The Max Pam Globe

Fawaz contra Marcouch

Buitenhof

Veertig jaar na de dood van Padre Pio is zijn half vergane lijk weer geupdated en neergelegd in een glazen kist. Dagelijks lopen in het Italiaanse San Giovanni Rotondo duizenden pelgrims langs een hoopje botten en masker van was, in de hoop dat ook hun het wonder geschiedt dat de kapucijner monnik zo vaak tijdens zijn leven heeft verricht. Je zou deze opbaring met recht een wassen neus kunnen noemen, ware het niet dat Padre Pio decennia lang de inzet is geweest van een machtstrijd van katholieken onderling.

Verschillende keren is Padre Pio binnen de kerk in ongenade gevallen. Paus Johannes XXIII zag in Padre Pio een oplichter, die zelf zijn bloedende stigmata met spijkers en zoutzuur had aangebracht. Johannes Paulus II daarentegen had zo veel bewondering voor Padre Pio dat hij hem heilig heeft verklaard.

Dat religie en macht veel met elkaar te maken, wordt ook zichtbaar in de polemiek die Jneid Fawaz en Ahmed Marcouch zo’n beetje in alle media hebben uitgevochten. Fawaz – de salafistische imam uit Den Haag – had Ahmed Marcouch – de voorzitter van de Amsterdamse stadsdeelraad Slotervaart – uitgemaakt voor “schijnpoliticus” en “hypocriet”. Verwijten waar je je schouder over op kunt halen, maar die in islamitische kring kennelijk zo ernstig zijn dat Marcouch meende dat er een fatwa tegen hem was uitgesproken.

Toen de zaak escaleerde, begonnen de Nederlandse moslimorganisaties zich ermee te bemoeien. Zij eisten excuses van de Haagse imam, die hij aanvankelijk weigerde uit te spreken, maar intussen heeft Fawaz zijn beschuldigingen van zijn website gehaald en grootmoedig gezegd dat zijn kritiek niet was bedoeld als doodvonnis.

Ahmed Marcouch is een tragische held van deze tijd. Hoewel hij een krachtdadige en moedige indruk maakt, is hij iemand die overal tussen valt. Voor Nederlanders is hij een Marokkaan en voor de Marokkanen is hij een Nederlander. Voor veel Nederlanders is hij het hulpje dat lastige Marokkanen in toom moet houden en voor veel Marokkanen is hij een handlanger van de ongelovigen. Marcouch is de ambtenaar die de Nederlandse wet moet handhaven, maar voor degenen op wie die wet wordt toegepast is Marcouch een renegaat, een afvallige. Op www.Marokko.nl wordt Marcouch omschreven als “een schijnheilige hond met verkaasde standpunten”.

Het is duidelijk dat Marcouch te vrezen heeft. Van het communisme, de religie van de aardse heilstaat, weten wij dat renegaten als de grootste vijanden worden beschouwd. Stalin heeft heel wat fatwa’s op zijn geweten, al werden die toen nog gewoon “nekschot” genoemd.

Voor Marcouch lijkt er weinig eer te behalen, maar gezegd moet worden dat hij zich kranig houdt. Punt is wel dat hij religie wil gebruiken als wapen in de strijd voor integratie en tegen moslimsextremisme. Hij wil meer godsdienstonderwijs en er moet in Slotervaart een poldermoskee komen van Mohammed Chepih, de man die vroeger homo’s verafschuwde, maar die tegenwoordig heel gematigd schijnt te zijn. Ik sta wantrouwend tegenover vermenging van kerk en staat, maar ik begrijp ook dat Marcouch in eigen kring onaanvaardbaar wordt wanneer hij zich niet solidair betoont met de islam.

Marcouch staat voor de bijna onmogelijke taak dat hij bij alles en iedereen het wantrouwen moet wegnemen. Maar als hij daar in slaagt, kan hij uitgroeien tot de Nederlandse Padre Pio.

Buitenhof, 6 april 2008

Padre Pio

HUMAN

In de Santa Maria della Grazie-kerk in het Italiaanse stadje San Giovanni Rotondo is lijk van Padre Pio (1887-1968) na veertig jaar opgegraven en in een glazen kist gelegd, zodat duizenden pelgrims een blijk kunnen werpen op de kapucijner monnik, die tijdens zijn leven zo veel wonderen schijnt te hebben verricht.

“Opgegraven Padre oogt nog als nieuw”, meldde de Volkskrant, “met dank aan een Brits bedrijf dat is gespecialiseerd in de productie van wassen beelden, en het gelaat van Pio tot in detail reconstrueerde”. lees verder

Geschiedenisquiz

Invallen

Vandaag even een kleine geschiedenisquiz.

