Maar je kunt ook zeggen: als dat bureau altijd tegen de euro is geweest, hebben ze het vanaf het begin goed gezien. Wij moeten de publicatie van de uitkomsten afwachten en dan de berekeningen op hun merites te beschouwen.

Lombard Street

Toch is er iets vreemds aan de hand, zelfs als het onderzoeksbureau van Wilders gelijk heeft.

De Duitse en de Nederlandse economie zijn decennia lang nauw met elkaar verbonden geweest. Verhoogde de Duitse Bank de rente, dan verhoogde de Nederlandse Bank ook de rente. Was de inflatie in Duitsland zo’n 0,2%, dan was de inflatie in Nederland ook zo’n 0,2%. Ging het slecht met de Duitse economie, dan ging het slecht met de Nederlandse  economie. Maar ging het in Duitsland goed, dan ging het ook goed bij ons.

Gisteren maakte de Volkskrant melding van een opmerkelijke trendbreuk. Met de Duitse economie gaat het momenteel uitstekend. In Duitsland geen krimp, zoals in Nederland, maar groei. Zelfs 3%. Geen te hoog begrotingstekort van 4,1%, zoals in Nederland, maar een verwaarloosbaar tekort 1%. En dat, terwijl ze in Duitsland toch ook de euro hebben.

Wat ging mis en hoe krijgen wij Nederland er weer bovenop?

De Volkskrant wijst naar de Nederlandse consument die somber is. Hij koopt geen huizen meer, geeft liever niks uit en zet zijn geld massaal op een spaarrekening, zodat de economie opdroogt. De Duitser daarentegen schaft zich een auto aan en een huis. Hij is vrijgevig en hij slaat zich vrolijk op de knieën, want door zijn kwistigheid groeit de Duitse economie als kool.

Voor een Nederlands herstel zie ik twee mogelijkheden: of wij gaan terug naar de gulden, of wij gaan weer in de pas lopen met Duitsland. Om dat laatste te bereiken, zouden wij het best de Duitsers kunnen uitnodigen om bij ons orde op zaken te stellen. Breng dit keer geen dood en verderf, maar welvaart, groei, vrijgevigheid en geluk.

Dan mogen jullie, Duitsers, het EK-voetbal winnen.

Buitenhof, 4 maart 2012

De tragiek van het staatshoofd

Monday, February 20th, 2012

Al langere tijd ben ik lid van het Republikeins Genootschap, een weinig militante club die de republiek verkiest boven de monarchie. Het Genootschap voert geen campagne, maar gaat ervan uit dat het Nederlandse volk ooit langs parlementaire weg de monarchie zal afschaffen, een gebeurtenis die vermoedelijk langer op zich laat wachten dan de oprichters zich hebben voorgesteld.

Waarschijnlijker is het dat de tegenstelling monarchie/republiek zich vanzelf oplost. De aristocratie is grotendeels van de koningshuizen losgezongen, want zo’n beetje alle prinsen en prinsesjes trouwen tegenwoordig met burgermeisjes en burgerjongens. En geef ze eens ongelijk. De burgerlijke oceaan van aantrekkelijke huwelijkskandidaten is oneindig veel groter dan het drooggevallen vijvertje waaruit de adel moet vissen. Door zich in te trouwen, kan iedere jongen en ieder meisje koningsgemaal of zelfs koningin worden. Nog even wachten en er bestaat geen volksere instelling dan het koningshuis. Iedereen lid van het Koninklijk Huis, dat is een vorm van democratie waar wij op den duur naar toe gaan.

De afgelopen week werd deze gedachte bevestigd door twee gebeurtenissen. Allereerst het skiongeluk van prins Johan Friso. In een telefoongesprek met de Koningin heeft premier Rutte laten weten “dat heel Nederland meeleeft”, en dat is ontegenzeggelijk waar. De Nederlandse kranten hebben niet alleen hun hele voorpagina, maar ook nog eens tientallen andere pagina’s ingericht om zo minutieus mogelijk te berichten over wat in de sneeuw is gebeurd, welke medische behandeling de prins te wachten staat en wat zich in zijn brein moet afspelen. Bij rampen steunen de Oranjes en Nederland elkaar. De getroffen zoon en moeder zullen nooit zo geliefd zijn.

Wulff

Zet daar tegenover wat er is gebeurd in de Bondsrepubliek, waar het staatshoofd, president Christiaan Wulff, deze week op miezerige wijze en onder hoon moest aftreden. Het mag van Johan Friso een beetje dom zijn geweest om bij alarmfase vier buiten de piste te skiën, maar daarvan is hijzelf het slachtoffer geworden. Heel anders dan bij de fouten van Wulff, die hij heeft gemaakt om er zelf beter van te worden.

Het ergste was dat Wulff weigerde te begrijpen dat hij zich zulke zaken in de functie van staatshoofd niet kan permitteren. Het is vermoeiend om altijd maar het rolmodel te moeten spelen van iemand die integriteit en moreel gezag uitstraalt, maar als je dat niet kunt, moet je geen staatshoofd willen zijn. Dat is helaas de tragiek van staatshoofden. Je vertegenwoordigt, nee, je belichaamt een land met je verschijning, je houding en je gedrag. Wulff is dat ontgaan en zijn straf is nu dat hij zijn land alleen nog belichaamt als pop op de praalwagens van carnaval.

Praktisch zonder omhaal is Wulff verdwenen en dat gaat lastiger in een erfelijke monarchie.

De laatste tijd wordt gespeculeerd over het aftreden van koningin Beatrix. In de 32 jaar dat zij de functie van staatshoofd vervult, heeft ook zij natuurlijk fouten gemaakt. Ook de Oranjes hebben zich wel eens lelijk vergaloppeerd. Maar nooit heeft het volk zich tegen haar en haar familie gekeerd. Dat Beatrix het in al die jaren dus niet zo slecht heeft gedaan, is een conclusie waar zelfs een burgerlid van het Republikeins Genootschap mee kan leven.

En verder wensen wij prins Friso een spoedig herstel toe.

Buitenhof, 19 februari 2012

SGP’ers als zoutpilaar

Monday, February 6th, 2012

De opvatting dat homoseksualiteit een ziekte is, is tamelijk oud. Het woord sodomie, het anaal penetreren, verwijst naar de stad Sodom. En Sodom, zo weten wij uit de Bijbel, is samen met Gomorra verwoest door God, omdat de inwoners een verdorven seksualiteit praktiseerden. Beide steden werden weggevaagd door een regen van zwavel en vuur.

Lot´s vrouw 2

De Bijbel vertelt ons ook dat alleen  Lot en zijn gezin de stad mochten ontvluchten, op voorwaarde dat zij niet zouden omkijken. De twee dochters van Lot hielden zich daaraan, maar zijn vrouw keek toch en veranderde in een zoutpilaar. (zie plaatje.)  Jammer dat wij zulke wonderen tegenwoordig nog maar weinig zien, maar elk geval doet dit verhaal ons beseffen waar rabbijnen, pauzen en imams hun kennis vandaan halen als zij homoseksualiteit veroordelen als een perverse afwijking.

In de twintigste eeuw kwam een kentering, al bleef homoseksualiteit lang een neurotische stoornis die behandeling behoeft. Sigmund Freud geloofde daarin en Freuds biograaf  Ernest Jones heeft nog eens een artikel geschreven waarin hij uitlegt dat de schaker Morphy eigenlijk homoseksueel was, omdat hij in een bepaalde partij de vijandelijke koning vanachteren had aangevallen.

In Nederland was het vooral de katholieke psychiater Van de Aardweg, die homoseksualiteit bleef beschouwen als “een obsessieve drift met een dwangmatig karakter”. In de jaren tachtig schreef hij een boek, waarin hij betoogde dat je nooit als homoseksueel wordt geboren, maar dat homoseksualiteit pas optreedt door frustraties en minderwaardigheidgevoelens.

De laatste decennia wordt die opvatting vanuit de biologie ondergraven. Steeds meer onderzoek wijst uit dat homoseksualiteit vooral een zaak is van genen en van hersenen. Het is een geaardheid. Je bent het, zoals je een mens bent. Of je hebt het, zoals je een wiskundeknobbel bezit. Zelfs al zou je het willen: je kunt er niet vanaf.

De kwestie werd onlangs actueel, toen bleek dat de gristelijke zorginstelling Different een therapie aanbiedt, waarbij homo’s vooral wordt geleerd hun homoseksuele gevoelens te onderdrukken.

Nu heeft iedereen het recht om elke therapie te volgen, hoe onzinnig ook. Als je wilt reïncarneren, niets op tegen. Als je in Lourdes wilt genezen, je doet maar. Als je over hete kolen wilt lopen met een fluitketel op je hoofd,  prima. Emile Ratelband staat voor je klaar.

Maar dan wel van je eigen centen, en niet geheel of gedeeltelijk, of via allerlei sluipwegen, vergoed met overheidsgeld.

Zoiets leek bij Different namelijk wel het geval en vandaar dat minister Schippers van Gezondheidszorg een onderzoek liet instellen door de inspectie. De uitkomst daarvan was dat er – nee, echt niet – was geprobeerd om homo’s te genezen, hoewel zulks kort daarvoor in Trouw nog was bevestigd door een manager van Different.

De vraag is nu: heeft Different – om de vergoedingen te behouden – de boel belazerd, of was minister Schippers niet al te happig op een ongunstige uitkomst voor de christelijk zorginstelling? Het zittende kabinet wordt ook gedoogd door de SGP en wij hebben net het geval gehad van de  weigerambtenaar, waarbij regeringspartij de VVD door de pomp moest om de SGP niet voor het hoofd te stoten.

Willen wij dit land regeerbaar houden, dan moet er een therapie worden ontwikkeld om SGP’ers te veranderen in een zoutpilaar.

Buitenhof, 5 februari 2012

Tit for Tat

Monday, January 23rd, 2012

Een van de beroemdste films van Laurel en Hardy heet Tit for Tat. De dikke en de dunne krijgen daarin ruzie met een buurman, waarna zij elkaars eigendommen afbreken tot werkelijk alles is vernield. Niet echt opbouwend, maar wel vreselijk leuk.

Tit fot tat2

Tit for Tat – oog om oog, tand om tand – is later voor de speltheorie een belangrijk principe geworden. In een parlementaire democratie van coalitie kom je niet ver met het over en weer uitdelen van klappen. Omdat elke partij bij onderhandelingen een zo gunstig mogelijk resultaat wil, is men het Tit for Tat principe gaan verfijnen met aanvullende regels.

Uitgangspunt is de wil tot samenwerking. Maar zet iemand de hakken in het zand, dan doe jij hetzelfde. Stopt de ander met tegenwerking, wees dan bereid onmiddellijk te vergeven. Het komt er dus op neer dat je hard bent tegenover afwijzing, maar toegeeflijk tegenover toenadering. En vooral ook:  dat je geen geheugen hebt, dat je niet rancuneus blijft mokken over nederlagen uit het verleden. Computersimulaties hebben aangetoond dat deze regels de beste onderhandelingsresultaten op te leveren.

