Karpov for president!

Schaken

Begin deze week werd de Russische Olympische ploeg met weinig egards in eigen land verwelkomt. Net terug uit Vancouver was er alleen maar kritiek voor de sporters, die slechts drie gouden medailles wonnen en “zelfs nog eindigden onder Nederland”. Dat lijkt mij ook het ergste wat een Rus kan overkomen.

Karpov for president

President Medvedev eiste dat een groot deel van de Russische sportbonzen moet worden ontslagen. Over vier jaar zijn de winterspelen in Sochi aan de Zwart Zee, en dan kunnen de Russen zich geen nieuwe blamage permitteren. “De verantwoordelijken moeten hun moed tonen en opstappen. Lukt dat niet, dan zullen we ze een handje helpen”, zei Medvedev openlijk op de televisie.

Zoiets doet denken aan de Sovjet-tijd, toen sportbonzen ook direct door de staat werden aangesproken. Wie prestaties leverde, kreeg privileges. Wie met nederlagen thuiskwam, kon opkrassen. Ook de schaakwereld werd in toen strak geregisseerd. De schaakbond – zeg: de staat – bepaalde wie de grote toernooien mocht spelen. En de staat bepaalde soms ook wie die grote toernooien mocht winnen. Het leven in de oude Sovjet-Unie was niet gemakkelijk, maar voor een schaakgrootmeester viel het nogal mee.

Je hoeft geen profeet te zijn om te voorspellen dat de komende tijd met harde hand orde op zaken zal worden gesteld in de Russische sportgelederen. De heimwee is groot naar de sportsuccessen uit wat ooit het kolossale rijk van de Sovjet-Unie is geweest. In dat licht bezien kan het geen toeval zijn dat oud-wereldkampioen Anatoli Karpov zich kandidaat heeft gesteld voor het presidentschap van de FIDE. Op een simultaanreis door Rusland maakte Karpov – gekleed in bontjas met berenmuts – zijn ambities bekend. Tegen het Russische persbureau SarInform zei hij: “Het is noodzakelijk om de orde in de schaakwereld te herstellen”.

Karpov zal niet de eerste oud-wereldkampioen zijn die deze begerenswaardige functie bekleedt. Max Euwe ging hem voor. De president van de Wereldschaakbond is een machtig man, die ook op globaal niveau veel status heeft. Karpov doet zoiets niet zo maar. Als hij president van de FIDE wil worden, heeft hij dat ongetwijfeld eerst uitvoerig overlegd met de Russische autoriteiten.

Vermoedelijk met Medvedev zelf.

In september van dit jaar zullen nieuwe presidentsverkiezingen worden gehouden op de Generale Assemblee van de FIDE. Die vindt plaats tijdens de 39ste Olympiade in de Russische stad Khanty-Mansiysk. De kandidaten dienen zich drie maanden van tevoren aan te melden. Tot dus hebben de tegenstrevers van de huidige voorzitter Kirsan Iljoemzjinov weinig kans gehad. Bessel Kok heeft het in 2006 geprobeerd, maar Iljoemzjinov kocht openlijk de stemmen van allerlei landen en won op die manier overtuigd de verkiezingen.

Maar Karpov zal een hele andere tegenstander zijn.

Anders dan Iljoemzjinov is Karpov geen heerser van een kleine republiek als Kalmukkië. Karpov is vast en zeker welgesteld, maar anders dan Iljoemzjinov is hij geen miljardair die met geld kan strooien. Maar Karpov heeft een land achter zich, dat hunkert naar de roem die het ooit heeft bezeten. Gesteund door Rusland maakt Karpov een uitstekende kans om Iljoemzjinov te verslaan. Ik kan mij nauwelijks voorstellen dat het kleine Kalmukkië het grote Rusland durft te tarten.

Wees daarom niet verbaasd als binnenkort bekend wordt dat Iljoemzjnov zich niet meer kandidaat stelt. Hij zal daarvoor door de Russen luid worden geprezen en in het Kremlin zullen hem vele ridderorden worden omgehangen.

Terug naar de schaakzetten. Het toernooi van Linares is door Veselin Topalov gewonnen, maar op het laatst werd het nog reuze spannend, omdat de Bulgaar zijn voorsprong kwijt raakte door van zijn naaste concurrent Grisjoek te verliezen. Maar in de slotronde stelde Topalov toch nog orde op zaken. Hijzelf versloeg Gelfand, terwijl Grisjoek tegen Vallejo Pons op remise bleef steken.

Grisjoek-Topalov

1. d2-d4 Pg8-f6 2. c2-c4 e7-e6 3. Pg1-f3 b7-b6 4. g2-g3 Lc8-a6 5. b2-b3 Lf8-b4+ 6. Lc1-d2 Lb4-e7 7. Pb1-c3 O-O 8. Ta1-c1 Lb4-a3 9. Tc1-c2 Pb8-c6 10. Ld2-g5 h7-h6 11. Lg5xf6 Dd8xf6 12. Lf1-g2 d7-d5 13. O-O d5xc4 14. b3xc4 Ta8-d8 15. Tc2-d2 La3-b4 16. Dd1-b3 Lb4xc3 17. Db3xc3 Pc6-a5 18. c4-c5 Pa5-c4 19. Td2-c2 b6xc5 20. Dc3-b3 c5xd4 21. Tc2xc4 Td8-b8 22. Db3-c2 La6xc4 23. Dc2xc4 e6-e5 24. Dc4xc7 Tf8-e8 25. Dc7xa7 Tb8-b2 26. Tf1-e1 g7-g6 27. a2-a4 Te8-d8 28. Da7-a5 e5-e4 29. Pf3-d2 e4-e3 30. f2xe3 d4-d3?!

