De graaiende staatsruiveniers van De Telegraaf

Columns

Bij de TROS zag ik een presentator van de TROS klagen over de druk van de  kijkcijfers, die hem door de hoge eisen van de netmanagers wordt opgelegd. Daardoor ben je als creatieveling niet altijd meer in staat om van die mooie, typische TROS-programma’s te maken.

Kortom, bij de TROS klagen ze – 45 jaar na hun oprichting – ook al over het verschijnsel dat hun eigen naam draagt: vertrossing.

Het moet niet gekker worden.

De TROS heeft het de laatste tijd niet gemakkelijk. Ivo Niehe en Jaap Jongbloed zijn nog steeds vaste gezichten. Het consumentprogramma Radar maakt dankzij het alert volgen van de DSB-praktijken een succesvol seizoen door, maar het zou net zo goed een productie van een andere omroep kunnen zijn. Bovendien is de licentie van de TROS in gevaar geweest. Het commissariaat van de Media (CvdM) gaf zelfs een negatief advies, toen bleek dat de TROS er allerlei verboden commerciële contacten op nahield.

Misschien kan Radar ook dat nog eens tot de bodem uitzoeken. De komende tijd zal het voor de TROS echter nog moeilijker worden, omdat concurrentie te verwachten is van die nieuwe zendgemachtigde Wakker Nederland (WNL).

Deze week werd bekend dat het volgepropte publieke bestel er twee nieuwe omroepjes bij krijgt, terwijl er maar één van afgaat. De hoop dat er ooit nog eens een BBC-achtig bestel komt, is daarmee helaas weer verder uit het zicht geraakt. Het geldverslindende karakter van de publieke omroep zit hem niet in de kosten van de programma’s, maar in die talloze bestuurslagen en laagjes die bij al die zendgemachtigden horen. Wakker Nederland, opgezet door het dagblad De Telegraaf, gaat nu ook aan dat systeem deelnemen, maar meedoen aan een geld verkwistend bestel staat haaks op wat De Telegraaf zelf altijd heeft beleden.

Jacques Gans

Sterker nog: Wakker Nederland wordt in feite niets anders dan wat Jacques Gans vroeger in De Telegraaf  altijd zo fijntjes “de staatsruiveniers” noemde. Telegraaf-hoofdredacteur Sjuul Paradijs mag dan beweren dat hij zuinig gaat doen met onze belastingcenten, maar ondertussen graait hij nu ook lekker mee uit de staatsruif.
Staatsruivenier Sjuul Paradijs, dat bekt in elk geval goed. Ik zie de kop over zes kolom al voor me.

Volgens De Telegraaf zelf gaat er een frisse wind waaien door omroepland.

Ik heb daar een hard hoofd in en vermoed veeleer dat de staatsruiveniers van Wakker Nederland zich organisatorisch en financieel snel zullen aanpassen aan de Hilversumse mores. Wat de programma’s betreft verwijs ik graag naar WNL-voorzitter Fons van Westerloo, die bij verschillende gelegenheden heeft gezegd dat hij wijlen mr. G.B.J.Hiltermann (1914-2000) ziet als een standaard voor de nieuwe omroep.

Hiltermann

Hiltermann was iemand over wie verschillende anekdotes de ronde doen. Daarin komt hij er meestal niet goed vanaf. Hiltermann was een onbedoelde meester in het gebruik der clichés.

Hij schreef rustig: “Meer naar het zuiden, in het donkere Afrika van de negers”.

Jacques Gans noemde Hiltermann consequent Hitlermann, tot Gans zelf voor Hiltermann ging werken. Willem Frederik Hermans schreef daar een honend mandarijnstukje over.

Overigens bleek onlangs dat de verwisseling van “l” en de “t” in de naam van Hiltermann minder gek te zijn dan ik altijd had gedacht. De faam van Hiltermann berustte voor een deel op het ontslag, dat hij bij De Telegraaf nam in 1942. Volgens eigen zeggen moest Hiltermann een antisemitisch artikel plaatsen en had hij daar geen zin in. In het onlangs verschenen boek Het geheim van de Telegraaf wordt die verzetsdaad van Hiltermann door Mariëtte Wolf naar het land ver fabelen verwezen.

Het wachten is dus op een nieuwe mr.G.B.J. Hiltermann die de toestand in de wereld gaat bespreken, maar het zal niet zo eenvoudig zijn die te vinden. Mr. Spong zie ik voor alles aan, maar dat zou verkeerde typecasting zijn. Verder heb je mr. Moszkowicz, mr. Van Vollenhoven en Mr Dion Bartels, maar ook die zijn het niet.

Het is jammer dat Hans Wiegel geen mr. is.

Het Parool, 7 november 2009