U moet het ook eens proberen in uw huwelijk, of op uw werk. Zijn zij aardig, wees ook aardig. Zijn zij vervelend, wees ook vervelend. Imiteer zonder dat ze het in de gaten hebben. Blijf niet hangen in het verleden. Uw huwelijk zal er door opfleuren en u gaat voortaan met plezier naar uw werk.

Maar wat betekent Tit fot Tat voor de uitspraken van Job Cohen, zoals hij die gisteren heeft gedaan in de Volkskrant?

De koppen zeggen het al: “Jongens, sorry, bekijk het maar”. En: “Ja, ik zeg nee”.

Wat hoopt Cohen te bereiken door ineens zijn kont tegen de krib te gooien?

Tot dusver heeft Cohen het kabinet-Rutte per onderwerp afgerekend. Cohen zit weliswaar niet in de regering, maar door handig manoeuvreren, valt een en ander te bereiken. En dat heeft Cohen ook gedaan. Maar dat is nu afgelopen.

Voortaan zegt Cohen: nee.

De vraag is of hij daarmee de val van het kabinet dichterbij brengt, wat Cohen zegt te willen. Indachtig Tit for Tat gaat Cohen door zijn harde opstelling zijn doel niet bereiken en raakt de val juist verder uit zicht. De partijen die het kabinet-Rutte overeind houden, zullen namelijk ook harder worden, wat tevens betekent dat hun saamhorigheid zal groeien. Groepen zetten nu eenmaal hun onderlinge tegenstellingen opzij, wanneer zij gezamenlijk worden aangevallen. Als gedoger verkeerde Cohen nog in een positie om VVD, CDA en PVV tegen elkaar uit te spelen, maar zijn bekijk-het-maar-standpunt maakt hem praktisch machteloos.

Daarom is mijn vermoeden dat harde standpunt van Cohen vooral is ingegeven door het succes van SP onder Emile Roemer. De SP gooit weliswaar geen tomaten meer, maar het zegt gewoon consequent nee tegen elk kabinetsbeleid. De bankiers het gedaan hebben, dat is ook een overzichtelijk standpunt. Net als het nee van de SP tegen Europa, wat voor een stroming die ooit is begonnen met de Internationale nogal beschamend is. Ondertussen zijn het wel simpele standpunten, waarmee de SP de PvdA weet leeg te zuigen.

Let daarom op mijn woorden: de linkse samenwerking, tussen die dikke Roemer en die dunne Cohen gaat straks ook ten onder aan Tit for Tat.

Buitenhof, 22 januari 2012

Herbronnen van kernwaarden

Monday, January 16th, 2012

Na kopvoddentaks, tuigdorp en weigerambtenaar is herbronnen het nieuwe politieke modewoord. Vooral in de combinatie: herbronnen van kernwaarden.

Vroeger, in die mooie ouwe tijd van Jan-Peter Balkenende, had je alleen nog waarden en normen, maar sinds Jacobine Geel zich met politiek is gaan bemoeien, hebben wij het vooral over kernwaarden. Ik veronderstel dat kernwaarden de waarden der waarden zijn. De Tien Geboden maar dan teruggebracht tot twee of drie.

Bij waarden en normen zie ik nog een dikke Porsche Panamera voor me, de auto waarin Jan Peter rondrijdt, sinds hij geen minister-president meer is. Zo’n echt snelheidsmonster, waarmee je een stuk harder kunt dan die lullige 130km per uur. En voor 127.000 euro heb je hem al. Een koopje!

Balkenende+Porsche 2

Daarentegen stel ik mij bij het herbronnen van kernwaarden een karavaan voor van uitgemergelde kamelen, die door de woestijn trekt. Af en toe houdt men halt en wordt in het zand geboord. Een verloren volk, dat zoekt naar waar het ooit vandaan is gekomen.

Een partij die de laatste tijd druk aan het herbronnen is, is het CDA. De partij heeft daarvoor een Commissie ingesteld, die Nieuwe Woorden, Nieuwe Beelden heet. Aanvankelijk zocht het  CDA ook een nieuwe naam en met het oog op de vele schuinsmarcheerders in deze gezinspartij is toen de naam Partij voor Vreemdgangers voorgesteld  – de PVV dus – maar helaas bleek die afkorting al vergeven.

Ik bedoel: dat krijg je als je de Tien Geboden wilt indikken tot kernwaarden.

De komende week houdt het CDA een congres en zal ook het Eindrapport worden gepresenteerd door Jacobine Geel, de voorzitter van de Commissie.

Jacobine Geel

Ik ben een grote fan van Jacobine Geel. Als je nieuwe beelden van haar googelt, kom je haar tegen in ontelbare creaties. Als tv-presentatrice is zij de trotse bezitster van een garderobe, bestaande uit honderden mantelpakjes, rokken, jurken, schoenen, blouses en sjaals en dan heb ik nog niet over de kettingen, ringen, oorbellen en andere bijouterieën, die de verschijning van een vrouw zo aantrekkelijk maken. Wel denk ik dat de NCRV zo langzamer moet bezwijken onder al haar representatiekosten.

We weten nog niet wat in het eindrapport zal staan, maar ik durf er het gif van de slang uit Numeri vers 21 op in te nemen dat wij de volgende kernwaarden zullen tegenkomen: 1. Compassie; 2. Betrokkenheid; 3. Wij moeten het samen doen en 4. De mens als rentmeester van deze aarde.

Kortom, allemaal hartstikke nieuw en ook allemaal kernwaarden die ons zonder herbronning nooit waren opgevallen. Ik durf nu al te beweren dat Jacobine Geel een geweldig stukje werk heeft verzet. Jacobine heeft de nieuwe bronnen aangeboord en dat mag extra bijzonder heten, omdat Jacobine helemaal geen lid is van het CDA. Ook nooit geweest, trouwens.

Toch zal straks na het congres Jan Peter in zijn Porsche Panamera op haar wachten. En Jacobine zal instappen. En dan gaan zij samen op weg naar de nieuwe bronnen, samen een grootse toekomst tegemoet. Kijk, ze zwaaien. Dag…!

Buitenhof 15 januari 2011

Goed woordje voor Gijsen

Wednesday, December 14th, 2011

Het kindermisbruik van haar priesters heeft de rooms-katholieke kerk niet alleen vele miljoenen schadevergoeding gekost, het aanzien van de kerk als hoedster van de moraal is er ook danig door geschaad. In West-Europa blijven de gelovigen weg en het moet Gods genade zijn dat de verliezen worden goedgemaakt in Afrika en Zuid-Amerika.

Gijsen

Ten aanzien van de schuldvraag heeft de katholieke kerk de weg van de klassieke zondebokken afgelegd.

Eerst was daar bisschop Babini, die sprak van “een zionistische aanval”. De Joden zaten achter de beschuldigingen.

Toen kwam kardinaal Bertone, de nummer twee van het Vaticaan, die een relatie meende te zien tussen het kindermisbruik en de maatschappelijke aanvaarding van homoseksualiteit.

Daarna deed ook de Columbiaanse kardinaal Hoyos een duit in het zakje door voor de radio te verklaren dat het de schuld was van de vrijmetselarij.

En vervolgens werd in mei van dit jaar op een conferentie van Amerikaanse bisschoppen een rapport gepresenteerd, waarin de seksuele revolutie als oorzaak van het misbruik werd aangewezen. De hippies hadden het gedaan.

Ondertussen verklaarde kardinaal Simonis bij Pauw & Witteman: “Wir haben es nicht gewusst”, wat in flagrante tegenspraak blijkt te zijn met de recente bevinding dat de top van de kerk al decennia lang op de hoogte is van de wantoestanden.

Uiteindelijk werden klachten onderzocht en kwam ook paus Benedictus XVI met een soort schuldbelijdenis, al zei hij erbij: “Maar wie zonder zonde is, werpe de eerste steen”. Wat ik interpreteer als: ja, wij hebben het gedaan, maar de anderen deden het ook.

Dit alles gezegd zijnde, zou ik hier toch een goed woordje willen doen voor monseigneur Jo Gijsen, de conservatieve bisschop die ooit leiding gaf aan het kleinseminarie van Rolduc. Volgens de klachtencommissie van het Meldpunt Seksueel Misbruik zou Gijsen destijds als slaapzaalsurveillant een masturberende leerling hebben bespied. Die leerling, inmiddels 65 jaar oud, zou zich in de zogenaamde chambrette van het internaat hebben bevredigend, terwijl Gijsen aan het gluren was.

Na lang vergaderen heeft de commissie de klacht “formeel ongegrond” verklaard, aangezien – en ik citeer de Volkskrant – “gluren niet valt onder de definitie van seksueel misbruik”. Immers, het masturberen zelf geschiedde uit vrije wil en niet onder dwang of in een afhankelijkheidssituatie.

Monseigneur Gijsen schitterde tijdens de hoorzitting door afwezigheid en ook zijn advocaat liet verstek gaan. Eerlijk gezegd kan ik mij daar wel iets bij voorstellen.

In de eerste plaats geschiedde dat gluren in 1959, dat is nu 52 jaar geleden. Afgezien van de juridische verjaring is dat wel lang geleden om je nog iets te herinneren. Talloze psychologische experimenten hebben aangetoond dat het geheugen dan wel erg onbetrouwbaar wordt. Bovendien vraag ik mij af hoe scherp het waarnemingsvermogen blijft als je druk aan het masturberen bent. Mijn eigen ervaringen in dezen zijn nogal troebel. Ook moet men niet vergeten dat zelfbevlekking, zoals dat toen heette, werd beschouwd als een zondige bezigheid waarvan je zelfs ruggenmergverweking kon krijgen. Ik acht het daarom niet uitgesloten dat de slaapzaalsurveillant het goed bedoelde en zijn oog over de chambrette liet gaan om zijn leerlingen af te houden van een gevaarlijke bezigheid.

Kortom, ik juich het toe dat de katholieke kerk doet aan zelfonderzoek, maar men moet ook niet doorslaan naar de andere kant!

Buitenhof, 11 december 2011

Het geweer van generaal Van Uhm

Monday, November 28th, 2011

Op het ideeëncongres Tedx, dat in de Amsterdamse Stadschouwburg werd gehouden, heeft Peter van Uhm – commandant der Nederlandse strijdkrachten – zijn publiek verbaasd door tijdens zijn toespraak een groot geweer ter hand te nemen. Het was een Diemaco-geweer, dat door Nederlandse militairen in Afghanistan wordt gebruikt.

Van Uhm

De generaal liet zich het semi-automatische wapen aanreiken door een vrouwelijke soldaat, een blondine, die vervolgens in een kittig ganzenpasje weer het podium verliet. Daarna verwijderde de generaal de patroonhouder, waarmee hij in elk geval suggereerde dat het geweer doorgeladen was.

Het publiek hing meteen aan zijn lippen.

Hierna legde Van Uhm uit dat geweren, mits in goede handen, de vrede bevorderen. Hij vertelde het verhaal van zijn vader, die bij de slag om Nijmegen op nazitroepen had geschoten, maar had gemist omdat zijn oude geweer niet ver genoeg reikte. Om die misser goed te maken is de zoon later het leger ingegaan. En nu stond die zoon als generaal op de bühne en hield een ode op het geweer, dat instrument waarmee democratie en vrijheid worden verdedigd. Van Uhm vroeg respect voor de troepen in Afghanistan.

