Eis: vijftig jaar gevangenisstraf

Beweringen en bewijzen

“En dan geef ik nu het woord aan de openbare aanklager”.

“Edelachtbare, leden van de jury!

Samathia Gailey2

Voor u staat een man die een ernstig misdrijf heeft gepleegd. In het huis van Jack Nicholson heeft hij de dertienjarig Samathia Gailey dronken gevoerd, drugs gegeven en vervolgens heeft hij ook nog seks met haar gehad. De verdachte heeft deze feiten niet ontkend. Weliswaar heeft hij beweerd dat het slachtoffer zich instemmend aan zijn daad heeft overgegeven, maar volgens haar eigen getuigenis was zij te bang om hem af te wijzen.

Leden van de jury, een meisje van dertien!

Stelt u zich eens voor: een volwassen man van 43 jaar. In bad, half dronken, met een meisje van dertien, een kind nog.
Hij laat haar champagne drinken, een jointje roken en dan verkracht hij haar, want hoe moet je zo’n daad anders noemen?

En dan komt de arrestatie, de vervolging en de schikking. Weliswaar bagatelliseert de verdachte zijn gedrag, maar niettemin is hij bereid zich 42 dagen onder psychiatrische behandeling te stellen. Hij verklaart bereid te zijn “een strafje” te ondergaan. Niet “een straf”, maar “een strafje”. Weinig Amerikanen zullen de overtuiging delen dat men voor verkrachting van een minderjarige “een strafje” genoeg is.

Maar, leden van de jury, het komt niet eens tot een strafje.  Zodra het tot de verdachte doordringt dat hij geconfronteerd kan worden met een lange gevangenisstraf, neemt hij het besluit de Verenigde Staten te ontvluchten. Daarmee heeft hij zijn straf ontlopen, een situatie die al 32 jaar lang duurt. Nimmer heeft hij zich blootgesteld aan de straf die een ieder verdient die zo’n daad heeft gepleegd.

Polanski

Er wordt beweerd dat zijn straf is verjaard. Dat is onjuist binnen het rechtssysteem van ons land. Misschien zijn er landen die verjaring van verkrachting in hun wetboeken hebben opgenomen, maar dat geldt niet in ons land voor verdachten die afspraken bewust hebben geschonden. Als verzachtende omstandigheid is aangevoerd dat verdachte, nadat hij zich aan de arm van de wet had onttrokken, 32 jaar lang niet meer in de fout is gegaan. Daarom moeten wij de zaak maar laten rusten.

Leden van jury, past u deze redenering eens toe op de oorlogsmisdadiger Demjanjuk, die onlangs door ons land aan Duitsland is uitgeleverd en die binnenkort in München terecht zal staan. Demjanjuk heeft de vreselijkste misdaden begaan tegen de menselijkheid, maar hij heeft zich in de zestig jaar nadien gedragen als een oppassende burger. Wanneer u bereid bent deze verdachte van rechtsvervolging te ontslaan, dan zou u dat ook met Demjanjuk moeten doen. U dient zich dat terdege  te realiseren”.

“Objections, Your Honor!

De vergelijking van de openbare aanklager is volkomen smakeloos. De verdachte is van Pools-joodse afkomst. In 1937 is hij uit het getto van Warschau ontsnapt. Zijn moeder is in Auschwitz omgebracht. De verdachte heeft een gruwelijke jeugd gehad. De wijze waarop hij zich sindsdien heeft ontwikkeld, verdient juist onze bewondering. Het past de openbare aanklager niet mijn cliënt met een oorlogsmisdadiger te vergelijken”.

“Bezwaar afgewezen. Het gaat hier in de eerste plaats om een juridische vergelijking.  De aanklager kan zijn betoog vervolgen”.

“Dank u, Your Honor. Wij komen nu bij het argument dat de verdachte geen gewoon mens is, maar een wereldberoemde filmer en dat derhalve genade voor recht dient te gaan. Het is waar, en ik wil daar ook niets aan afdoen, dat de verdachte gerekend kan worden tot de grootste filmers van deze tijd. Hij heeft films gemaakt als Repulsion, Cul de Sac, The Fearless Vampire Killers en The Pianist, films die stuk voor stuk worden beschouwd als onvergankelijke meesterwerken, waar miljoenen mensen van hebben genoten en die hen bovendien tot nadenken hebben aangezet. Deze films zijn nog maar een kleine greep uit het indrukwekkende oeuvre van de verdachte, allemaal waar.

Maar zelfs als wij ervan uitgaan dat de verdachte een genie is, dan nog pleit hem dat niet vrij van het misdrijf dat hij heeft begaan. De wet is voor iedereen gelijk! Wanneer wij de verdachte vrijspreken omdat hij door zijn talent meer rechten zou hebben dan een gewone sterveling, dan tasten wij het hele democratische rechtsysteem aan. Dan geven wij uiteindelijk een vrijbrief aan de gedachte: hoe groter geest, hoe groter beest.

Edelachtbare, leden van de jury.

Samatha Gailey

Ik kom nu aan het einde van mijn requisitoir. Door de verdediging en door zijn verdedigers is gesuggereerd dat de verdachte juist door zijn ziekelijke afwijking zo’n groot kunstenaar is geworden. Zonder zijn pedofiele neigingen had hij nooit meesterwerken kunnen scheppen als Rosemary’s Baby of Bitter Moon. Wanneer die  visie een waarheid bevat, dan zou de moraal van ons vergen dat wij het geluk van dertienjarig meisjes ondergeschikt maken aan de voorwaarden waaronder grote kunst wordt geschapen.

Ik wil daar  krachtig stelling tegen nemen en ik kom daarom tot een maximale eis: vijftig jaar gevangenisstraf.

de Volkskrant, 1 oktober 2009, zie ook voor reacties.