Magnus Carlsen de nieuwe Fischer

Schaken

In 1970 werd in Belgrado een wedstrijd gehouden tussen de tien beste spelers van de Sovjet-Unie en de tien beste spelers van de wereld. USSR vs De Rest, heette het officieel.

Anand-Carlsen 2

De Sovjets waren zwaar favoriet, maar door het goede optreden van Larsen en Fischer werd het slechts een nipte overwinning: 20,5-19,5. Larsen hield gelijke tred met de toenmalige wereldkampioen Spasski en Fischer versloeg Petrosjan met 3-1. Dat Larsen aan het eerste bord speelde, was een geste van Fischer. De Amerikaan had weliswaar een hogere rating, maar hij vond dat Larsen de laatste tijd zo in vorm was geweest dat hij het topbord graag afstond.
Misschien wilde Fischer ook Spasski vermijden, tegen wie hij in die tijd niet zo’n geweldige score had.

Na afloop hadden de Joegoslaven nog een aardigheidje in petto: een vluggertjestoernooi. Niet alle grootmeesters deden mee – Spasski, Larsen en Keres zagen het niet zitten – maar Fischer (toen 27 jaar) liet dit keer niet afweten, hoewel hij altijd had gezegd dat vluggeren “kills your ideas” – je ideeën vermoordt.  Fischers optreden was fenomenaal. Hij speelde sneller dan wie ook, hield in elke partij tijd over en behaalde een score van 19 uit 22. (Hier die partijen.)

Fischer-Petrosjan

Hij versloeg de oud-wereldkampioenen Tal, Petrosjan en Smislov twee keer. Hij verloor alleen een partij van Kortsjnoj.

Twee jaar later werd Fischer zelf wereldkampioen.

Afgelopen week gebeurde in Moskou iets soortgelijks. Daar werd het Tal Memorial gehouden, dat door Kramnik werd gewonnen. Magnus Carlsen, die op een halfje als tweede eindigde, schoof door deze prestatie wel op naar de eerste plaats op de wereldranglijst. Maar er was meer. Na afloop van het Tal Memorial werd ook in Moskou een vluggertjestoernooi gehouden, nog indrukwekkender bezet dan destijds in Belgrado – de tien deelnemers van het toernooi plus twaalf sterke grootmeesters, die allen blij waren dat zij deze eervolle uitnodiging hadden gekregen.

En zo werd het een blitztoernooi van maar liefst 42 ronden!

Net als Fischer destijds was er één schaker die met kop en schouders uitstak boven de rest. Hij speelde sneller dan wie ook, hield tijd over en versloeg de ene wereldkampioen na de andere. Zijn naam was Magnus Carlsen, die op 30 november negentien jaar zal worden. Op de helft nam de jonge Noor de leiding en stond die niet meer af. Aan het eind gaf de teller aan: 31 uit 42.

Anand-Carlsen3

De huidige wereldkampioen Anand werd tweede, op een eerbiedwaardige afstand van drie punten. Karjakin bleef zes punten achter en Kramnik maar liefst 6,5 punt. Een slagveld. Anand was in het onderlinge duel met 2-0 verslagen en datzelfde gold voor Kramnik. Ook tegen zijn generatiegenoten Karjakin, Grisjoek en Mamedyarov won Magnus met 2-0. Opmerkelijk genoeg was van de wereldkampioenen alleen Karpov met een gelijk spel (1-1) weggekomen.

Het is niet moeilijk te voorspellen dat Magnus Carlsen binnen twee jaar de nieuwe wereldkampioen zal zijn.

Hieronder zijn dubbele zeges op Anand en Kramnik.

Carlsen-Anand

1. d2-d4 Pg8-f6 2. c2-c4 e7-e6 3. Pg1-f3 d7-d5 4. Pb1-c3 Lf8-e7 5. Lc1-f4 0-0 6. a2-a3 b7-b6 7. c4xd5 Pf6xd5 8. Pc3xd5 e6xd5 9. e2-e3 c7-c5 10. Lf1-d3 Pb8-c6 11. Dd1-c2 h7-h6 12. d4xc5 b6xc5 13. 0-0 c5-c4 14. Ld3-e2 Lc8-e6 15. Tf1-d1 Dd8-b6 16. Ta1-b1 Ta8-c8 17. h2-h3 Le7-f6 18. b2-b3 c4-c3 19. b3-b4 Tf8-d8 20. b4-b5 Pc6-e7 21. Pf3-d4 Lf6xd4 22. Td1xd4 Pe7-f5 23. Td4-d3 d5-d4 24. g2-g4 Pf5-e7 25. e3xd4 Pe7-d5 26. Lf4-g3 f7-f6 27. Le2-f3 Db6-a5 28. Tb1-b3 Le6-f7 29. Lf3-e4 Da5-a4 30. Td3-f3 Da4-a5 31. Kg1-h2 Tc8-c4 32. Tf3-d3 Da5-a4 33. h3-h4 Tc4xd4 34. Td3xd4 Da4xd4 35. Tb3-b1 Td8-e8 36. Le4-f3 Dd4-c5 37. Dc2-d3 Pd5-b6 38. Tb1-c1 Pb6-a4 39. Lf3-c6 Te8-c8 40. Dd3-d7 Tc8-f8 41. Dd7-d6 Dc5xd6 42. Lg3xd6 Tf8-d8 43. Ld6-b4 Td8-d3 44. b5-b6 Pa4xb6 45. Tc1xc3 Td3xc3 46. Lb4xc3 Lf7-d5 47. Lc6-b5 Ld5-c4 48. Lb5-c6 Lc4-d5 49. Lc6xd5+ Pb6xd5 50. Lc3-d4 a7-a6 51. Kh2-g3 Kg8-f7 52. Kg3-f3 g7-g6 53.Kf3-e4 Kf7-e6 54. Ke4-d3 f6-f5 55. g4xf5+ Ke6xf5 56. Kd3-c4 Pd5-f4 57. Kc4-b4 Pf4-g2 58. Kb4-a5 Pg2xh4 59. Ka5xa6 Ph4-f3 60. Ld4-b6 Pf3-d2?

