Voetbalcoach Adolf Hitler

Beweringen en bewijzen

Veel wordt er gesproken over het angstbeeld van “de tweedeling in de maatschappij”, maar nooit is die tweedeling zo duidelijk zichtbaar geweest als zondag 25 oktober j.l. Op Nederland 1 keken toen 3,4 miljoen Nederlanders naar Boer zoekt vrouw, terwijl op Nederland 2 toch nog 1,1 miljoen Nederlanders hadden afgestemd op de eerste aflevering van de serie De oorlog.

Hitler 3

Bepaal nu zelf tot welke groep u heeft behoord, of wilt behoren. Beiden programma’s gaan in zekere zin over het verleden. Boer zoekt vrouw handelt over een beroep dat in Nederland nauwelijks meer bestaat en ook nooit meer terug zal komen.
Toch doen alle deelnemers – van presentatrice tot koeienmelker – alsof zij ontzaglijk van deze tijd zijn, waardoor alles aan dat programma zo’n onechte indruk maakt.
Maar ik geef mij mening graag voor een betere.

Wat bij Boer zoekt vrouw hoofdzakelijk nostalgie is, is bij De Oorlog een oprechte fascinatie voor het verleden. Eindredacteur Ab van Liempt zei verbaasd te zijn over de hoge kijkcijfers van De Oorlog en inderdaad is het opmerkelijk dat de belangstelling voor de grootste calamiteit uit de moderne geschiedenis onverminderd hoog blijft. Het moet iets te maken met de alles overtreffende wreedheid en misdadigheid, die ons voor het eerst in beeldmateriaal bewaard is gebleven. Napoleon kunnen wij niet meer zien bewegen, maar Hitler is bijna aanraakbaar en zijn rauwe stemgeluid is nog voor iedereen te horen.

Fritz Darges

Harry Mulisch heeft eens gezegd dat de oorlog pas is afgelopen als de laatste overlevende van de oorlog is overleden, maar het gaat veel langer duren. Een paar dagen geleden is Fritz Darges, de laatste nog levende adjudant van Hitler, op 96-jarige leeftijd gestorven. Darges was eerst privésecretaris van Bormann, maar Hitler nam hem over. Er bestaat een foto waarop je ziet hoe Darges zich in Berchtesgaden komt voorstellen aan der Führer. Op de achtergrond een huiveringwekkend berglandschap zonder mensen. Bij mijn weten is Darges nooit ergens voor veroordeeld. Na de oorlog schijnt hij als autoverkoper door het leven te zijn gegaan.

Tweedehands auto’s, maar dat denk ik erbij.

Hitlers Mercedes 2

Met de dood van Darges is het einde van de oorlog niet dichterbij gekomen. De studiezalen zitten vol met mensen die geïnteresseerd zijn in het grote bak- en braadwerk, maar ook buiten die stille muren is de oorlog overal. Je komt het vanzelf tegen. Over autohandelaren gesproken: Michaël Fröhlich, handelaar in oldtimers te Düsseldorf, heeft de gepantserde Mercedes van Hitler – vijfduizend kilo zwaar – deze maand teruggevonden. De wagen stond na de capitulatie bij een Oostenrijks station en belandde via het automuseum in Las Vegas en tenslotte bij een bierbrouwer in München, aldus het bericht. Nu wordt de Mercedes 770 K doorverkocht aan een Russische miljardair. De Werdegang van Hitlers limousine vertelt ons veel over de veranderende krachtsverhoudingen in de wereld.

Overigens blijkt Hitlers schedel, die tot voor kort in het Russische staatsarchief werd bewaard, helemaal niet van Hitler te zijn maar van een vrouw. Hadden ze ons dat niet eerder kunnen vertellen? Ook lees ik deze week dat een Duitse ambtenaar is bestraft, omdat het Horst Wessellied als beltoon op zijn mobieltje had gezet.

Mussolini

Maar dat is niets vergeleken bij het bericht dat de hersenen van Mussolini via de internet veilingsite Ebay te koop zijn aangeboden. Volgens kleindochter Alessandra Mussolini zijn de hersenen van haar grootvader na de oorlog ontvreemd uit een Milanees ziekenhuis. Er werd 15.000 dollar voor het brein gevraagd, maar de veiling ging niet door omdat het verboden is menselijke resten te verhandelen.

Omdat kort voor Mussolini’s hersenen ook de apenhuid van Big Foot – de verschrikkelijke sneeuwman – in de catalogus van Ebay was opgenomen, mag gerust worden gesteld dat de menselijk behoefte om relikwieën te bezitten dankzij internet is gedemocratiseerd.

Momenteel zijn wetenschappers van het ministerie druk doende bewijzen te verzamelen, waaruit moet blijken dat de PVV van Geert Wilders net zoiets is als de NSB en dat het aan alle andere partijen in het parlement te danken is dat er geen veewagens vol moslims naar het oosten rijden. Trouwens, vergeet aanstaande zondag niet te kijken naar de reünie met de klas van Anne Frank, gepresenteerd door autospecialist Rob Kamphues. Het is me ook wat als je je hele leven in de schaduw heb moeten staan van zo’n beroemde klasgenoot. Ik hoop maar dat Rob de coming-out goed begeleidt – broem, broem!

Zo gaat de oorlog eindeloos door. Alleen een nieuwe oorlog in Europa zal die van 1940-45 enigszins doen vergeten, maar die kans lijkt klein. Toch is er misschien nog hoop dat wij ooit van die rotoorlog afkomen. Volgens een Brits onderzoek – een onderzoek dus van onze bevrijders – denkt één op de twintig Britse schoolkinderen dat Adolf Hitler een Duitse voetbalcoach was. Op de vraag waar Auschwitz voor staat, antwoordde één op de zes: “Een pretpak”.

Vergeten gaat langzamer dan je denkt.

de Volkskrant, 26 november 2009