Laat ik vooropstellen dat ik mij kan vinden in de gedachte dat het legitiem is om democratische waarden met militaire middelen te verdedigen. Op een bepaalde manier heeft zelfs de atoombom zoiets gedaan en wat mij betreft mag de generaal, in zijn behoefte om aanschouwelijk onderwijs te geven, de volgende keer best een atoombom meenemen naar de Stadsschouwburg.

Maar het wordt toch anders wanneer het niet zo zeer gaat om de verdediging van de democratie, maar wanneer de democratie gewapenderhand moet worden gebracht, zoals dat in Afghanistan kennelijk de bedoeling is.

De Afghaanse oorlog duurt inmiddels tien jaar, twee keer zo lang als de Tweede Wereldoorlog. En wat is bereikt? In een recent rapport van de Verenigde Naties staat dat Afghanistan onveiliger is dan ooit. Veel Afghanen trekken weg. Met vrouwenrechten gaat het volgens een ander rapport bergafwaarts. Nog onlangs heeft de Europese Unie de vertoning geblokkeerd van een met Europees geld gefinancierde documentaire over de deerniswekkende situatie van vrouwen in Afghaanse gevangenissen. De film zou gevaarlijk zijn voor de vrouwen zelf, met name voor een vrouw die vast zit, niet omdat zij iets heeft misdaan maar omdat zij is verkracht. Volgens weer een ander rapport worden ook mannen op grote schaal gemarteld. Intussen hebben honderden studenten in Jalalabad gedemonstreerd tegen de aanwezigheid van westerse militairen en dreigt Afghanistan, volgens weer een ander rapport, af te stevenen op een burgeroorlog.

Er zijn ook successen: een recordvangst van bijna 7.000 liter morfine, 100 kilo heroïne en 80 kilo opium. En voor het eerst in dertig jaar was er weer een rockconcert.

Maar het einde van de oorlog is nog lang niet in zicht. Wel zijn inmiddels 25 Nederlandse militairen gesneuveld, onder wie de zoon van de generaal zelf, Dennis van Uhm die geen oud geweer had, maar vast wel een Diemaco.

Ik begrijp dat er, zowel persoonlijk als ideologisch, veel op het spel staat voor de Commandant der Nederlandse strijdkrachten, maar er komt een moment om de realiteit van een heilloze onderneming onder ogen te zien. Met wapens kun je een democratie wel verdedigen, maar niet opleggen. Zelfs niet met Diemaco-geweren.

Buitenhof, 27 november 2011

De eerste PVV-bestuurders en de gulden

Sunday, November 13th, 2011

In de Volkskrant stond een leerzaam interview met Theo Krebbers en Antoine Janssen, gedeputeerden in Limburg en de eerste twee PVV-bestuurders van Nederland. Krebbers was huisarts en Janssen politieagent, maar tegenwoordig brengen zij hun werkzame tijd door op het provinciehuis.

PVV-bestuurders

Naar eigen zeggen doen Krebbers (rechts) en Janssen (links) erg hun best en zijn zij door de andere partijen volkomen geaccepteerd. Salonfähig worden is de ambitie van de Limburgse PVV en dat schijnt aardig te lukken.

Maar daarvoor wordt een prijs betaald. Zo was de PVV de verkiezingen ingegaan met de belofte dat de Europese vlag voor het Gouvernementsgebouw in Maastricht onmiddellijk zou worden gestreken, zodra de PVV aan de macht kwam.

Maar nu zegt Krebbers: “Ach, laat die vlag maar lekker wapperen”.

En Jansen zegt: “Wij zijn nu een niveau nog hoger en dan gaan wij niet over een vlag debiteren”. En ook niet meer over de kopvoddentaks en bij Tofik Dibi van Groen Links hebben Krebbers en Jansen al gezellig een kopje thee gedronken.

Je kunt dat cynisch vinden, of zelfs hypocriet, maar mij lijkt het dat de PVV probeert een gewone partij te worden, die net als alle andere gewone partijen beloftes doet die bij nader inzien maar beter niet kunnen worden nagekomen.

In datzelfde licht kun je de opdracht van Geert Wilders zien om onderzoek te laten verrichten naar de terugkeer van de gulden. Dat is niet alleen het nostalgisch verlangen naar de tijd van de ponsmachine en de betaalcheque.

Want naar welke gulden moeten wij eigenlijk terug?

Naar de gulden van Duisenberg, die geheel gekoppeld was aan de Duitse mark en die niets anders was dan een aanhangwagen. Of moeten wij terug naar de harde gulden van voor de oorlog, die gepaard ging met rijen werkelozen voor stempelkantoren. Of moeten wij misschien wel helemaal terug naar de florijn, die Italiaanse munt van dat gekrulde ƒ-tekentje, waaruit de Nederlandse gulden is voortgekomen? Dat gebeurde overigens in een tijd dat hoog werd opgekeken tegen de Italiaanse handelsgeest en de Italiaanse beschaving.

Het voorstel van Wilders kun je ook zien als een poging de PVV ook landelijk salonfähig te maken en te veranderen van een gedoogpartij in een regeringspartij.

Om dat te kunnen bereiken moet de PVV twee stappen ondernemen. In de eerste plaats moet de partij zich ontdoen van halve garen als Dion Graus. En in de tweede plaats moet de PVV op een niet al te opvallende manier haar anti-Europa standpunten zien te verzachten. Want je kunt wel tegen Europa zijn en tegen de euro, maar dan tel je in geen enkele Europese hoofdstad mee en wordt alles over je hoofd beslist.

Vrijwel unaniem voorspellen economen dat de rentree van de gulden economische zelfmoord zal betekenen. Je weet natuurlijk nooit welke Diederick Stapel zo’n onderzoek gaat leiden, maar het moet gek lopen wil de gulden als het ei van Columbus worden binnengehaald. In dat geval kan Wilders tegen zijn kiezers zeggen: “Heus, wij hebben alles geprobeerd, maar het gaat niet lukken”.

En dan blijft op een hoger niveau ook bij de PVV de euro wapperen, net als die Europese vlag op het Gouvernementshuis van Maastricht.

Buitenhof, 13 november 2011

Het geweten is een schoonmoeder

Monday, October 31st, 2011

De afgelopen week stond de Nederlandse politiek weer eens in het teken stond van Het Geweten.

Zo was daar het voornemen van de Tweede Kamer om een einde te maken aan het fenomeen van de weigerambtenaar die met een beroep op het geweten geen homostellen wil trouwen. En dan was er de kwestie van de achttienjarige Mauro, die van minister Leers terug moet naar Angola. De CDA’ers Koppejan en Ferrier konden een dergelijk besluit niet in overeenstemming brengen met hun geweten, wat in uiterste consequentie de val zou betekenen van een regering waaraan hun eigen partij deelneemt.

Het Geweten kan in Nederland dus kabinetten maken en breken, maar wat is Het Geweten?

Het Geweten wordt omschreven als een innerlijke stem, die ons vertelt wat goed is en wat kwaad. Ook weten wij dat Het Geweten met veel lijden, handen wringen en slapeloosheid gepaard gaat. Een van de eigenaardigheden van Het Geweten is bovendien dat het ineens principieel kan zeggen: “Halt, tot hier en niet verder!”.

Wie achter die innerlijke stem zit, daarover zijn de meningen verdeeld. Veel mensen denken dat het God is die daar spreekt, maar anderen menen dat Het Geweten in de mens zelf huist als het resultaat van verstand en opvoeding. Wie naar zijn geweten luistert, luistert dus eigenlijk naar zichzelf.

Schoonmoeder

Niet alle denkers zijn positief over Het Geweten. De journalist H.L. Mencken heeft het Geweten eens omschreven als “een schoonmoeder, aan wier bezoek nooit een einde komt”. Vanuit dat perspectief bezien, is het begrijpelijk dat ze bij het CDA die twee dissidenten “spuugzat” zijn.

Vanuit het perspectief van de filosoof Schopenhauer trouwens ook, want die zei over Het Geweten dat het is samengesteld uit: één vijfde mensenvrees, één vijfde bijgeloof, één vijfde vooroordeel, een vijfde gewoonte en één vijfde ijdelheid”.

Aangezien het geweten de neiging heeft uit te groeien tot een blok graniet van onverzettelijkheid, kunnen wij degenen die met hun principes zo in de knoop zitten dat zij slechts zichzelf benadelen, het best een beetje helpen met praktische oplossingen. In het geval van de weigerambtenaar ligt er een taak voor ons allen. Ook ik als hetero zou beslist niet getrouwd willen worden door iemand die homo’s afwijst en wanneer alle hetero´s diezelfde houding aannemen, prijzen de weigerambtenaren zich volledig uit de markt en blijft hun werkkring beperkt tot hun eigen kleine groepje – wat verder okay is.

Probleem opgelost zonder ontslagen en wetswijziging.

Ook voor Mauro ligt de oplossing voor het oprapen. In de Volkskrant van gisteren betoogden twee eminente hoogleraren in het emigratierecht, Uli Jesserun d’Oliviera en Thomas Spijkerboer, dat minister Leers volgens de vreemdelingenwet over de zogenaamde discretionaire bevoegdheid beschikt, die hem zonder meer in staat stelt Mauro een verblijfsvergunning te geven. Leers mag dat doen, de wet geeft hem gewoon die ruimte. “Het is”, schrijven de hoogleraren, “geen kwestie van kunnen, maar van willen”.

Maar wat houdt Leers dan tegen, als de wet hem niet tegenhoudt?

Zijn eigen partij? Zijn coalitiepartner, de VVD? Of toch zijn gedoogpartner Geert Wilders, bij wie hij telkens op audiëntie moet?

Nee, aan zijn zichtbaar lijden te zien, vermoed ik dat het zijn geweten is, die hem al maanden bezoekt als een schoonmoeder, die maar niet weg wil gaan.

Buitenhof, 30 oktober 2011.

Een diabolisch verzoek

Sunday, October 16th, 2011

De Raad van State is het belangrijkste adviesorgaan van de regering en de hoogste bestuursrechter van ons land. De voorzitter is de Koningin, maar het echte werk wordt verricht door de vicevoorzitter, ook wel “de onderkoning van Nederland”  genoemd.

Binnenkort wordt de huidige vicevoorzitter Herman Tjeenk Willink zeventig en moet hij worden opgevolgd.

Het zou logisch zijn wanneer je voor zo’n functie de knapste jurist van het land neemt. Geen partijpoliticus, maar iemand die boven de partijen staat.

Maar zo gaat dat niet in Nederland.

De benoeming van een nieuwe vicevoorzitter geschiedde altijd in het geheim, waarbij het uitgangspunt was dat de grote politieke partijen elkaar bij afwisseling de functie gunnen. Momenteel is het CDA aan de beurt is, maar is dat wel reëel? Het CDA mag een invloedrijke partij zijn die overal strategische posities bezet, qua aanhang en zetelaantal is het CDA verkruimeld tot een kleine partij, die slechts in het centrum van de macht is gebleven dankzij de briljante manoeuvres van Maxime Verhagen.

