Karel van het Reve heeft eens opgemerkt dat direct na de bevrijding het antisemitisme in Nederland sterker was dan voor de oorlog. Hoezeer men de Duitsers ook verafschuwde, de nazipropaganda had kennelijk toch haar werk gedaan.
Pas toen beelden uit concentratiekampen vrijkwamen, ebde het antisemitisme langzaam weg, om te veranderen in een uitbundig pro-Israël-gevoel. Een tijdje was het jodendom zelfs sexy. Idealistische jongeren gingen in de kibboets werken en journalist Joop van Tijn wilde zich nog aanmelden bij het Israëlisch leger, toen in 1967 de Zesdaagse Oorlog uitbrak. Gelukkig kwam het er niet van door de kortheid van de veldslag, want met Joop in de gelederen hadden ze die oorlog zeker verloren.
Het antisemitisme in Europa is helemaal terug. In Toulouse en Brussel zijn Joden doodgeschoten, gewoon omdat het Joden waren. In Amsterdam kun je met een keppeltje niet meer over straat, na een anti-Israël-demonstratie in de Haagse Schilderwijk zei een betoger tegen de Volkskrant-verslaggever: ‘Als alle moslims een front zouden vormen, dan hadden wij het Westen en de Joden allang verslagen.’
Joden als aparte groep om tegen te vechten.
Vorig weekend stond in NRC Handelsblad een intrigerend stuk van David Suurland, die in Leiden cum laude promoveerde op ‘de vergelijking tussen nazisme, communisme en islamisme‘. Daarin betoogt hij dat Jodenhaat nu eenmaal hoort bij de islam. Meer dan 1.400 jaar van indoctrinatie zijn niet zonder gevolgen gebleven.
De rentree van de islam in Europa betekent de rentree van het antisemitisme. En zo kon je erop wachten: aanslagen op Joodse scholen en synagogen, die toch al zijn veranderd in bunkers. Tevens worden types die de Holocaust ontkennen in de moslimwereld als helden ingehaald. De conclusies van Suurland zijn bikkelhard, maar deze is misschien wel de hardste: ‘Hoe vaak zijn Bolkestein, Fortuyn, Jansen, Ellian, Hirsi Ali, Van Gogh of Wilders niet beticht van aanzetten tot racisme? Als het gaat om Jodenhaat onder moslims hadden zij gewoon gelijk.’
In de dagen daarna kwam uit islamitische kring nauwelijks reactie, maar wel drukte NRC brieven af van verschillende emeritus hoogleraren die zich aangesproken voelden. Een brief was van prof. Witkam, die niet ontkent dat Mein Kampf en De Protocollen van de Wijzen van Sion populaire publicaties zijn in islamitische landen. (Hamas heeft die protocollen zelfs in zijn Handvest opgenomen, hoewel alom bekend is dat het vervalsingen zijn). Maar volgens Witkam is daarmee juist aangetoond dat gaat om ‘een boemerangeffect van het Westers antisemitisme’.
Dat is geen overtuigend argument, zeker niet als je bedenkt dat in de Koran regelmatig joden voor apen en varkens woorden uitmaakt. Of in apen worden veranderd. Door maar weer naar het Westen te verwijzen, valt het argument in de naargeestige categorie: dat het onze schuld is, is eigenlijk jullie schuld.
Suurlands artikel lijkt een aanval op de Nederlandse islamologen, die lang onder een deken van welwillendheid hebben geslapen. Misschien herinnert u zich de oud-testamenticus Pieter van der Horst, die in 2007 een afscheidscollege wilde geven over het antisemitisme in islamitische landen, maar die door het Utrechtse universiteitsbestuur lafhartig werd gecensureerd, zogenaamd omdat zijn lezing ‘onwetenschappelijk’ zou zijn. Eerherstel graag.
En dan ga ik nu een lekker broodje ham eten, om met wijlen Ischa Meijer te spreken.
de Volkskrant, zie ook voor de 124 reacties.