De boekhouder kijkt met u mee

Beweringen en bewijzen

Als ik op de Amsterdamse Elandsgracht in gevecht ben met een nieuwe parkeermeter hoor ik achter opeens achter me iemand zeggen: “Ja, daar is een hogere opleiding voor nodig!”.  De stem behoort aan een onvervalste buurtbewoner, die grinnikend toekijkt hoe ik probeer de juiste toetsen in de juiste volgorde aan te tikken.

rekeningrijden

“Zo gaat het hier de hele dag meneer”, zegt hij, “je doet er een stief kwartiertje over om uit te vinden hoe het zit”. De parkeermeter wil van alles weten: je kenteken, de duur van het parkeren tot op vijf minuten nauwkeurig, en daarna vraagt hij ook je pinpas en je pincode.

Als je de procedure hebt afgewerkt en je ongeveer vijftig handelingen hebt verricht, ratelt er een lange strook uit de meter die je parkeerkaart voorstelt.

En dat allemaal omdat ik even snel een biefstukje wilde kopen bij de ecologische slager. Ik verlang terug naar die ouderwetse parkeerpaal waar je een paar kwartjes ingooide en die vervolgens met een uitslaande rode pijl aanwees hoeveel tijd je had.

Wat ik nu ook begrijp is waarom een parkeerplaats in Amsterdam de duurste is ter wereld. Je kunt in Amsterdam beter parkeerpaal worden dan medewerker bij McDonalds, las ik ergens, dan is je uurtarief aanzienlijk hoger. Met zoveel hightech voor iets dat in wezen erg simpel is, moet het wel in de papieren lopen.

Overigens hebben die hoge parkeertarieven onbedoeld een komisch effect, waaruit iedere politicus lering zou kunnen trekken. De gedachte achter de hoge tarieven is natuurlijk om de auto’s uit de binnenstad te weren. En dat schijnt nog te lukken ook. Je zou dus verwachten dat men bij de gemeente staat te juichen: eindelijk heeft een maatregel het door politici beoogde succes!

Maar vreemd genoeg is er alleen maar gejammer.

Dat komt omdat achter die hoge tarieven stiekem nog een andere gedachte ligt, namelijk om voor Amsterdam zo veel mogelijk geld binnen te halen. Een vertrouwelijk notitie, uitgelekt in Het Parool, concludeert dat de opbrengsten uit parkeergelden “flink tegenvallen”. En daardoor loopt de gemeente onverwacht miljoenen euro’s mis. Amsterdam gaat failliet aan het succes van zijn eigen beleid – wie had dat gedacht?

parkeergelden

“Aan makelaars in cynisme hebben wij niks”, zei de burgemeester van Venlo gisteren in deze krant. Opgewekt gaat hij de wijken in om de nieuwe Nederlanders de oude Nederlandse taal bij te brengen. Dat de nieuwe Nederlanders misschien niet op die oude taal zitten te wachten, maakt daarbij niet veel uit. Optimisme is de plicht van iedere politicus en van iedere bestuurder. Ook ik wil graag een steentje bijdragen aan een mooie toekomst, maar ik houd mijn hart vast als ik lees wat minister Eurlings allemaal van plan is met het rekeningrijden.

Intuïtief was mijn eerste reactie op het rekeningrijden negatief. Misschien ben ik een ouderwetse romanticus, maar de auto vertegenwoordigt voor mij een symbool van vrijheid. Wegrijden zonder dat iemand even weet waar je bent, is een van de aantrekkelijkheden van de auto. Dat zal voorbij zijn. De overheid wordt één grote boekhouder, die tot op de cent nauwkeurig gaat bijhouden op welke wegen en hoeveel meters ik heb gereden. Het is een soort eerlijk afrekenen waar ik ook een beetje van moet braken. Liever betaal ik te veel om er niet aan mee te hoeven doen. Zet mij in het hoogste tarief, maar rot op met dat kastje.

kastje

Ook zou ik graag bijdragen een juridisch initiatief dat wil nagaan in hoeverre met rekeningrijden de privacy wordt geschonden. Dat vermaledijde kastje van Eurlings heeft vast allerlei ongewenste bijwerkingen die mijn maîtresse en ik helemaal niet op prijs stellen.

Dar komt nog bij dat het in Nederland de laatste decennia niet is gelukt een groot project rendabel te krijgen. Ondanks de waarschuwingen van al die makelaars in cynisme, zoals prof. Heertje, is de Betuwe-lijn er toch gekomen. Met als resultaat dat één keer in de week een over het spoor lopende man met een rode vlag de komst van een trein aankondigt.

Die rijdt dan leeg tot de Duitse grens, want een vervolglijn hebben onze Oosterburen nooit de moeite waard gevonden. Of neem het debacle met de Amsterdamse metro, waarvan men misschien heeft gehoopt de financiering in 2017 rond te krijgen met hoge parkeergelden. Of neem de TGV die tot dusver niet tot Brussel heeft willen rijden, een voortdurende litanie van uitstel waarvan nu de Belgen de schuld krijgen.

Wanneer het rekeningrijden ingaat, daarover heeft Eurlings zich – heel verstandig – niet uitgelaten. Ik gok op het jaar 2025, als de AOW naar 67 is opgetrokken en alle bejaarden een chip onder hun huid hebben gekregen, zodat wij precies weten waar zij zijn, hoe hard hun rollater heeft gereden en bij welke zorginstellingen zij onderweg halt hebben gehouden. Zo’n systeem is technisch een fluitje van een cent en werkt wel zo eerlijk.

de Volkskrant, 19 november 2009.  Zie ook voor reacties