Het zou daarom eerlijker zijn wanneer het CDA dit keer wordt overgeslagen bij de benoeming van een nieuwe onderkoning.

Misschien speelde deze overweging mee, toen Mark Rutte deze week tijdens een dinertje aan Job Cohen heeft gevraagd of hij de vicevoorzitter wil worden.

Op zichzelf is het curieus dat de minister-president en de fractieleider van de grootste oppositiepartij met elkaar tafelen, zoals dat ooit door Wiegel en Van Agt is gedaan. Graag zou ik willen weten of Rutte de functie heeft aangeboden dan wel aan Cohen heeft gevraagd te solliciteren, maar geen der partijen wil verdere mededelingen doen.

Maar afgezien daarvan, is het verzoek van Rutte diabolisch. Ik vermoed dat Cohen diep in zijn hart graag zou willen – dàt zou hij in elk geval goed kunnen – maar dat er voor hem geen ongelukkiger moment was om te vertrekken. Dat zou worden opgevat en als de erkenning dat hij als fractieleider heeft gefaald.

Als een slager die zijn eigen worst niet vreet, zat er voor Cohen niets anders dan te weigeren, zodat Mark Rutte in al zijn ruimhartigheid de handenvrij kreeg om alsnog iemand uit het CDA te benoemen, iemand dus uit zijn eigen coalitie.

Slim, bijna doortrapt, gespeeld van Rutte.

Vier jaar geleden ging de strijd tussen de CDA’ers Donner en Hirsch Ballin, maar een kabinet dat gedoogd wordt door de PVV kan zich geen benoeming van de kritische Hirsch Ballin  permitteren.

En wie blijft er dan over voor de post?

PHDonner

Inderdaad: Piet Hein Donner, de minister van Binnenlandse Zaken.

Maar hoe voorkom je dat de minister van Binnenlandse Zaken gaat meebeslissen over zijn eigen aanstelling bij de Raad van State?

Dan doe je als een jurylid die even op de gang gaat staan als zijn eigen boek aan de orde komt. Je geeft de kwestie in handen van een ander, in dit geval de minister van Justitie Ivo Opstelten. En die plaatst een advertentie, waarop alleen maar gekken solliciteren, omdat iedereen toch wel weet wie het wordt.

En dan benoem je na lang wikken en wegen gewoon degene die allang vaststond: Piet Hein Donner. En dat noem je transparantie. Geheim of openheid, in Nederland is het resultaat altijd hetzelfde.

Buitenhof, 16 oktober 2011.

Hella Haasse (1918-2011)

Sunday, October 2nd, 2011

Afgelopen vrijdag is Hella Haasse op 93-jarige leeftijd overleden. Ze heeft haar vrienden laten weten dat zij tot op het laatst volkomen helder is geweest.

Typisch Hella Haasse.

Hella Haasse

Het doodsbericht werd groot door de media gebracht, wat mij toch verbaasde, want toen ik in 2004 een documentaire over haar wilde maken, had de producent de grootste moeite de financiering rond te krijgen. De documentaire is er tenslotte toch gekomen en wordt vanavond onder de titel Het Vierde Leven opnieuw uitgezonden, maar toen had ik niet de indruk dat men buiten de literaire wereld zat te wachten op “een bejaard meisje”, zoals zij zichzelf noemde.

Dat onterechte lot droeg Hella Haasse blijmoedig. Zo bewoonde zij aan het Vondelpark een flat, vanwaar zij vanuit haar keuken kon uitkijken op het huis van Harry Mulisch aan de Leidsekade. Maar, zo vertelde ze, Harry en zij waren in al die jaren nooit bij elkaar over de vloer geweest.

“In de literatuur bestaat geen concurrentie”, heeft diezelfde Mulisch eens gezegd. De ene bergtop groet beleefd de andere bergtop”. Misschien is dat wel de makke van de Nederland: dat de hoogste berg niet veel hoger reikt dan de zolderverdieping van een herenhuis.

In veel opzichten was Hella Haasse on-Nederlands en ik ben beslist niet de eerste die dat heeft opgemerkt. Het merendeel van haar boeken speelt zich niet af in haar geboorteland Nederland, maar in Indië waar zij haar jeugd doorbracht, of in Frankrijk, Duitsland en Italië. En dan te bedenken dat zij later naar Nederland terugkeerde om Scandinavisch te gaan studeren.

Bij de dood van een schrijver komt altijd de vraag op hoe een oeuvre de tand des tijds zal doorstaan. Blijven bijvoorbeeld de historische romans van Hella Haasse actueel?

Op die vraag te beantwoorden, wil ik verwijzen naar Een Nieuwer Testament , de historische roman die zijzelf als haar beste boek beschouwde. Een Nieuwer Testament speelt zich af op de vijfde en zesde juli van het jaar 417 na Christus. Op die dagen werd in het gekerstende  Rome een proces gehouden tegen Claudius Claudianus, een dichter, chroniqueur van zijn tijd, een heiden ook, iemand was die er afwijkende meningen op nahield.

Momenteel worden dat soort processen in allerlei landen, in verschillenden gedaanten, onder verschillende omstandigheden en met verschillende overtuigingen nog steeds, overal ter wereld, gevoerd. Bijvoorbeeld in Egypte, waar Claudius Claudianus zestienhonderd jaar geleden vandaan kwam en waar dezer dagen de nieuwszender Al-Jazira het werken onmogelijk wordt gemaakt.

Of neem Yousef Nadarkhani, die zich in Iran bekeerde tot het christendom en die onlangs van zijn rechters te horen heeft gekregen dat aan hem, als hij niet terugkeert tot de islam, het doodvonnis zal worden voltrokken. Nadarkhani heeft geweigerd. Hij wordt liever martelaar.

Zowel aan zijn rechters als aan Nadarkhani zelf zou ik Een Nieuwer Testament van Hella Haasse van harte willen aanbevelen. De rechters kunnen dan lezen in welk ongeluk zij zichzelf zullen storten als zij een verdachte om zijn mening veroordelen. En Nadarkhani kan lezen dat het martelaarschap misschien toch niets oplevert.

Daarom Yousef, doe wat Galilei deed, twaalfhonderd jaar na Claudius Claudianus. Doe wat ze je vragen en roep achter je hand: En toch heb ik gelijk!

Buitenhof, 2 oktober 2011

Bezuinigen doe je zo, of toch niet?

Wednesday, September 21st, 2011

NRC/Handelsblad plaatste gisteren op de voorpagina deze kop: “Bezuinigen doe je zo”.

Zes aanbevelingen, zes slimme trucs, voor het kabinet-Rutte om bezuinigingen te ontwijken en toch als daadkrachtig over te komen.

De Luxe

Maar tegelijkertijd kondigt de krant op dezelfde voorpagina een nieuwe bijlage aan. De Luxe getiteld, die gaat over lifestyle, mode, tuinarchitectuur en dure auto’s. Het was dan ook logisch dat de hoofdredacteur bij de presentatie zich aan zijn lezerspubliek toonde met een spuitende magnum fles champagne, ongeveer zoals een winnende formule 1-coureur.

De Luxe is medegeïnspireerd op het Magazine van The Financial Times: How to Spent it. Aanbevelingen hoe je geld uit te geven.

De boodschap is dus dubbelzinnig. Eerst wordt ons uitgelegd hoe hard bezuinigen nodig zijn, terwijl even verderop de filosofie wordt uitgedragen om zo mogelijk te spenderen.

Maar denk nu niet dat ik NRC/Handelsblad hierom veroordeel en dat ik, zoals Arie Slob van de Christen Unie, het materialisme van onze consumptiemaatschappij wil aanklagen en iedereen wil oproepen om vooral weer netjes te gaan sparen.

Wat ik ermee wil zeggen is dat de spagaat, waarin NRC/Handelsblad verkeert, dezelfde spagaat is waarin wij allemaal zitten. Dit exemplaar van 18 september 2011 heeft zichzelf, bewust of onbewust, uitgeroepen tot de metafoor van de financiële crisis.

Wij oppassende Nederlanders vinden allemaal dat wij niet meer uit mogen uitgeven dan wij binnenkrijgen. Als wij krap zitten, moet er bezuinigd worden. Maar wij willen ook allemaal die Mercedes kopen, merkkleding voor onze kinderen of een kaartje op de F-side. Als wij morgen allemaal gaan besparen en het hand op de knip houden, komt de economie helemaal tot stilstand. Het Centraal Planbureau heeft daarvoor al gewaarschuwd.

Iedereen gaat er komend jaar op achteruit, van hoog tot laag en van arm tot rijk, zegt het kabinet. Zelfs de Koningin moet inleveren. Haar salaris gaat terug van 831.00 euro naar 830.000 euro, toch duizend eurootjes minder. De verwachting is dat men er het komende jaar gemiddeld 1% procent op achteruit gaat en daarna nog eens 1%.

De werkloosheid zal onveranderd laag blijven en wanneer je ook nog eens in aanmerking neemt dat de pensioenleeftijd – zoals in het akkoord is afgesproken – in het komende decennium slechts met 1 jaar omhoog stijgt, lijkt het alles bij elkaar om hele milde ingrepen te gaat.

Toch klinkt voortdurend de waarschuwing: alle burgers gaan het merken. Alleen: hoe dan? En zal het genoeg zijn?

Als ik de koppen van the Financial Times mag geloven is de kans groot dat wij op een tweede crisis afstevenen, die om nog meer bezuinigingen zal vragen. De pensioenen zullen onbetaalbaar worden en het nieuwe zorgstelsel van Obama zal worden afgeschoten. Met de huizenmarkt komt het ook nooit meer goed.

Maar in het magazine How to Spent it is de Mercedes CLS de auto van het jaar, gaan de koopvilla’s van Zanzibar het helemaal maken, en zullen hoogopgeleide vrouwen de edele sport van de jacht ontdekken. Je zou bijna denken dat de klassenmaatschappij is teruggekeerd en dat de onlusten in Londen de eerste tekenen zijn van een op handen zijnde Revolutie.

Of zijn het allemaal luxeproblemen?

Kortom, het zal nog heel wat hersengymnastiek vergen om uit deze spagaat te komen.

Buitenhof, 18 september 2011.

Eens zal Bouterse als Mladic terecht staan

Sunday, June 12th, 2011

Een paar jaar geleden werd ik in Paramaribo rondgeleid langs de plaatsen waar Desi Bouterse pleegt uit te hangen. Zo passeerden wij zijn zwaarbewaakte huis aan de rivier en namen een kijkje in een stadionnetje, waar de voormalige legerleider zich door zijn aanhangers laat toejuichen.

De stemming was bedrukt, want in ons gezelschap waren nabestaanden van Surinamers die bij de Decembermoorden van 1980 waren omgebracht. Toch dachten ook zij dat Bouterse een goede kans maakte om de aanstaande verkiezingen te winnen.
Ik sprak daar mijn verbazing over uit. In Nederland beschouwen wij Bouterse als een zware crimineel. Hoe kan zo iemand in Suriname populair zijn?

