En de winnaars zijn…

Schaken

De schaakprijsvraag heeft ook dit jaar de hersenen weer doen knarsen en zo bereikten mij per brief of per mail in het totaal 16 inzendingen.

Bobby Fischer boek

Dat aantal viel – vergeleken met voorgaande jaren – enigszins tegen, waaruit ik opmaak dat de moeilijkheidsgraad hoog was. Vaste inzender Cor van Dongen liet weten dat hij zich niet aan de indruk kon onttrekken dat de opgaven deze keer juist “stukken makkelijker waren”, maar dat schrijft hij elk jaar. Ook kreeg ik enkele mails van inzenders die bedroefd vertelden dat zij onderweg waren gestopt. Een eitje was het dus niet, dit jaar.

Niet alle inzendingen waren even vlekkeloos, maar het niveau was ongekend hoog. Tenslotte werd het, zoals elk jaar, een nek-aan-nek-race tussen drie kampioenen.

En dan nu de oplossingen:

OPGAVE 1, zie diagram 1.

Diagram1 Nieuwjaarspuzzel  2012

De eerste opgave is vaak de makkelijkste, maar nu bleken er alleen meteen hindernissen op te doemen. De stelling zou zijn voorgekomen in een partij Thomas-Golombek, maar die heb ik in geen databank teruggevonden. De partij zou dit vervolg hebben gehad: 1. Pc3xd5? Pf6xd5 2. Lg2xd5 Pc6-b4! 3. Dc2-e4! Pb4xd5 4. De4xd5 Ta8-d8 5. Dd5-c6 La6-b7 6. Dc6-b5 Ta8-b8 (Inzender IM Piet Peelen geeft aan dat 6. … a6 7. Db6 Td7 8. Pf3 De2x 9. Ph4 De4 10. f3 Dd4+ 11. Kh1 Te8 ook gunstig is voor zwart, maar de tekstzet is misschien dwingender.) 7. h2-h4 h7-h6 8. Pg5-h3 Lb7-g2! 9. Db5xb8 Td8xb8 10. Kg1xg2 De7xe2 en zwart stond gewonnen. Wit had dus niet op d5 moeten slaan.

OPGAVE 2, zie diagram 2.

Diagram 2 Nieuwjaarsprijsvraag 2012

Hier werd in Biel 1972 de partij Magrin-Rosenblatt afgebroken. Wit lijkt er erg aan toe, maar hij vond de volgende oplossing: 42. 0-0! Te4xe2 (Piet Peelen laat hier zwart 42. … Db8!! 43. Dh4 Df8 44. Df6+ Kg8 45. Dg5+ Kh8 doen, wat voor beide partijen inderdaad niet meer dan remise oplevert. Peelen verbeterde dus het spel van Rosenblatt!) 43. Dg3-h4! en nu kwam zwart tot de conclusie dat mat onvermijdelijk was. Overigens vertelt Robert Timmer in zijn boek De rochade, dat men lang is bezig geweest alle zetten van de partij te vinden, maar dat zulks tot dusver niet is gelukt.

OPGAVE 3, zie diagram 3.

Diagram 3 Nieuwjaarspuzzel 2012

Mat in drie, een probleem van Max Petri, gebaseerd op Samuel Loyds idee van wat later de Bristolruiming is genoemd. De sleutelzet is: 1. Tb6-b1!, waarmee 2. Db2 en  3. Db8 mat dreigt. Op het antwoord 1. … Tg2xd2 volgt 2. Tb1-d1! en zwart is in tempodwang. Wordt de toren genomen, dan zet de dame mat op h2, f6 of e5. Wijkt de toren, dan speelt wit 3. Td3x+ mat.

OPGAVE 4, zie diagram 4.

Diagram4 Nieuwjaarspuzzel 2012

Een eindspelstudie van I.M.Kricheli uit 1984. Het lijkt eenvoudig, maar er zit een venijnig addertje onder het gras. Alleen 1. Kh1-h2! maakt remise. (Ja, want zowel 1. Tf1+ b1T!! 2. Kg2 Tf1x 3. Kf1x Kb2 4. Ke2 Kc2 5. Ke1 Kd3 6. Kf2 Kd2 7. Kf1 Ke3 8. Kg2 Ke2 als 1. Tf1+ Tb2x+ 2. kb1x 3. Kg2 Kc2 4. Kh3 Kd3 5. Kh4 Ke2 6. Kg4 Kc3 is winnend voor zwart.)  1. … b2-b1D 2. Tf2-f1! 3. Db1xf1 en pat.

OPGAVE 5, zie diagram 5.

Diagram5 Nieuwjaarspuzzel 2012

Een studie van G.K. Zadhodiakin, 1950. Zwart lijkt te winnen, maar er zit een positionele remise in: 1. Td7-c7! (Hij moet juist niet slaan: 1. Te7x+ Kf6 2. Tc7 Tb8+ 3. Kd7 Tb7! en zwart wint.) 1. … Tb5-b8+ 2. Kd8xe7 Tb8-b7! 3. Tc7xb7 c2-c1D 4. Ke7-e6+ Kg7-g6 5. h4-h5+! Kg6xh5 6. Tb7-g7!! en wit heeft nu een onneembare vesting.

OPGAVE 6, zie diagram 6.

Diagram6 Nieuwjaarsprijsvraag 2012

Een studie van Nunn, 1978, met als oplossing: 1. Lg1-e3+ f5-f4! (Na 1. … Kg7 2. Kg2x hg6x 3. h6+ Kh7 4. Lc1  f4 5. Kf3 Kh6x  6. Kg4 loopt het mis.) 2. Pg6xf4 g2-g1D! 3. Le3xg1 b3-b2 4. Lg1-c5! Kh6-g7 5. Lc5-d4+ Kg7-h6 6. Pf4-e6 b2-b1D 7. Ld4-g7+ Kh6xh5 8. Pe6-f4+ Kh5xh4 9. Lg7-f6 mat.

En dan nu de uitslag. Van drie inzenders kon ik alle oplossingen goed rekenen. Hier volgen de namen in alfabetische volgorde: Cor van Dongen, Pieten Peelen en J.P. Roos. Van hen stak de inzending van Piet Peelen er nog net iets bovenuit. Maar alle drie krijgen zij binnenkort het boek A psychobiography of Bobby Fischer thuisgestuurd.

Gefeliciteerd!

Het Parool, 9 februari 2013.