In welk jaar werd in de Verenigde Staten de slavenhandel afgeschaft? In welk jaar valt Napoleon het buurland Spanje binnen? In welk jaar wordt het Koninklijk Instituut opgericht, de voorloper van de Koninklijk Akademie van Wetenschappen In welk jaar schilderde Goya zijn beroemde werken over de verschrikkingen van de oorlog? In welk jaar werd Herman Willem Daendels benoemd tot gouverneur van Nederlands Indië? In welk jaar is de tekenaar en beeldhouwer Honoré Daumier geboren? lees verder

Eurydice, de econome

Boeken etc

De econome
Allard Schröder
Uitgeverij: De Bezige Bij
Sterren: * *

Een aantrekkelijke carrièrevrouw, voor in de dertig, rijdt op een snikhete dag in haar Mercedes naar haar werk. Ze komt in een file terecht en tot overmaat van ramp valt er een zware nevel over de weg. Dan passeert zij brug, aan het eind waarvan een lifter staat te wachten. Hoewel de vrouw nooit lifters meeneemt, stopt ze deze keer, zonder te weten waarom. De man die ze meeneemt blijkt een geheimzinnige figuur, die dubbelzinnige teksten uitspreekt.

Op de vraag wat hij op die plek te zoeken had, antwoordt hij: “Ik wachtte op jou”. lees verder

Exclusieve antwoorden van J.P.Balkenende

Columns

Misschien weet u nog dat Nelleke Noordervliet en ik na de moord op Theo van Gogh een brief hebben geschreven aan de Koningin. Wij vroegen Beatrix daarin waarom zij wel een Marokkaans buurthuis had bezocht, maar niet Theo’s ouders. Wij kregen toen schriftelijk antwoord van minister-president Balkenende, die verantwoordelijk is voor het doen en laten van het staatshoofd. lees verder

Dat kost weer een paar zetels!

Beweringen en bewijzen

Het is natuurlijk omdat ik er midden in ben opgegroeid dat ik geneigd ben de Nederlandse sociaal-democratie met een pessimistisch oog te bezien. Dat is tegenstrijdig, want op zichzelf is de sociaal-democratie een optimistische beweging die toekomst ziet voor de mens, die in wezen goed is.

In mijn jeugd ben ik omringd geweest door sociaaldemocraten die een rotsvast vertrouwen hadden in De Partij. Ze meenden dat het volk tenslotte verstandig genoeg zou zijn om in te zien waar hun werkelijke belangen lagen. Er waren toen nog geen peilingen en als de verkiezingen naderden, maakte een koortsachtig optimisme zich van hen meester. Enorme overwinningen werden voorspeld. De Partij zou de grootste partij van het land worden. lees verder

PATERS & PEDO’S

HUMAN

Hoewel geestelijken geacht worden de relatie tussen de mens en God te onderhouden, blijkt telkens weer hoe gewoon geestelijken eigenlijk zijn.

Meer dan gewoon.

Zo kun je een wekelijkse rubriek onderhouden over alle priesters en dominees die zich aan kinderen vergrijpen. Logisch natuurlijk, want hoe hoger je de lat legt – hoe dichter bij de hemel – hoe groter de kans dat het misgaat.

Freud zou daar geen probleem mee hebben.

Begin deze maand was er een geval van een dominee in de gemeente Overberg. lees verder

Ketter en Geest

HUMAN

Vraagtekens bij de dienstplicht

Beweringen en bewijzen

Bij Pauw & Witteman deed Dick Berlijn, afzwaaiend Commandant der Nederlandse Strijdkrachten, iets heel goeds. Het gebeurde op het moment dat Paul Witteman een vraag stelde, die begon met de inleidende opmerking: “Als u eerlijk bent…”. De moderne interviewer gebruikt die frase regelmatig, maar in feite bevat de oproep om eerlijk te zijn een diepe belediging.

Er wordt namelijk gesuggereerd dat de aangesprokene wel eens liegt en dat hij er nu verstandig aan doet de waarheid te spreken. Leefden wij in een aristocratische samenleving dan zou de interviewer kunnen rekenen op een oorvijg, mogelijk zelfs op een uitnodiging voor het duel. (Zie voor reacties op dit stuk ook de Volkskrant). lees verder

Mannelijke hoofdredactrice voor Opzij

Columns

In geen land ter wereld wordt zo veel vergaderd over kwesties van eerlijkheid en rechtvaardigheid als in Nederland. Zo kwam de fiscus een paar jaar geleden met het voorstel om belasting te heffen op het goedkope broodje kaas dat genoten kan worden in de bedrijfskantine, zulks omdat dit financiële voordeeltje onrechtvaardig werd geacht tegenover al degenen die geen beroep kunnen doen op een bedrijfskantine. lees verder

Het wereldrecord literair beffen

Boeken etc

Het grote uitstel
Auteur: Marc Reugebrink
Uitgeverij: Meulenhoff/Manteau
Door Max Pam
Sterren: * *

Twee maanden geleden schreef ik hier een lang stuk over de longlist van de Libris-prijs.