Mijn verbazing van toen zegt misschien meer over mijn eigen naïveteit dan over de naïveteit van de Surinamers. Alles ligt altijd anders dan je denkt. Het is ook moeilijk te bevatten dat Mladic, die toch duizenden mensen over de kling heeft gejaagd, door veel Serviërs wordt gezien als een held. En juichen wij niet wanneer ergens democratie wordt gebracht, om vervolgens stijl achterover te vallen als langs diezelfde democratische weg de terreurbeweging Hamas aan de macht komt.

Dus won Bouterse, ondanks alle verbazing, in 2010 de verkiezingen. Dankzij de steun van zijn oude vijand en nieuwe vriend, zijn collega-drugshandelaar Ronnie Brunswijk, werd hij beëdigd tot president van Suriname.
Bouterse is nu een jaar aan de macht, tijd om een tussenbalans op te maken.

Bouterse

Een van de belangrijkste maatregelen die Bouterse heeft genomen, is het toekennen van een maandelijkse toelage, groot 8742 Surinaamse dollars, aan zijn vrouw Ingrid Bouterse-Waldring. Tot dusver kreeg de First Lady van Suriname geen vergoeding, maar Desi vindt dat zijn Ingrid – beslist niet te verwarren met de Ingrid van Geert Wilders! – gecompenseerd dient te worden voor haar rol in het maatschappelijk verkeer.

Een andere maatregel van Bouterse is het, per Grondwet, uitroepen van de 25ste  februari tot nationale feestdag. Op die dag in 1980 pleegde Bouterse namelijk de staatsgreep die twee jaar later zou uitmonden in de Decembermoorden.

Tevens heeft Bouterse een deal gesloten met commandante Hugo Chavez van Venezuela. Chavez gaat voor Bouterse woonwijken en rijstvelden aanleggen en krijgt daarvoor geen geld terug, maar goederen. Goederen overigens, die Suriname helemaal niet bezit. Ondertussen is dit jaar de inflatie in Suriname opgelopen tot twintig procent, maar daar gaat volgens de regering helemaal goed komen.
De belangrijkste dingen eerst.

Toch was het schrikken toen onlangs bekend werd dat Bouterse op Cuba medisch is onderzocht, waarbij de stressgevoeligheid van zijn hart is getest. De ervaring leert dat dictators en oorlogsmisdadigers in het nauw ineens lichamelijke problemen krijgen. Pinochet stortte in, kampbewaker Demjanjuk moest zijn rechtszaak vanuit bed volgen, Mubarak kreeg het aan zijn maag en nu is Ratko Mladic ook al niet meer vooruit te branden.
Om alle geruchten de kop in te drukken, hebben de Cubaanse doctoren verklaard dat Desi Bouterse kerngezond is en topfit. Maar wanhoop niet, het is een kwestie van geduld. Het Surinaamse volk mort en ooit komen er nieuwe verkiezingen.

Het kan nog vijf of vijftien jaar duren, maar eens zal Desi Bouterse, net als Mladic, oog in oog staan met zijn rechters. Misschien zal hij, vanwege een slechte gezondheid, zitten of liggen.

In al mijn naïveteit zal ik mij daar niet over verbazen.

Buitenhof, 29 mei 2011

Het sperma kwam van rechts

Sunday, May 22nd, 2011

De val van Dominique Strauss-Kahn, die in New York is gearresteerd omdat hij het kamermeisje zou hebben aangerand, confronteert ons niet alleen met vragen over man/vrouw-verhoudingen, macht en seksualiteit, maar werpt ons ook terug op onszelf. De telelenzen, die als kanonnen gericht staan op het huis waar Strauss-Kahn met zijn enkelband rondstrompelt, weerspiegelen ook de gulzigheid van het Grote Publiek.

En het Grote Publiek, dat zijn wij.

DSK+huis

Het is ongetwijfeld een menselijk trekje dat onze hersenen onmiddellijk partij kiezen en een oordeel te vellen. De regel mag zijn “onschuldig zo lang je niet bent veroordeeld”, maar ondertussen heeft een eindeloze stoet van psychiaters, psychologen en andere deskundologen ons uitgelegd dat machtige mannen een grote aantrekkingskracht hebben op hulpeloze vrouwen.

Maar wat weten wij echt?

Volgens de aanvankelijke verklaring van zijn advocaten zou Strauss-Kahn om twaalf uur hebben uitgecheckt, is hij daarna met zijn dochter gaan lunchen, nam hij vervolgens een taxi naar het vliegveld, waar hij het hotel heeft gebeld om te zeggen dat hij zijn mobieltje was vergeten en of ze dat even wilden opsturen. Toen er videobeelden bleken te zijn van DSK en het meisje, die kort na elkaar de kamer verlieten, werd dit alibi ingetrokken en gaven zijn advocaten toe dat er seks was geweest met het kamermeisje, zij het op vrijwillige basis.

Geen sterke verdediging van Strauss-Kahn, te meer daar er op zijn borst krassen werden aangetroffen.

De verklaringen van het kamermeisje bleken consistenter, al blijf ik het kras vinden dat een 62-jarige man, die zojuist in zijn nakie uit de badkamer is gestapt, erin slaagt een dertig jaar jongere vrouw te overmeesteren en ook anaal te verkrachten. En dan ben je ook nog eens baas van het IMF, dus als het inderdaad zo is gegaan, moet je niet goed snik zijn geweest.

Het ziet er somber uit voor DSK, maar zorgwekkender is het dat wij zowel van de Franse politiek als van het Amerikaanse rechtssysteem een bedroevende indruk hebben gekregen. Er is zelfs beweerd dat president Sarkozy achter de val van zijn socialistische rivaal Strauss-Kahn zou zitten. Het sperma kwam dus van rechts.

Serieuzer is een stuk van schrijver en Frankrijk-kenner Stephen Clark, die in The New York Times de Fransen de maat neemt. Hij zet de Franse elite neer als een arrogant troepje chaud lapins, geile konijnen, dat tot op het bot corrupt is. De huidige minister van Buitenlandse Zaken Juppé en de voormalige president Chirac worden afgeschilderd als oplichters, die in de Verenigde Staten achter tralies zouden zitten. En dan verwijst Clark ook naar de filmer Roman Polanski, een andere held van de Franse intellectuelen, die Amerika is ontvlucht na een aanklacht wegens verkrachting.

Harde woorden, maar is Frankrijk wel zo uniek?

Wie herinnert zich niet Bill Clinton, die zich in de Oval Office liet bevredigen door de mond van Monica Lewinski? Deze week publiceert het blad Time de top tien van machtsmisbruikers aller tijden.

En wie staan daar op nummer één? Juist. Een andere Amerikaanse president: Richard Nixon.

In deze clash der culturen zal Strauss-Kahn als een kruimelneuker worden vermalen. En wij, het Grote Publiek, smullen mee via telelenzen.

Wat is een open samenleving toch een groot goed!

Buitenhof, 22 mei 2011.

Abknallen of een proces

Sunday, May 8th, 2011

De komende week wordt in München het vonnis uitgesproken tegen John Demjanjuk, die als kampbewaker medeplichtig zou zijn aan de moord op tienduizenden Joden.

Al meer dan 35 jaar worden kosten noch moeite gespaard om Demjanjuk veroordeeld te krijgen. Wat de Verenigde Staten, Israël en Duitsland aan proceskosten hebben uitgegeven, moet inmiddels in de tientallen miljoenen lopen. Kennelijk vindt men het van belang dat zelfs een kleine vis onder de oorlogsmisdadigers achter tralies verdwijnt. Na een eerlijk proces uiteraard.

Toch kun je je afvragen of dit proces zin heeft. De misdaden zijn zeventig jaar oud en de man zelf is 91. Bijna alle betrokkenen zijn dood. De verdachte ligt tijdens het proces in bed. Soms begint hij te snurken ten overstaan van de nabestaanden.

Ze hadden hem beter direct na de oorlog de kogel kunnen gegeven, denk ik wel eens.

Benjamin Ferencz

Gisteren stond in de Volkskrant een interview met de 92-jarige Benjamin Ferencz, die dus één jaar ouder is dan Demjanjuk. In 1947 was Ferencz openbare aanklager bij de Neurenberg-processen. Een hoge nazi die hij moest aanklagen, was Otto Rasch, die opdracht gaf om in de Oekraïne, bij het ravijn van Babi Jar, dertig duizend Joden en zigeuners standrechtelijk te executeren.

Ook Rasch lag in de rechtszaal op een brancard, want hij leed hij aan Parkinson. In het interview vertelt Ferencz dat hij even overwogen heeft Rasch een kogel door het hoofd te schieten. Dat was diens verdiende loon geweest. Maar Ferencz deed het niet, omdat hij dan zelf voor moord was aangeklaagd én veroordeeld. En ook dat zou volkomen verdiend zijn geweest.

Ferencz werd trouwens niet geïnterviewd om Neurenberg te herdenken of om over Demjanjuk te spreken, maar omdat hij over de liquidatie van Osama Bin Laden een ingezonden brief heeft gepubliceerd in The New York Times.

In deze brief vraagt Ferencz zich af of de liquidatie van de terroristenleider voortkwam uit zelfverdediging, bijvoorbeeld omdat de Amerikaanse manschappen op gewapende tegenstand stuitten van Bin Laden en zijn getrouwen. Of was het een handeling met voorbedachten rade, waarbij een ongewapende Bin Laden – nog voordat hij zich kon overgeven – koelbloedig werd abgeknald, om een Duits woord te gebruiken. In dat laatste geval zou er sprake zijn van een standrechtelijke executie, wat ook in het militair recht als een schending wordt beschouwd.

Volgens Ferencz moet er duidelijkheid komen over wat er precies is gebeurd, maar de eerste signalen van tegensprekende woordvoerders zijn niet bemoedigd. Een presidentieel team heeft live naar de liquidatie gekeken. Beter op de hoogte kun je niet zijn, maar nu heeft de baas van de CIA verklaard dat de live-verbinding net was uitgevallen op het moment van het abknallen.

Nee maar!

Het lijkt het Nederlandse leger wel, waar een fotorolletje ook altijd overbelicht is. Of de AIVD, waar de tape leeg blijkt, juist als de Hofstadgroep over Theo van Gogh begint te praten.

Heeft het Pentagon ineens de Hollandse ziekte gekregen?

Het dumpen van Osama’s lijk in zee, mag in overeenstemming zijn met de islamitische wet, het is ook een adequate manier om een lastig proces te vermijden.

Als Obama met Osama heeft laten doen, wat Ferencz jegens Otto Rasch naliet, dan zou een herverkiezing van de Amerikaanse president volkomen onverdiend zijn.

Buitenhof, 8 mei 2011

De komende week wordt in München het vonnis uitgesproken tegen John Demjanjuk, die als kampbewaker medeplichtig zou zijn aan de moord op tienduizenden Joden.

Al meer dan 35 jaar worden kosten noch moeite gespaard om Demjanjuk veroordeeld te krijgen. Wat de Verenigde Staten, Israël en Duitsland aan proceskosten hebben uitgegeven, moet inmiddels in de tientallen miljoenen lopen. Kennelijk vindt men het van belang dat zelfs een kleine vis onder de oorlogsmisdadigers achter tralies verdwijnt. Na een eerlijk proces uiteraard.