Diagram1Carlsen-Anand(WKB)

Na 60. … h5! 61. Lc7 Pe5+ zou de wereldkampioen, die op dat moment aan de leiding stond, de partij hebben gewonnen.

61. a3-a4 Pd2-c4? 62. Ka6-b5! Pc4-d6+ 63. Kb5-c6 Pd6-c4 64. Kc6-c5 Pc4-d2 65. Kc5-d5 Pd2-b3 66. Kd5-c4 Pb3-d2+ 67. Kc4-b4 h6-h5 68. a4-a5 Kf5-e6 69. a5-a6 en zwart gaf op.

Anand-Carlsen

1. d2-d4 d7-d5 2. c2-c4 e7-e6 3. Pb1-c3 Lf8-e7 4. c4xd5 e6xd5 5. Lc1-f4 Pg8-f6 6. e2-e3 Lc8-f5 7. h2-h3 c7-c6 8. Pg1-f3 Pb8-d7 9. g2-g4 Lf5-e4 10. Lf1-g2 0-0 11. 0-0 Tf8-e8 12. Pc3xe4 Pf6xe4 13. Pf3-d2 Pe4xd2 14. Dd1xd2 Pd7-f8 15. b2-b4 Pf8-g6 16. Lf4-g3 Le7-d6 17. Lg3xd6 Dd8xd6 18. Ta1-b1 a7-a6 19. a2-a4 Pg6-h4 20. b4-b5 a6xb5 21. a4xb5 Dd6-g6 22. b5xc6 b7xc6 23. Tf1-c1 h7-h5 24. Dd2-c2 Dg6-g5 25. Dc2xc6 Ph4xg2 26. Kg1xg2 h5xg4 27. h3-h4 Dg5-f5 28. Dc6-d6 Df5-f3+ 29. Kg2-g1 Ta8-a2 30. Tc1-f1 Te8xe3!

Diagram2Anand-Carlsen(WKB)

Een fijne zet in een vluggertje.

31. Dd6-d8+ Kg8-h7 32. Dd8-g5 g4-g3! 33. Dg5xe3 g3xf2+ 34. De3xf2 Ta2xf2 35. Tf1xf2 De3-g4+ 36. Tf2-g2 Dg4xd4

Het eindspel staat makkelijk gewonnen.

37. Kg1-h1 Dd4-e4 38. Tb1-f1 f7-f5 39. Kh1-g1 d5-d4 40. Tg2-f2 d4-d3 41. h4-h5 Dd4-g4+ 42. Tf2-g2 Dg4-d4+ 43. Tg1-h1 d3-d2 44. Tg2-g1 f5-f4 45. Kh1-g2 Dd4-e3 46. Tf1-g1 De3-g3+ en wit gaf op.

Kramnik-Carlsen

1. Pg1-f3 Pg8-f6 2. c2-c4 c7-c5 3. g2-g3 b7-b6 4. Lf1-g2 Lc8-b7 5. 0-0 e7-e6 6. Pb1-c3 Lf8-e7 7. d2-d4 cxd4 8. Dd1xd4 d7-d6 9. Lc1-g5 a7-a6 10. Lg5xf6 Le7xf6 11. Dd4-f4 Lb7xf3 12. e2xf3 Ta8-a7 13. Ta1-d1 Lf6-e7 14. Df4-e3 0-0 15. f3-f4 g7-g6 16. h2-h4 Pb8-d7 17. Pc3-e4 Pd7-f6 18. Pe4-g5 Ta7-c7 19. Lg2-h3 h7-h6 20. Pg5xf7 Ke8xf7 21. Lh3xe6+ Kf7-g7 22. De2xb6 d6-d5 23. Le6xd5 Dd8-d6 24. Db6-a5 Dd6-c5 25. Da5xa6 Tc7-a7 26. Da6-e6 Ta7xa2 27. Tf1-e1 Le7-d8 28. De6-e5 Tf8-e8 29. De5-c3?

Diagram3Kramnik-Carlsen(WKB)

Een blunder.

29. .. Ld8-a5 30. Te1xe8 La5xc3 en wit gaf op.

De revanche kwam niet.

Carlsen-Kramnik
1. e2-e4 d7-d5 2. e4xd5 Dd8xd5 3. Pb1-c3 Dd5-d6 4. d2-d4 Pg8-f6 5. Pg1-f3 g7-g6 6. Pc3-b5 Dd6-b6 7. c2-c4 c7-c6 8. Pb5-c3 Lf8-g7 9. Lf1-e2 O-O 10. O-O Lc8-g4 11. h2-h3 Lg4xf3 12. Le2xf3 Tf8-d8 13. d4-d5 c6xd5 14. c4xd5 Pb8-a6 15. Dd1-e2 Pa6-b4 16. Tf1-d1 Ta8-c8 17. a2-a3 Db6-a6 18. De2xa6 Pb4xa6 19. Pc3-b5 Pa6-c7 20. Pb5xa7 Tc8-a8 21. d5-d6! Td8xd6 22. Lc1-f4 Ta8xa7 23. Lf4xd6 e7xd6 en zwart gaf het tegelijkertijd op.

Het Parool, 21 november 2009