Er ontglipte mij een lach toen ik op de voorpagina van Het Parool deze opmerking las van Felix Rottenberg: “Liegen is een specialisme dat politici in Noordwest- Europa niet beheersen”.
Misschien herinnert Felix zich nog hoe idolaat hij was van Tony Blair, toen die in 1997 tot prime-minister werd gekozen. Tony Blair was voor Felix – en niet alleen voor hem – de verlosser die de sociaaldemocratie een modern gezicht zou geven. Misschien weet Felix ook nog hoe het met Tony Blair is geëindigd. In plaats van Tony Blair de verlosser werd het Tony B(Liar), the liar – de leugenaar. Geen politicus bleek in zijn carrière zo veel gelogen te hebben als Tony Blair.
Je zou denken dat politici die een loopje nemen met de waarheid nemen zich buiten de orde plaatsen, maar dat liegen heeft Blair geen windeieren gelegd. Sinds hij in 2007 aftrad, heeft Blair meer dan vijftien miljoen pond verdiend. Logisch dat de modernisering van de sociaaldemocratie hapert.
Felix denkt dat de Noordwestelijke politicus een speciale mensensoort is dat moeite heeft met liegen. Hij zou het boek The Politics of Lying van David Wise moeten lezen. Een dik boek, want de lijst van noordwestelijke leugens die Wise aandraagt, is onafzienbaar. Je kunt er evenzeer uit opmaken dat liegen een algemene behoefte is, waaraan ook noordwestelijke politici nauwelijks ontkomen. De psychologe Katherina Kouwenhoven kwam na onderzoek tot de conclusie dat mensen gemiddeld anderhalve keer per dag liegen. Mij lijkt dat aan de lage kant, maar ongetwijfeld speelt daarbij mee wat je als een leugen beschouwt.
Afgelopen donderdag was Emile Roemer twee maal uitgebreid op de televisie. ’s Avonds laat zat hij bij Knevel & Van den Brink in een lijsttrekkersdebat. De grote vraag was of Roemer zich zou herstellen van een eerder optreden, dat door de kijkers als zwak werd beoordeeld. Als verweer droeg Roemer aan dat hij overbluft was door een leugen van Rutte. Hij zou zich voortaan harder opstellen.
Of dat gebeurd is, weet ik niet. Ik heb het debat gelaten voor wat het was. Ik heb nu al genoeg van dat lege gekissebis tussen lijsttrekkers, van wie je nu al weet dat zij na de verkiezingen coalities moeten vormen. Vooral het aanroepen van de pseudowetenschappelijke cijfers van het Centraal Planbureau – een instantie die nog stamt uit de tijd dat wij dachten dat de samenleving maakbaar is – gaat mij steeds meer tegenstaan.
Liever keek ik naar Bauer’s Zigeurnacht. In een zorgvuldig gescreend en uitgelicht woonwagenkampje te Hongarije werd Roemer door de volkszanger ontvangen. Prima getimed, zo vlak voor de verkiezingen, maar als je er wat kritischer naar keek, was het natuurlijk een leugenachtig programma van jewelste.
Op zichzelf is het al opmerkelijk dat uitgerekend de TROS – ooit toch begonnen als een rechtse omroep – een uur gratis reclame voor de Socialistische Partij in heeft geruimd. En dan dat geromantiseerde zigeunerleven, dat aldus werd samengevat: “Gasten moesten zich wassen onder een regenton – ook iemand als Emile Roemer. En ze moesten kakken op een plank of plassen in de bosjes”.
Dat kakken zag je Roemer helaas niet doen, maar wel vertelde de olijke oom uit Brabant dat hij achttien jaar voor de klas had gestaan. Een beetje wrang in die omgeving ,want onlangs werd nog vastgesteld dat bijna geen van de woonwagenjongeren de basisschool afmaakt. Toen Frans Bauer zei dat je je in een woonwagen nooit verveelt, antwoordde Roemer: “Deze mensen vermaken zichzelf met een goed gesprek”. Daarna bezocht Roemer een waarzegster, die hem slechts voorspoed voorspelde. De SP-leider was er danig van onder de indruk. En bij het Ave Maria moest hij voor de camera bijna huilen.
Kortom, Roemer for president! Ik zou liegen als ik dat een mooi vooruitzicht vond.
7 september 2012