Toch kun je je afvragen of dit proces zin heeft. De misdaden zijn zeventig jaar oud en de man zelf is 91. Bijna alle betrokkenen zijn dood. De verdachte ligt tijdens het proces in bed. Soms begint hij te snurken ten overstaan van de nabestaanden.

Ze hadden hem beter direct na de oorlog de kogel kunnen gegeven, denk ik wel eens.

Gisteren stond in de Volkskrant een interview met de 92-jarige Benjamin Ferencz, die dus één jaar ouder is dan Demjanjuk. In 1947 was Ferencz openbare aanklager bij de Neurenberg-processen. Een hoge nazi die hij moest aanklagen, was Otto Rasch, die opdracht gaf om in de Oekraïne, bij het ravijn van Babi Jar, dertig duizend Joden en zigeuners standrechtelijk te executeren.

Ook Rasch lag in de rechtszaal op een brancard, want hij leed hij aan Parkinson. In het interview vertelt Ferencz dat hij even overwogen heeft Rasch een kogel door het hoofd te schieten. Dat was diens verdiende loon geweest. Maar Ferencz deed het niet, omdat hij dan zelf voor moord was aangeklaagd én veroordeeld. En ook dat zou volkomen verdiend zijn geweest.

Ferencz werd trouwens niet geïnterviewd om Neurenberg te herdenken of om over Demjanjuk te spreken, maar omdat hij over de liquidatie van Osama Bin Laden een ingezonden brief heeft gepubliceerd in The New York Times.

In deze brief vraagt Ferencz zich af of de liquidatie van de terroristenleider voortkwam uit zelfverdediging, bijvoorbeeld omdat de Amerikaanse manschappen op gewapende tegenstand stuitten van Bin Laden en zijn getrouwen. Of was het een handeling met voorbedachten rade, waarbij een ongewapende Bin Laden – nog voordat hij zich kon overgeven – koelbloedig werd abgeknald, om een Duits woord te gebruiken. In dat laatste geval zou er sprake zijn van een standrechtelijke executie, wat ook in het militair recht als een schending wordt beschouwd.

Volgens Ferencz moet er duidelijkheid komen over wat er precies is gebeurd, maar de eerste signalen van tegensprekende woordvoerders zijn niet bemoedigd. Een presidentieel team heeft live naar de liquidatie gekeken. Beter op de hoogte kun je niet zijn, maar nu heeft de baas van de CIA verklaard dat de live-verbinding net was uitgevallen op het moment van het abknallen.

Nee maar!

Het lijkt het Nederlandse leger wel, waar een fotorolletje ook altijd overbelicht is. Of de AIVD, waar de tape leeg blijkt, juist als de Hofstadgroep over Theo van Gogh begint te praten.

Heeft het Pentagon ineens de Hollandse ziekte gekregen?

Het dumpen van Osama’s lijk in zee, mag in overeenstemming zijn met de islamitische wet, het is ook een adequate manier om een lastig proces te vermijden.

Als Obama met Osama heeft laten doen, wat Ferencz jegens Otto Rasch naliet, dan zou een herverkiezing van de Amerikaanse president volkomen onverdiend zijn.

Buitenhof, 8 mei 2011

Geert Wilders: een zwaarlijvig proces

Monday, April 18th, 2011

Al drie jaar is men in de weer met de vervolging van Geert Wilders, voor discriminatie en haat zaaien, en inmiddels is het proces in zo’n bespottelijke vertoning ontaard dat wij ons moeten afvragen wat er is misgegaan.

vier dikke mannen 2

Zwaarlijvige mannen, aan wie je kunt zien dat zij overvloedig plegen te tafelen, zijn al maanden voor de rechtbank aan het bakkeleien over een of ander etentje. Zij moeten toeterzat zijn geweest, want over het gebeurde spreken zij elkaar voortdurend tegen. Voor zover ik het begrijp, had de ene disgenoot iets onoorbaars in zijn binnenzak dat hij aan een andere disgenoot had willen geven, maar dat die andere disgenoot nooit had mogen aannemen.

Of zoiets.

Het proces-Wilders verloopt beslist niet onder een gelukkig gesternte. In 2008 weigerde het Openbaar Ministerie tot vervolging over te gaan en moest het Hof eraan te pas komen om klachten van allerhande politiek-maatschappelijke groepjes te honoreren. Uit de argumentatie viel op te maken dat het Hof meer voor ogen had dan alleen een toetsing van de wet, maar dat men ook een dam wilde opwerpen tegen de groeiende intolerantie en de vergroving van het politieke debat.

Direct bij het begin van het proces werd duidelijk wat men zichzelf had aangedaan. Het Openbaar Ministerie was niet van mening veranderd en vroeg om vrijspraak. En de klagers lieten zich vertegenwoordigen door warhoofdige advocaten en andere halve garen, die nauwelijks uit hun woorden kwamen. Zij waren geen partij voor de advocaat van Wilders, die de media handig bespeelde. Daarbij wekte hij voortdurend de indruk een gewiekste advocaat te zijn, maar in feite heeft hij niets anders gedaan dan de rechtsgang te vertragen met allerlei details en onbenulligheden.

Ik wil graag aannemen dat Bram Moszkowicz prima Holleeder kan verdedigen, hoewel hem ook dat niet helemaal is gelukt, maar pleiten in een zaak waarbij het gaat om fundamentele kwesties als de vrijheid van meningsuiting en discriminatie, is iets anders. Zo lijkt al dat geleuter over etentjes, plus het voortdurend wraken van rechters, een poging om vooral niet aan de inhoud toe te komen. Je zou bijna denken dat alle mist een gebrek aan werkelijke kennis moet verhullen.

Zelf zou ik bijvoorbeeld uitgelegd willen krijgen waarom Geert Wilders de Koran niet met Mein Kampf mag vergelijken, terwijl Winston Churchill en Oriana Fallaci dat wel hebben gedaan, zonder dat er een haan naar heeft gekraaid. Zo schrijft Fallaci dat de Koran “de Mein Kampf is van een godsdienst die geen ander doel heeft dan het elimineren van anderen”. En in een boek, waarvoor hem later de Nobelprijs voor de literatuur is toegekend, noemt Churchill Mein Kampf de nieuwe Koran, vanwege de mixture van “geloof en oorlog” die het boek zou uitdragen. “Volkomen geobsedeerd door de eigen boodschap”, schrijft Churchill erbij.

Niet dat ik geloof dat je over de smadelijkheid van dit soort vergelijkingen dwingende uitspraken kunt doen, maar goede aanklagers en advocaten zouden ernaar moeten snakken om elkaar vliegen af te vangen over de echte zaken.

Helaas zal het er niet meer van komen, want het proces is helemaal in de soep gelopen. Mee stoppen, dat zou het beste zijn. De juridische wonden likken en vooral niet opnieuw beginnen.

Buitenhof, 17 april 2011

Wie is toch die Paul?

Sunday, March 27th, 2011

Een bekend gezegde luidt dat in een oorlog de waarheid als eerste sneuvelt. De legendarische journalist I.F. Stone heeft dat nog kernachtiger verwoord, toen hij opmerkte: “In oorlogstijd bestaat elke regering uit leugenaars en moet je niets geloven van wat zij zegt”.

Met deze observatie in het achterhoofd volg ik met belangstelling de oorlog in Libië en vooral de strapatsen van onze ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken, respectievelijk Hans Hillen en Uri Rosenthal.

Ons land is op een onaangename manier bij die oorlog betrokken geraakt door de mislukte evacuatie van een werknemer van Haskoning, een Nederlands bedrijf dat jaren lang meehielp aan de bouw van container terminals en oliehavens in Libië. Kind aan huis dus bij dictator Khadaffi.

Waarom ging het mis daar op het Libische strand? Wie was die man die zo nodig moest worden gerepatrieerd? En waarom treedt hij niet naar voren? Is de operatie verraden en door wie? Had prinses Mabel er echt iets mee te maken? Dat soort Kamervragen en nog veel meer, 124 in het totaal, zijn aan minister Hillen gesteld.

Uit de eerste commentaren maak ik op dat er talloze gaten, raadselachtigheden en tegenstrijdigheden in de antwoorden zitten. Het beste wat je ervan kunt zeggen, is dat de minister misschien niet probeert te liegen, maar dat hij zeker ook niet probeert de waarheid te spreken. Zelf ben ik geneigd niets voor waar aan te nemen van wat ons van overheidswege en door Haskoning wordt verteld.

Erik Oostwegel

Zo vermoed ik dat die vent die men van het Libische strand wilde halen helemaal geen Paul heet, zoals de baas van Haskoning ons wil laten geloven. Misschien heet hij wel Kees, of Lucas of Winston. In elk geval blijft Paul liever anoniem en zal hij ook niet naar de Tweede Kamer komen om opheldering te geven.

Vanwege die weigering wil ik mij nu persoonlijk richten tot Paul, Lucas, Winston, of hoe hij ook moge heten.

Luister beste Paul,

Nederlandse militairen hebben jou willen redden met gevaar voor eigen leven. Zij hebben dat gedaan met overheidsgeld, dus van mijn belastingcenten. Ze hebben van mijn belastingcenten iemand willen redden, die zelf dacht een flinke duit te kunnen verdienen aan het moordenaarsregiem van Khadaffi. En nou wil jij, beste Paul, niet eens een uurtje voor het parlement uittrekken om tekst en uitleg te geven.

Ben je nou helemaal belazerd, beste Paul, Lucas, Winston, of hoe je ook moge heten. Als je inderdaad zo’n dood gewone werknemer bent, die niets te verbergen heeft, en die tegen een modaal inkomentje voor Khadaffi alleen maar een onnozele kade heeft aangelegd – zoals wij moeten geloven – dan is er helemaal geen reden om geheimzinnig te doen.

Beste Paul, ga jij even op het dak zitten. Of liever in een helikopter. Want als jij weigert naar de Kamer te komen, mag je wat mij betreft en van mijn belangcenten, morgen worden teruggezet op het Libische strand.

Trouwens, in het geval van een blijvende weigering zou ik de Tweede Kamer willen verzoeken een parlementaire enquête te beginnen, want dan is Paul, Kees, Lucas, Winston of hoe hij ook moge heten wel degelijk verplicht zich te laten verhoren.

Onder ede, opdat de waarheid ook niet als laatste sneuvelt.

Buitenhof, 27 maart 2011

Tussen Tamoil en Haskoning

Monday, March 7th, 2011

Dat Khadaffi  in Libië een verwerpelijk regiem heeft gevoerd, daarover is iedereen het wel eens. Zelfs landen als Italië, die goede zaken hebben gedaan met de Libische dictator, zeggen de val van Khadaffi toe te juichen.

Erg consistent is de houding van Europa nooit geweest. Onlangs werd in Repubblica beschreven hoe Italiaanse parlementariërs zich bij de ingang van de Europese Raad opstellen om nog even een goed woordje voor Khadaffi te doen. Maar daarna stemmen diezelfde Italianen voor resoluties, waarin Khadaffi wordt veroordeeld.