Een echte Topalov-zet. Objectief was 30. … de3x misschien beter, maar de tekstzet is gevaarlijker.

31. Pd2-e4 Df6-e7 32. e2xd3 Td8xd3 33. Da5-a8+ Kg8-g7 34. Da8-c6?!

Diagram1Grisjoek-Topalov

Seirawan gaf aan: 34. Lf1! Td8 35. Dc6 De5 36.a5! Da5x 37. Df6+ Kg8 38. Pd6 Td6x 39. Db2x De1x 40. Db8+ Kg7 41. Dd6x De3x+ 42. Kg2 De4+ 43. Kf2 Df5+ 44. Kg1 met winnend spel voor wit.

34. … f7-f5 35. Pe4-f2 Td3-d2 36. Dc6-c3+ Kg7-h7 37. Te1-f1 Tb2-c2 38. Dc3-b3 Tc2-b2 39. Db3-c3 Tb2-c2 40. Dc3-b3 Tc2-b2 41. Db3-c4!

Geen remise, want 41. … De3x 42. Df7+ Kh8 43. Df8+ Kh7 44. Ld5 is goed voor wit.

41. … h6-h5 42. Dc4-f4 Td2-e2 43. Lg2-f3 Te2-c2 44. Pf2-d3 Tb2-a2 45. Pd3-b4 Ta2xa4 46. Pb4xc2 Ta4xf4 47. g3xf4 Kh7-h6 48. Tf1-b1 De7-e6 49. Tb1-e1 De6-a2 50. Pc2-d4 h5-h4 51. Lf3-e2!

De winnende.

51. … g6-g5 52. f4xg5+ Kh6xg5 53. Te1-f1 Kg5-g6 54. Tf1xf5 Da2-b1+ 55. Tf5-f1 Db1-e4 56. Kg1-f2 en zwart gaf op.

Topalov-Gelfand

1. e2-e4 e7-e5 2. Pg1-f3 Pg8-f6 3. Pf3xe5 d7-d6 4. Pe5-f3 Pf6xe4 5. Pb1-c3 Pe4xc3 6. d2xc3 Lf8-e7 7. Lc1-e3 O-O 8. Dd1-d2 Pb8-d7 9. O-O-O Tf8-e8 10. h2-h4 c7-c6 11. h4-h5 h7-h6 12. Kc1-b1 Pd7-f6 13. Lf1-d3 Le7-f8 14. Td1-g1 Pf6-g4 15. Le3-f4 Dd8-f6 16. Pf3-h2 Pg4xh2?

Bevordert de witte aanval. Beter was: 16. … Pe5!

17. Th1xh2 Lc8-f5 18. Ld3xf5 Df6xf5 19. g2-g4 Df5-e4 20. g4-g5 h6xg5 21. Lf4xg5 De4-e2?

Nu gaan de moeilijkheden zich opstapelen.

22. Dd2xe2 Te8xe2 23. Lg5-e3 Te2xe3 24. f2xe3 Ta8-e8 25. Th1-h3 Te8-e6 26. c3-c4 Lf8-e7 27. Th3-f3 Te6-e5 28. Tg1-f1 Te5xh5 29. Tf3xf7 Th5-e5 30.Tf7-f3 Le7-f6 31. c2-c3 Te5-e4 32. Tf3xf6 g7xf6 33. Tf1xf6?! (Mooi, maar toch niet.) 33. … Te4xe3 34. Tf6xd6 Kg8-f7!

Het pionneneindspel is remise.

35. Kb1-c2 Te4-e2+ 36. Kc2-b3 Kf7-e7 37. Td6-d4 c4-c5 38. Td4-d3 b7-b6 39. Kb3-a3 Te2-c2 40. Td3-d5 a7-a5 41. Td5-d3 Tb2-h2 42. b2-b3 Th2-c2 43. Ka3-a4 Tc2xa2+ 44. Ka4-b5 Ta2-b2 45. Kb5xb6 a5-a4 46. Kb6xc5 Tb2xb3 47. Kc5-c6 a4-a3 48. c4-c5 Ke7-e8?

Diagram2Topalov-Gelfand

Met 48. … a2! 49. Td7+ Ke6 50. Ta7 Tb2 51. Kc7 Kd5! was nog remise te maken.

49. Td3-h3 a3-a2 50. Th3-h8+ Ke8-e7 51. Th8-a8 Tb3-b2 52. Kc6-c7 Tb2-c2 53. c5-c6 Tc2-b2 54. c3-c4 Tb2-c2 55. Ta8-a6 Tc2-b2 56. c4-c5 Ke7-e6 57. Ta6-a5 Tb2-c2 58. Kc7-b7 Tc2-b2+ 59. Kb7-c8 Ke6-e7 60. c6-c7 Ke7-e8 61. Ta6xa2 Tb2xa2 62. Kc8-b7

en zwart gaf op.

Het Parool, 6 maart 2010