Een post-coïtale depressie

Buitenhof

In zijn boek Wealth, War and Wisdom – welvaart, oorlog en wijsheid – zegt de econoom Barton Brigg dat “stijgende aandelen net zijn als seks, ze voelen het beste aan vlak vóór het hoogtepunt”. Als Brigg gelijk heeft, verkeert de financiële wereld sinds september 2000, toen de beurzen met records klaar kwamen, in een postcoïtale depressie.

Barton Brigg.jpg

Het spook van de kredietcrisis is voor mij een raadselachtig verschijnsel.

Niemand heeft het echt zien aankomen, behalve dan die ene onheilsprofeet die nooit helemaal serieus is genomen. Zo diep is de depressie dat zelfs bij Nederlandse banken mijn spaarcenten niet meer veilig zijn, zo lees ik in de krant. Er bestaan wel allerlei garanties, maar die blijken boterzacht als de bank onverhoopt mocht omvallen. Nooit eerder in mijn leven heb ik zulke bespiegelingen gelezen. De gulden was hard en de euro nog harder.

Als telg uit een armoedzaaiersfamilie heb ik banken lang beschouwd als duistere bolwerken.

Maar toen ik mijn eerste flatje moest inrichten, ben ik voor een lening naar een bank gestapt: de Nederlandse Middenstands Bank. Ik moet toegeven dat die naam bij mij de associatie wekte met kleinburgerlijk klootjesvolk, maar aangezien ikzelf ook een middenstander ben, heb ik mij toen snel over mijn vooroordeel heen gezet. Zonder omhaal kreeg ik de lening en sindsdien ben ik uit dankbaarheid bij de NMB gebleven, ook al ging de bank op in een groter consortium.

Zoals zoveel Nederlanders nam ik een spaarrekening en een hypotheek.

Mijn financiële carrière verliep langs wegen der geleidelijkheid, maar ik vier jaar geleden merkte ik dat er iets was veranderd, toen ik werd benaderd door een concurrent. Een zoetgevooisde vrouwenstem belde mij namens de Postbank en vroeg hoeveel rente ik trok van mijn spaarrekening. Ongezien garandeerde de Postbank een half procent méér. Dat leek mij wel wat en nog diezelfde vrijdag maakte ik al mijn spaarcenten over. Ik lieg niet, maar toen mijn geld de maandag daarop was bijgeschreven, maakte diezelfde Postbank nog diezelfde maandag bekend dat de rentetarieven met een half procent waren verlaagd.

Sindsdien vertrouw ik geen enkele bank meer.

Maar wie ik ook niet meer vertrouw, dat zijn de economen. Wat is die economie toch een waardeloze wetenschap, dat zij niet eens in staat is om zo’n wereldwijde calamiteit als de kredietcrisis te voorspellen! Eigenlijk lijkt de economie nog het meest op de astrologie. Aan het begin van het jaar wordt een politieke gebeurtenis voorspeld, een overstroming of de dood van een kunstenaar. En aan het eind van het jaar wordt dan gezegd: zie je wel, de Berlijnse muur is gevallen, New Orleans is getroffen door een orkaan en Jan Wolkers is overleden.

Zo is het ook met al die economen. Achteraf komen ze je haarfijn uitleggen wat er allemaal mis is gegaan, maar wat ze vooraf weten is hoofdzakelijk mist. En ze zijn ook nog vreselijk pedant, die economen, want ze zeggen: wij moeten voorzichtig zijn met onze uitspraken, want onze uitspraken kunnen de economische processen beïnvloeden.

Stel je voor dat een natuurkundige zou beweren: ik moet voorzichtig zijn met mijn uitspraken over de zwaartekracht, want anders valt dat glas straks niet meer naar beneden.

Daarom, Nederlanders! Stop uw geld weer gewoon in een ouwe sok en ik voorspel u het hoogste rendement.

Buitenhof, 21 september