Hoogstaand moreel gedrag alleen voor de bühne. Volgens de krant is het trouwens precies zo gegaan met Moebarak, Loekasjenko en met andere alleenheersers.

Maar laten wij onszelf geen mietje noemen.

Khadaffi mag een halvegare gek zijn, een terrorist die vliegtuigen laat op te blazen, zijn Libië is vanwege de olie altijd een aantrekkelijke handelspartner geweest. Niet alleen voor Rusland, dat enorme hoeveelheden wapens exporteert, maar ook voor de westerse democratieën.

Tamoil

Europese landen als Engeland, Frankrijk en Duitsland zetten miljarden om in Libië, terwijl het voormalige gidsland Nederland evenmin scrupules had om met Khadaffi zaken te doen. In Ridderkerk, geboorteplaats van Dirk-Jan Spruyt en woonplaats van Lee Towers, is in een onopvallend  gebouw het kantoor gevestigd van Tamoil – het oliebedrijf van Khadaffi en zijn zonen. Miljarden gaan er om.

Tamoil heeft alleen al in Nederland 160 benzinestations, maar heeft u wel eens gedacht: “Hé, Tamoil, ik rijd nog even door”.

Tegen die achtergrond voelt het hypocriet dat pas over een wapenembargo werd gesproken, en over het bevriezen van tegoeden, toen het slecht voor Khadaffi leek af te lopen. Ik ben benieuwd of de miljarden in de ijskast blijven, als Khadaffi onverhoopt weet te overleven.

Tegen die achtergrond moet je de mislukte reddingsoperatie beschouwen, waarbij Nederlandse militairen op het Libische strand gevangen zijn genomen. De operatie zou nodig zijn geweest, omdat een werknemer van het Nederlandse ingenieursbureau Royal Haskoning met spoed moest worden geëvacueerd.

Volgens zijn eigen website is de Koninklijke Haskoning al meer dan 25 jaar actief in Libië. In die tijd moeten ze gewheeld en gedeald hebben met Khadaffi, dat kan niet anders. De werknemers van Haskoning moeten ook precies geweten in wat voor soort land zij waren gedetacheerd. Een baan in zulke landen betaalt uitstekend en dan ben je natuurlijk snel bereid enige principes opzij te zetten.

Volgens de eigen website verricht Haskoning momenteel in Libië werkzaamheden aan een beschadigde golfbreker, een kademuur, een container terminal en een oliehaven. Allemaal projecten, die genoeg gevoelige informatie kunnen bevatten. Wie er kennis van draagt, kan in een oorlogssituatie gemakkelijk worden aangezien voor een spion, zeker als je er opeens met een buitenlandse helikopter vandoor wilt gaan. Op dit punt past geen geklaag.

Volgens Haskoning is het “een continu proces van toetsen en verantwoorden” of je in een land moet blijven. Mooie woorden, maar helaas kan het bedrijf nu even geen verdere mededelingen doen.

De frase is weer voorbijgekomen dat “met de kennis van nu” de operatie beter achterwege had kunnen blijven. Nutteloos sneuvelen Nederlandse soldaten in Afghanistan. Onlangs verkeek een Nederlandse minister zich erop dat mevrouw Bahrami toch in Iran werd geëxecuteerd.

Regeren is met de kennis van toen beslissingen nemen die je met de kennis van nu niet hoeft te betreuren.

Buitenhof, 6 maart 2011.

De peripatetische school

Sunday, February 20th, 2011

Aristoteles hield ervan wandelend met zijn leerlingen te filosoferen op de galerij van Athene, de peripatos, en vandaar dat wordt gesproken over de peripatetische school.

Deze week kreeg zijn voorbeeld navolging. Een paar rabbijnen, een bisschop, een dominee en een imam maakten een interreligieuze wandeling door Amsterdam-West, ten einde een dialoog op te zetten over de begrippen tolerantie en saamhorigheid. Op die manier wilden ook zij een voorbeeld geven.

Misschien was het gezelschap – in navolging van Aristoteles – juist over de deugd aan het spreken, toen plotseling een lokale jongeling opdook. In plaats van zich deemoedig onder de geestelijken te voegen, bracht de jongen de Hitlergroep en riep: “Hé, kankerjoden!”.

Waarop de imam verklaarde dat de lokale jongeling dit zeker niet had gedaan als hij op een islamitische school had gezeten, een uitspraak waar ik zo mijn eigen gedachten over heb.

Nadat foto’s waren gemaakt en handen geschud, wat mocht omdat het louter mannen waren, keerde ieder terug naar zijn eigen God. Een daad was gesteld.

Een geestelijke weet hoe je moet leven, maar zelf hij ook kan niet alles weten.

Simonis

Neem kardinaal Simonis, die over kindermisbruik binnen de kerk verklaarde: “Wir haben es nicht gewusst”. Toen Simonis onlangs voor een rechtbank moest getuigen, herhaalde hij dat opnieuw. Vaag had hij misschien iets gehoord, maar verder kon hij verzekeren dat kuisheid door de kerk hoog in het vaandel wordt gedragen.

Intussen blijkt dat de kardinaal wel degelijk iets heeft gewusst, ongeveer zoals de Duitsers toen zij aan het eind van de oorlog zagen, hoe hun steden werden platgebombardeerd, ook vagelijk geweten moeten hebben dat er misschien iets raars aan de hand was. Simonis heeft niet alleen het misbruik onder de kardinaalsbonnet gehouden – dat is zo’n rode alpinopet, maar dan zonder een pompoen erop – hij heeft de betreffende pater ook in het geheim een nieuwe parochie gegeven. Met alle gevolgen van dien.

|Simonis wordt in mei tachtig. Kun je zo’n man nog aanklagen? Kun je de roomse kerk tot een criminele organisatie laten verklaren, zoals advocaat Jan Boone wil? Kun je schadeclaims opleggen voor verjaarde vergrijpen?

Mijn zegen heeft het, al moet ook de rol worden bekeken van het Openbaar Ministerie, dat destijds alles op zijn beloop liet, omdat het instituut belangrijker werd geacht dan de slachtoffers.

De belangrijkste les is weer dat wij voorzichtig moeten zijn met ons vertrouwen in hoogwaardigheidsbekleders en andere autoriteiten. Van hun voorbeeldfunctie komt meestal niets terecht.

Neem Joseph Ratzinger. Die heeft zich al in 1970 als orgaandonor opgegeven, maar onlangs maakte het Vaticaan bekend dat zulks niet meer geldt, sinds Ratzinger paus is geworden. Het lichaam van de paus moet na zijn dood – en ik citeer – “heel bewaard blijven, met het oog op vereringen in de toekomst”.

Op het begrip “heel” bij een lijk valt veel af te dingen, maar opmerkelijker is het dat de kerk het pleziertje van de pelgrims die straks langs de kist trekken kennelijk belangrijker vindt dan het leven van een mens dat door een orgaan gered had kunnen worden.

Egoïsme versus Altruïsme.

En ga nou niet zeggen dat de paus een oude man is, wiens organen waardeloos zijn. Net als de kerk zelf heb ik het over een principekwestie. En zo wandelen wij voort.

Buitenhof, 13 februari 2011

Hoe zit het met die topambtenaar Pieter de Gooijer?

Monday, January 24th, 2011

Onlangs gaf Wouter Bos een interview aan NRC/Handelsblad, waarin hij verklaarde eindelijk rust te hebben na zijn hectische tijd als partijleider en minister. Zelfs een uitnodiging van Sterren dansen op het ijs had hij aan zich voorbij laten gaan. Jammer, want het was niet zonder symboliek geweest als Bos een paar mooie pirouettes had gedraaid.

Ook een uitnodiging van De Wereld Draait Door om commentaar te geven op Wikileaks sloeg Bos af. Alleen aan het programma Voetbal Inside had hij meegedaan, omdat hij het wel aandurfde over Wesley en Yolante te praten, zonder de bijgedachte: “Ziet Job, dat anders?”.

Naar Buitenhof wilde Bos eventueel ook komen, zo zei hij in dat interview, maar dan moest het wel gaan over zijn nieuwe passie: de zorg. Fijn om te horen, maar urgenter lijkt het dat Bos – voor zover dat in zijn vermogen ligt – helderheid verschaft in een kwestie die naar boven is gekomen door Wikileaks.

Volgens Wikileaks-cables zou de Nederlandse topambtenaar Pieter de Gooijer  destijds de Amerikanen hebben uitgenodigd minister Bos onder de druk te zetten, om zo een verlenging van de missie in Afghanistan af te dwingen. Bos zou dus gepiepeld zijn door een zelfstandig opererende ambtenaar. Of nog erger: Bos zou gepiepeld zijn door zijn toenmalige collega van Buitenlandse Zaken, Maxime Verhagen, onder wie De Gooijer als directeur-generaal Politieke Zaken resulteerde.

Dat gebeurde allemaal in 2009. Daarna viel het kabinet over dezelfde missie naar Afghanistan en kregen wij een nieuw kabinet, waarin Verhagen verrassend op Economische Zaken, Landbouw en Innovatie terecht was gekomen. Buitenlandse Zaken had hij aan Uri Rosenthal overgedaan.

Maar hoe zit het nou met die topambtenaar Pieter de Gooijer?

Pieter de Gooijer

Niet minister Verhagen, die er met zijn neus bovenop had gestaan, maar zijn opvolger Rosenthal kreeg de zaak op zijn bord en hij verklaarde dat de topambtenaar beslist niet had opgeroepen om Bos onder druk te zetten. Het verslag dat Wikileaks had geopenbaard, was – en ik citeer – “geheel voor rekening van de Amerikanen”.

Er zijn nu drie mogelijkheden.

De eerste mogelijkheid is dat ze er bij Wikileaks maar een potje van hebben gemaakt, maar dat lijkt erg onwaarschijnlijk. Tot dusver zijn de Wikileaks-documenten opmerkelijk authentiek en betrouwbaar gebleken.

De tweede mogelijkheid is dat de Amerikanen de opmerkingen van De Gooijer verkeerd hebben begrepen. Ook dat lijkt onwaarschijnlijk, want uit Wikileaks komen de Amerikaanse diplomaten naar voren als goed geïnformeerd en scherp analyserend. Bovendien was bij dat bewuste gesprek de Amerikaanse NAVO-ambassadeur Ivo Daalder aanwezig en die spreekt uitstekend Nederlands. Nederlands is zelfs zijn geboortetaal.

Blijft dus over, en ik durf het bijna niet te zeggen, dat minister Rosenthal een beetje…tja…ahum…de onwaarheid spreekt…of…ahum… jokt, of misschien gewoon staat te liegen.

Tenzij er natuurlijk iets is gebeurd waarvan wij totaal geen weet hebben.

Kortom: zorg is een mooi onderwerp, maar wat heeft Wouter Bos destijds  gemerkt van de druk die op hem werd uitgeoefend? En welke rol speelde Verhagen daarin?

Ook zou ik graag topambtenaar Pieter de Gooijer geïnterviewd zien, maar laat die nou net vorige week zijn bevorderd tot Permanent Vertegenwoordiger bij de Europese Unie in Brussel. Wedden dat hij in zijn nieuwe functie niets mag zeggen over zijn oude functie.

