Een land van dwergen

Beweringen en bewijzen

Een paar dagen zat ik bij Zentrale Stelle in Ludwigsburg, waar de Duitse Justitie het proces tegen de vermeende oorlogsmisdadiger Demjanjuk heeft voorbereid. Daardoor miste ik een paar typisch Nederlandse gebeurtenissen, zoals de herdenking van het feit dat Theo van Gogh vijf jaar geleden werd vermoord.

Theo en Rita 2

Twee weken geleden kreeg ik nog een uitnodiging onder de ogen van de Stichting Vrienden van Pim Fortuyn, die een waardige herdenking ging beleggen bij het beeld De Schreeuw in het Vondelpark. Ik heb ze maar niet gemaild dat het beeld niet het Vondelpark staat, maar in het Oosterpark.

Hopelijk zijn ze toch nog op tijd gekomen voor hun één minuut stilte.

Vrienden van Pim

Wel zag ik een foto van Rita Verdonk, die wel de juiste plek had bereikt. Ze keek recht door zee alsof ze Van Gogh’s grootste vriend was geweest, maar extra zeteltjes zal haar dat niet opleveren.

Verder las ik veel opinie over een rapport dat nog niet niemand had gelezen, maar waarin schijnt te staan dat Geert Wilders extreem rechts is. De vijanden van Wilders hadden de nog niet bestaande conclusies van het nog niet bestaande rapport onmiddellijk omhelst. Wilders was niet alleen extreem rechts – hij wil bijvoorbeeld die extreem rechtse AOW ongemoeid laten – maar ook nog staatsgevaarlijk.

En dan heb je Jan Peter Balkenende. Ik had thuis de televisie nog aangezet, of ik zag de premier met veel omhaal van woorden uitleggen dat hij niet was gevraagd, nee echt niet, dat hij zich van Kopf bis Fuss helemaal aan het inzetten was voor Nederland, zoals hij overigens al vele malen eerder had “aangegeven”. De rest was speculatie. Weer een kwestie over niets.

Omdat ik net uit Duitsland kwam, kreeg ik helemaal het gevoel dat ik in een land van dwergen was aangespoeld. In alles is Duitsland wel een paar maatjes groter. Dat merk je al meteen op de Autobahn, waar je rustig twee honderd kilometer per uur kunt rijden zonder dat  iemand je lastig valt, behalve dan die vele Mercedessen en BMW’s die je als ruimteschepen voorbij zoeven. In dat opzicht is Duitsland beslist geen halfzacht feminien land, de huidige Bundeskanzler ten spijt.

Angela Merkel, wat een prachtvrouw!

Angela Merkel

Toen zij werd herkozen, kreeg ze de vraag hoe zij dat had gevierd. Ze had een bonenschotel klaar gemaakt, zei ze, en daarna was ze weer gewoon aan het werk gegaan.    Bij een snelheid van 190km hoorde ik haar tussen Stuttgart en Frankfurt het verzamelde Amerikaanse Congres toespreken. In het Duits natuurlijk, niet omdat ze de Engelse taal onmachtig is, maar omdat het Duits behalve al het andere nog altijd een wereldtaal is die gehoord mag worden.

Ze was aanvankelijk zenuwachtig, maar zij sprak het Duits zoals het na de oorlog wordt gesproken: zacht, zangerig en zonder stemverheffing. Dat valt mij steeds weer op in Duitsland: dat men in het spreken elke referentie naar hysterisch geschreeuw probeert te vermijden.

Zelf een Duitse verslag van een voetbalwedstrijd klinkt anders, al valt de commentator bij “ein Tor!” een enkele keer wel eens uit zijn rol. Maar over het algemeen gedragen Duitsers zich in het publieke leven beschaafd en invoelend. Zelfs in de horeca word je aardig behandeld, heel anders dan bij ons.

Na Adenauer in 1957 was het de tweede keer dat een Bondskanselier het Amerikaanse Congres toesprak. Merkel was erg persoonlijk en ze vertelde hoe zij als twaalfjarige was opgegroeid in de DDR. Het idee dat zij ooit namens het Duitse volk het Amerikaanse Congres zou toespreken, kwam toen niet eens op in haar hoofd. Had ze het hardop gezegd, dan was ze voor gek verklaard en ongetwijfeld zijn opgesloten. Als iemand nou de Amerikaanse Droom heeft waargemaakt, dan is het wel Angela Merkel.

In Angela Merkel komen de Amerikaanse Droom en het Duitse Wirtschaftswunder volmaakt samen. Merkel was nog niet uitgesproken of er werd een rapport gepresenteerd over de economische ontwikkeling in Oost-Duitsland. Aanvankelijk wilde het niet vlotten met de inhaalslag, maar de laatste tijd verloopt het proces gestaag. Ze zitten in het oosten al op 70%, maar in 2020 zullen “schwächere Westlanden” als Schleswig-Holstein en Niedersachen zijn achterhaald. In 2028 zijn de verschillen weggepoetst. Angela Merkel is dan 74 jaar. Ze kan dan weer naar het Congres, want Adenauer kwam pas op zijn 81ste.

In Washington ijlde de toespraak van Merkel nog na, toen General Motors bekend maakte dat Opel toch niet wordt verkocht. Ja, de Amerikanen en de Duitsers zullen daar gek zijn! Geen autoproducent heeft zo’n curieuze geschiedenis als Opel. Al voor de oorlog was Opel eigendom van het Amerikaanse General Motors, dus toen het bedrijf tenslotte moest worden ingezet voor de Duitse oorlogsindustrie, ging dat niet meteen vanzelf.

Misschien kunnen wij Oost-Groningen aan Duitsland verkopen. Binnen tien jaar zijn ze dan in Delfzijl heel Nederland voorbij.

de Volkskrant, 5 november 2009