Stekker van Sap: dieptepunt in de parlementaire geschiedenis

Beweringen en bewijzen

Na de eerste dag van de Algemene Beschouwingen in de Tweede Kamer is er veel geklaagd over het niveau van de debatten. Inderdaad, Wilders was erg, maar het bijna nooit meer te overtreffen dieptepunt in de parlementaire geschiedenis vond ik toch Jolanda Sap met die stekker.

Jolanda Sap

Tegen Wilders zei de lijsttrekster van GroenLinks: “Arm Geertje, hij baalt als een stekker, maar hij weigert de stekker eruit te trekken”. Daarna had zij voorgedaan hoe je een stekker uit een stekkerdoos trekt. In Trouw stond een foto van mevrouw Sap, terwijl zij na haar demonstratie terugloopt naar haar zetel. Genietend, en aan haar gezicht valt af te lezen dat zij zeer ingenomen is met haar vondst en vooral ook met zichzelf.

Ik kon wel huilen.

Ik heb de School voor de Journalistiek afgemaakt, ik heb politicologie gestudeerd, ik heb mij verdiept in het werk van de grote filosofen als Plato, Kant en Wittgenstein, ik heb geprobeerd Adam Smith en Keynes te lezen (zonder succes, overigens), ik heb Drees en Mitterand nog een hand gegeven, ik heb met Chomski en Vonnegut over de oorlog in Vietnam gediscussieerd, ik heb zelfs Bill Clinton in een rondvaartboot door de Amsterdamse grachten zien varen, kortom, ik heb een leven lang al het mogelijke gedaan om in zelfontplooiing en zelfredzaamheid mij te vereenzelvigen met het feest van de democratie.

En wat is mijn beloning voor al deze inspanningen?

Jolanda Sap, die demonstreert hoe je een stekker uit een stekkerdoos trekt.

Ooit noemden ze dat op de Kweekschool “aanschouwelijk onderwijs”, maar helaas is dat mooie Nederlandse woord kweekschool ook door de politiek wegbezuinigd. Pabo heet het tegenwoordig. Dat zal een afkorting zijn, maar heeft u enig idee waarvan?  Ik vermoed ik dat met deze aanschouwelijke aanpak een nieuw terrein is aangeboord. “Mevrouw, de voorzitter, dit is dweilen met de kraan open!”.  En ik zie Jolanda al op haar knieën zitten, zoals Julie Andrews in The Sound of Music. Ze vindt vast wel iemand in de Kamer die even een tuinslang wil aansluiten.

Overigens was mevrouw Sap beslist niet de enige die mij wakker schudde.

schip van staat

Stef Blok, fractievoorzitter van de VVD, begon zijn betoog over het schip en de orkaan. Het schip van staat had averij opgelopen en die moeten wij eerst herstellen, voordat wij verder kunnen varen. Je denkt wel eens: wat een verbeeldingskracht! Waar haalt zo’n man deze machtige vergelijking vandaan? Zou hij de nacht daarvoor nog stiekem The Tempest van Shakespeare hebben gelezen, of bij een flakkerende kaars nog eens het werk van Joseph Conrad hebben doorgenomen? U moet trouwens toch eens opletten: in de Tweede Kamer wordt elke gewone vergelijking als vanzelf een metafoor. Zelfs mevrouw de voorzitter werd er een beetje ibbelig van.

Enfin, terwijl ik dit stukje aan het schrijven ben, is de minister-president juist bezig om pleisters te plakken. Persoonlijk ben ik niet zo dol op metaforen, die aan het menselijk lichaam en gezondheid zijn ontleend. Voor je het weet, is onze samenleving ziek en is iets een gezwel. “Geef mij een mes. Ik wil deze zieke zwarte plek uit mijn lichaam wegsnijden”, staat in het gedicht Lex barbarorum van Marsman. Pas ermee op, want er zijn altijd gekken die dat soort metaforen letterlijk nemen.

Tot het aanschouwelijk onderwijs behoren nu ook Henk en Ingrid. De hoop dat andere politici Henk en Ingrid aan Wilders zouden overlaten, is ijdel gebleken. Alle sprekers beleven wel een moment, waarop Henk en Ingrid worden ingezet. Henk en Ingrid zijn al bijna even klassiek geworden als het schip in de storm, het dweilen met de kraan open en de stekker uit het stopcontact.

Toen ik Wilders voor het eerst hoorde verwijzen naar Henk en Ingrid, begreep ik dat Wilders op zijn geheel eigen wijze een Hollandse dominee is. Nog een paar jaar geleden had je een radiodominee, die in zijn preek altijd een oud vrouwtje opvoerde dat hem iets had gevraagd. Dominee, waarom heb ik kanker, en niet mijn ongelovige buurman, die rotzak? Of woorden van gelijke strekking. Als luisteraar wist je onmiddellijk dat dat oude vrouwtje helemaal niet bestond en dat zij voor de dominee uitsluitend diende als handvat voor zijn preek.

Zo bestaan Henk en Ingrid ook niet, hoewel iedereen ze nu kent en zo’n beetje kind bij ze aan huis is. In elk geval weet heel Nederland dat Henk en Ingrid er op achteruit gaan. Inmiddels zijn ook Mohammed en Fatima uitgegroeid tot een koppeltje, terwijl de Wilders-haters er niet van op zullen kijken dat Henk en Ingrid in de weekeinden naar het Zwarte Woud reizen om Heinrich en Gretl te bezoeken.

En nu ga ik gauw weer luisteren naar het debat over het verschil tussen mensen en cijfers, want daar wil ik werkelijk geen seconde van missen.

De Volkskrant, 24 september 2011