Politieke verantwoordelijkheid is als paling in een emmer vol groene zeep en snot.

Leve Wikileaks!

Buitenhof, 22 januari

The White Man’s Burden

Sunday, January 9th, 2011

In 2011 zal het tien jaar geleden zijn dat de Verenigde Staten en hun bondgenoten in Afghanistan de oorlog tegen het terrorisme begonnen zijn. Een kroonjaar voor een oorlog, die volgens veel deskundigen niet te winnen is.

Bij iedere gesneuvelde soldaat vraag ik mij af wat de Nederlandse troepen in de Afghaanse woestenij aan het doen zijn.

Waarom vechten wij daar eigenlijk?

Wij steunen president Karzai, zo veel is duidelijk. Maar daarmee steunen wij ook een regiem dat in alle opzichten corrupt is. Van eerlijke democratische verkiezingen is onder Karzai nooit sprake geweest. Elke gang naar de stembus eindigde in een aanfluiting. Tevens heeft de familie Karzai naar hartenlust gewerkt aan zelfverrijking. In Dubai staat voor Karzai meer dan honderd miljoen dollar op de bank. ISAF-vliegtuigen van de NAVO halen en brengen regelmatig porties geld op. Een paar keer per jaar krijgt de Afghaanse president ook douceurtje van uit Iran, in de vorm van een koffer, die tot aan de rand gevuld is. Soms zit er wel 750.000 dollar in.

Verder openbaarde The New York Times dat Ahmed, de jongere broer van Karzai, een dikke Afghaanse boterham verdient in de drugshandel, die wij juist proberen te bestrijden.

Kipling

Ooit dichtte Joseph Kipling over “The White Man’s Burden”, de last van de blanke mens, die de opdracht heeft andere volken te beheersen en op te voeden. Maar willen de Afghanen wel in onze geest worden opgevoed?

Met wat wij goedwillende Nederlanders “een opbouwmissie” noemen, moet in Afghanistan niet alleen welvaart worden gebracht, maar bijvoorbeeld ook de vrijheid van meningsuiting. Maar misschien herinnert u zich nog het lot van Sayed Parwez Kambakhsh, de Afghaanse student die kritisch had geschreven over de krijgsheren in zijn land? Hij werd veroordeeld tot de doodstraf, zogenaamd omdat hij de profeet had beledigd.

Niet de Taliban sprak die de doodstraf uit, maar de rechters van het Karzai-regiem. Tenslotte mocht Sayed Perwez blij zijn met de internationale aandacht, want anders hadden ze hem gewoon opgehangen.

Wat wij daar ook graag willen brengen, is de gelijkheid van man en vrouw. Jammer alleen dat president Karzai onlangs een wet heeft ondertekend, die het vrouwen verbiedt zich te onttrekken aan seks met hun echtgenoot. Wat wij als verkrachting binnen het huwelijk bestempelen, wordt in deze wet opgevat als een ongeoorloofde opstandigheid van de vrouw. En dan heb ik nog niet over het artikel, volgens welke de vrouw haar man toestemming moet vragen voor een bezoek aan de huisarts.

Een fijne wet dus, bekrachtigd door onze man in Afghanistan, Hamid Karzai, iemand die straks als het luchtkasteel is ingestort uitstekend voor zichzelf en zijn familie heeft gezorgd.

Geef toe: het heeft weinig zin daar uit idealistische overwegingen heen te gaan.

Geef ook toe: militaire vorderingen worden er nauwelijks gemaakt. Rest slechts de overweging dat wij de Verenigde Staten niet voor het hoofd willen stoten. Onze Atlantische vriendschap, onze Atlantische afhankelijkheid, is heus wel 545 politietrainers waard.

545 sitting ducks, die alleen mogen terugschieten als ze worden aangevallen. Een aantal van hen zal niet terugkeren.

Arme kerels, geofferd voor The White Man’s Burden.

En dat, terwijl de Verenigde Staten voor het eerste een zwarte president hebben.

Het dier en de Kerst

Monday, January 3rd, 2011

In NRC Handelsblad las ik een interview met de sterrenkok Mohamed El Harouchi. Hij probeert een goede moslim te zijn,wat betekent dat hij geen alcohol drinkt en geen varkensvlees eet. Wel is hij bekend om zijn verrukkelijke yoghurt met gerookte paling en vlierbloesemsorbet.

Mohamed El Harouchi

Hé, laat ik nou altijd gedacht hebben dat paling volgens de Thora en Koran ongeschubde vis is en dat moslims en Joden die niet mogen eten.

Wat ik er beslist niet mee wil zeggen dat Mohamed El Harouchi er verkeerd aan doet om bepaalde regels niet na te leven. Ieder mens heeft het recht inconsequent te zijn, zo lang zijn hypocrisie anderen niet benadeelt of ongelukkig maakt.

In de ene cultuur is het varken onrein, maar de Chinezen zijn ze er juist dol op. Voor de Hindoes is de koe heilig, terwijl veel christenen een mooie entrecote niet zullen versmaden.

Wat ik er wel mee wil zeggen is dat mensen hun eigen geloof maken met eigen voorschriften en geboden. Hoe mondiger de burger hoe minder er wordt geluisterd naar pausen, imams en andere hoogwaardigheidsbekleders die beweren een direct lijntje te hebben met het Hogere.

In deze feestdagen is een speciale rol weggelegd voor het dier, dat het ongeluk heeft te worden geofferd. Koeien, lammeren, varkens, vissen worden de keel door gesneden of op een andere manier gedood. Het is dat ze daarna als voedsel dienen, want anders zou er helemaal geen morele rechtvaardiging zijn voor de massale slachtingen van dieren.
Van indianen die een beer moesten schieten, is bekend dat zij het dier eerst uitgebreid excuses maakten, maar een dergelijke beleefdheid is onze eetcultuur ver te zoeken. Net als het voetbal, de auto en de telefoon is het vlees gedemocratiseerd en heeft de kiloknaller ervoor gezorgd dat het biefstukje voor iedereen bereikbaar is. Dat neemt echter niet weg dat de bio-industrie een grote schandvlek is op onze beschaving.

Een van de eerste daden van het Kabinet-Rutte was de installatie van een squadron, bestaande uit vijfhonderd Animal Cops , dat uitvliegend over Nederland, het dierenleed zou bestrijden. Voorvechter van deze dierenpolitie is de PVV’er Dion Graus, die met tranen in zijn ogen kan vertellen over een poesje dat uit het raam was gevallen, of over een mishandelde zwerfhond. Inderdaad, betreurenswaardige zaken die om actie vragen, maar die niet de kern raken.
Deze week werd in de Tweede Kamer een voorstel ingebracht om een einde te maken aan de intensieve veehouderij met haar beschamend kleine hokken en kiponterende legbatterijen.

Een belangrijke zaak. Maar hoe stemde nu die meneer Dion Graus, die anders altijd zo’n grote heeft?

Hij stemde tegen de wet!

En dat terwijl dat het voorstel ook nog eens in lijn was met het partijprogramma van zijn eigen PVV. Maar ja, het minderheidskabinet moest worden gedoogd en dan moet je in de politiek wel eens een veer laten.

Wat leren wij hier nu uit?

Ten eerste dat de PVV, zoals premier Rutte al vaststelde, een volstrekt normale partij is geworden, die het ene belooft en gewoon het andere doet.

En ten tweede dat de ene hypocrisie de andere nog niet is.

En verder wens ik u een gezegend kerstdiner met paling en vlierbloesemsorbet, of met een biologisch varkenshaasje.

Buitenhof, 19 december 2010

Opstelten een King Kong in optima forma

Monday, November 22nd, 2010

J. B.Charles, die leefde van 1910 tot 1983, is een schrijver die niet meer gelezen wordt, maar die na de oorlog luid op de trom sloeg. Charles was zijn verzetsnaam, hij heette eigenlijk Willem Nagel. Als schooljongen hield hij al van vuurwapens en in het verzet wilde hij zich nog wel eens trigger-happy gedragen. Hij was een liefhebber van de jacht. Een echte mannetjesputter, die ook na de bevrijding driftig doorging met het bestrijden van het fascisme.

Van professie was J.B. Charles een criminoloog. In die hoedanigheid zei hij over eigenrichting: “Een mens mag zijn bezit verdedigen. Als je het kunt en je durft het, dan mag je dat doen. Als iemand op het punt staat je auto te stelen, hij heeft de deur al opengebroken, dan mag je hem er uitslaan. Het is wat anders als iemand jou met de auto snijdt en bij het volgende wegrestaurant sla je hem in elkaar. Dat zou ik absoluut niet willen aanbevelen”.

Aan die woorden moest ik denken, toen ik gisteren het Volkskrant-interview las met Ivo Opstelten, de minister van Justitie en Veiligheid. “Als bij mij wordt ingebroken”, aldus de minister, “ga ik mijn bed uit en achter de boef aan. Je hoeft niet de held uit te hangen, maar ik laat niet de hele tent leeghalen. Ik vind dat je vrij ver mag gaan”.

Leerzaam.

Opstelten 2

In de eerste plaats weten wij nu dat Opstelten in een tent woont. Dat deed Napoleon ook graag, vandaar die al die veldtochten. Thuis hing hij zijn paleizen vol met draperieën, zodat het leek alsof je telkens een nieuwe tent binnenstapte.

In de tweede plaats weten wij nu dat Opstelten, net als Napoleon, voor de duivel en zijn ouwe moer niet bang is. Niks de andere wang toekeren, wat die christelijke slapjanussen van het CDA misschien zouden doen, maar – bham! –  d’r op af en een harde klap voor hun kanis.

Spijkerhard, dat is een geliefde uitdrukking van Opstelten.

Ik vind dat een schitterende houding, zeker als je bedenkt de minister al 66 jaar en in de AOW zit. Ik begrijp dat de minister zich fysiek bijzonder sterk voelt, maar ik probeerde mij voor te stellen hoe een inbreker de tent binnensluipt, terwijl Opstelten in zijn slaapzak zachtjes ligt te snurken. Stel je het puur hypothetische geval voor dat uitgerekend een paar met messen gewapende kutmarokkanen aan het inbreken zijn, van het type dat dit kabinet graag het land wil uitzetten.

Opa Opstelten wordt wakker van het gerommel. Snel doet hij snel zijn pantoffels aan en springt vanachter zijn tentzeil te voorschijn.

Wie het internet raadpleegt, vindt talloze gevallen waarbij juist ouderen het slachtoffer zijn geworden van geweld bij inbraak. Dit jaar zijn bijvoorbeeld in Almelo een 53-jarige man en 73-jarige vrouw vermoord, omdat zij in hun eigen huis een inbreker betrapten. De lijst van dat soort geweldsdelicten is eindeloos lang.

J. B. Charles was een mannetjesputter en de geweldige Ivo Opstelten is natuurlijk een King Kong in optima forma, maar ik raad u ernstig aan thuis eerst achter uw oor te krabben, alvorens u de boef in zijn nek springt.

U leeft maar één keer. Een nieuwe creditcard is zo aangevraagd en die hangklok kunt u heus wel missen.

Buitenhof, 21 november