De conclusie was kort: “De jury is niet goed snik”.

Misschien herinnert u zich nog dat Plooierijen van geschik was genomineerd, een vuistdikke roman van Lucas Hüsgen die begint met deze zin: “Ach slak die over de varen kruipt, pas neergezakt in jouw bedauwde weiland waag ik te vertellen dat koorden wiegden van een hoge balustrade lees verder

Verkeerde komma’s

Invallen

Wie kent niet de anekdote over Karl Kraus (1874-1936), die aan zijn bureau zat te werken, toen een vriend zijn kamer binnenstormde met de mededeling dat de Jappen zojuist Shanghai hadden gebombardeerd?

Kraus keek niet op of om, hij schreef gewoon door.

“Welallemachtig!”, riep zijn vriend, “jij vindt die komma belangrijker dan de doden die er zijn gevallen”.

Waarop Kraus antwoordde: “Als de komma’s goed hadden gestaan dan had dat bombardement nooit plaatsgevonden”. lees verder

Het water klotst eindeloos voort

Boeken etc

Geen zee maar water
Gijs IJlander
Uitgeverij: Querido
Sterren: * *

Mijn boekhandelaar om de hoek mopperde een beetje: “De twee weken vóór de Boekenweek kopen ze niets, omdat ze liever afwachten. Tijdens de Boekenweek willen ze alles in één keer kopen, maar toen was er heel weinig opzienbarends. En twee weken na de Boekenweek is alle aandacht weer voorbij”.

Het zou best kunnen dat mijn boekhandelaar om de hoek gelijk heeft. Er mogen een miljoen exemplaren Bernlefs De pianoman zijn gedrukt zijn, maar dat wil nog lang niet zeggen dat de kopers als bijen op de honing zijn afgekomen op nieuwe titels. lees verder

Is de publieke omroep wel rechts genoeg?

Columns

Stel ik zou iets over Harry de Winter schrijven dat onwaar is, bijvoorbeeld dat hij zich op slinkse wijze de rechten van Lingo heeft toegeëigend, of dat hij handelt in gestolen manchetknopen of dat er in de kelder van zijn kolossale huis een bordeel gevestigd is voor de kopstukken van de Socialistische Partij. Stel dat Harry excuses zou eisen voor wat ik heb geschreven en stel dat ik hij die niet zou krijgen. lees verder

Trots komt te paard, niet op krukken

Beweringen en bewijzen

De volgende week moet mijn zoon afzwemmen voor zijn A-diploma. Zoals alle kinderen die meedoen, gaat hij het halen. Na afloop zullen wij een ijsje eten en daarna gaan wij een cadeau kopen. Bijzondere gummetjes, want die spaart hij, of een nieuw computerspel. Reken maar dat ik trots op hem zal zijn.

Trots is een dubbelzinnig begrip. Ik ken het goed, want ik kan af en toe reuze trots zijn. Maar diep in mijn hart ben ik er ook weer niet trots op dat ik zo trots kan zijn. De grens tussen trots en koppigheid is snel vervaagd. Wie trots is, neemt een kaarsrechte houding aan en voelt de borst zwellen. lees verder

Hele en halve complottheorieën.

Buitenhof

In 1973 publiceerde de Amerikaanse journalist David Wise een dik boek, getiteld: The Politics of Lying – de politiek van het liegen. In zijn boek onthulde Wise groot aantal geheime CIA-operaties, waarover verantwoordelijke politici bereid waren geweest de ene leugen na de andere te verkondigen.

Toen The Politics of Lying uitkwam, zat Amerika midden in de Watergate-affaire. De wereld zag de ondergang van een liegende president, die zich liet vertegenwoordiger door de grootste leugenaar van allemaal, zijn perschef Ron Ziegler. Die werd mr. Zigzag genoemd, omdat hij de ene leugen probeerde te verkopen met de volgende leugen.

David Wise stelde de vraag: hoe is het mogelijk dat er midden in het hart van de Westerse democratie zo wordt gelogen?
In Den Haag, het hart van de Nederlandse democratie, beschuldigden deze week het kabinet en Geert Wilders elkaar van het vertellen van leugens. Met als resultaat: een derde van de Nederlandse bevolking denkt dat het kabinet liegt. Je kunt dat een verontrustend hoog cijfer vinden, je kunt ook van mening zijn dat deze houding getuigt van een gezond wantrouwen jegens de overheid.

Nu ben ik als gezagsgetrouwe burger geneigd Geert Wilders ongelijk te geven en de minister te geloven, maar het moet mij van het hart dat het kabinet in deze kwestie een paar enorme stommiteiten heeft begaan. Uit ervaring weten wij dat ambtenaren slordig en geborneerd kunnen zijn. Zo staan in de vrijgegeven notulen van de gesprekken tussen Ayaan Hirisi Ali en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding niet alleen allerlei spel- en stijlfouten, maar ook zo veel feitelijke onjuistheden dat je je afvraagt of die ambtenaren de basisschool hebben afgemaakt. Ze schrijven bijvoorbeeld dat Oslo de hoofdstad is van Zweden.

Het a4’tje dat moet bewijzen dat Wilders heeft gelogen, is zowel gedateerd op 31 oktober als op 31 november 2007, een dag die niet eens heeft bestaan. Het zal een vergissing zijn, maar toch. Ook had men de schriftelijke weergave van het gesprek aan Wilders moeten toesturen, zodat die eventueel bezwaar had kunnen maken. Nu heeft het geen zin meer om de bij het gesprek aanwezige ambtenaar onder ede te horen. Een ambtenaar valt niet graag zijn eigen minister af en meineed is gauw gepleegd.

Zelfs als wij aannemen dat het kabinet uit keurig nette mensen bestaat, die altijd de waarheid spreken en die zelfs op koopzondag naar de kerk gaan, dan nog is het niet moeilijk in te zien dat die lamlendige slordigheden de basis gaan vormen van allerlei hele en halve complottheorieën.

Bijvoorbeeld: als de minister-president wel degelijk wist dat Wilders enkele sura’s uit de Koran zou scheuren waarom heeft hij dan op vrijdag 7 maart j.l in Netwerk gezegd dat hij niet op de hoogte was van de inhoud van de film, hetgeen in dezelfde uitzending onmiddellijk door verschillende experts werd betwijfeld. U kunt dat terugzien op de website van Netwerk. Met andere woorden: als Balkenende in het kamerdebat niet heeft gelogen, dan heeft hij dat in elk geval wel gedaan in Netwerk.

Of vice versa.

David Wise wist waarom: regeringsleiders vinden dat zij mogen liegen in het belang van de staat. Gewone burgers en kamerleden hebben dat privilege niet, zelfs niet als zij Geert Wilders heten.

Buitenhof, 6 april 2008

De liederlijkheden van Hipponax

Boeken etc

Koning voor een dag
Jan van Aken
Uitgeverij: Querido
Sterren: * * *

Na zijn meesterlijke De valse dageraad, die hem de vervelende bijnaam “de Nederlandse Umberto Eco” bezorgde, schreef Jan van Aken de roman De dwaas van Palmyra, die zijn roem als verteller van historische verhalen nog eens vergrootte. In 2005 volgde Het fluwelen labyrint, een roman waarin de schrijver geen eeuwen terugging, maar dicht bij huis bleef.

Hoewel Het fluwelen labyrint allerlei verwijzingen naar de klassieke oudheid bevat, speelt de handeling zich af in de drugscene van Amsterdam – anno nu. De roman flopte, zowel in schrijftechnisch opzicht als qua verkoopcijfers. lees verder

Jort houdt zich echt kranig

Columns

Omdat ik even mijn buik vol had van Wilders en van het islamdebat, omdat ik mij ook niet wilde verdiepen in de klacht van premier Balkenende aan het adres van het weekblad Opinio, omdat ik bovendien in dat andere weekblad VN werd geconfronteerd met “de twaalf grootste denkers van Nederland”, waarvan ik er zeker tien volkomen oninteressant bleek te vinden, en omdat… lees verder

Protest, vuur en Bernhard Wientjes

Beweringen en bewijzen

Onlangs zei Herman Finkers bij Pauw & Witteman dat alle mensen diep in hun hart gelovig zijn, ook atheïsten en andere godloochenaars. De opvatting van Finkers hoor je vaker, maar zelf ben ik eerder geneigd het tegenovergestelde te denken: diep in hun hart geloven al die gelovigen helemaal niet.

Afgelopen Pasen hebben dertig vrome Filippinno’s zich aan het kruis laten nagelen, om op die manier iets van het lijden van Jezus te kunnen ervaren. Dat het spektakel georganiseerd wordt door het Filippijnse ministerie van Toerisme maakt wantrouwig, maar dat de deelnemers aan de kruisiging ook zijn opgeroepen voor een tetanusinjectie geeft je het idee dat gelovigen zelfs tijdens de meest intieme aanbidding toch een oogspleetje open houden voor de werkelijkheid. lees verder