Archief

February, 2011

De ongelooflijke talenten van Mark Taimanov

Schaken

Monday, February 28th, 2011

Af en toe word ik erop aan gesproken dat ik een oudere vader ben, die op zijn 53ste nog een zoon heeft gekregen. In het gezelschap is er dan altijd wel iemand die zo behulpzaam is je voor te rekenen dat je te oud bent om nog samen te voetballen, of dat je je zoon niet meer zult meemaken als hij tot het minister-presidentschap is geroepen.

Taimanov 1

Het zij zo, maar er is altijd baas boven baas! lees verder

Nul gedichten van Huub Oosterhuis

Invallen

Monday, February 28th, 2011

In Gerrit Komrij’s vuistdikke canon van de Nederlandse poëzie zocht ik op met hoeveel gedichten  Huub Oosterhuis is vertegenwoordigd.

Het antwoord  is: nul.

Huub Oosterhuis 1

Wel nam Komrij gedichten op  van Tonnus Oosterhoff en zelfs van  J. van Oosterwijk Bruyn, maar geen  enkele van Huub Oosterhuis. Ik  zocht  nog wat verder en vond dat Komrij in  zijn bundel Lood en Hagel een heel  hoofdstuk aan Oosterhuis heeft gewijd.  lees verder

Max Pam terug bij HP/De Tijd

Boeken etc

Sunday, February 27th, 2011

Max Pam keert terug als literair criticus bij HP/ De Tijd. Pam vertrok in maart 2009 bij het opinieweekblad, na ruzie met de toenmalige hoofdredacteur Jan Dijkgraaf. Frank Poorthuis, vorige maand benoemd tot hoofdredacteur, wil Pam er graag weer bij hebben.

HPDe Tijd

‘We willen een nieuwe start maken. Ik vind Max Pam een van de beste literair recensenten van Nederland. En ik ben blij dat hij voor ons wil werken.’

Poorthuis heeft er de laatste weken geen geheim van gemaakt het niveau van HP/ De Tijd te willen opkrikken. Het moet weer een blad voor ‘de intelligente lezer’ worden.
Zwaarder inzetten op onder andere literatuur hoort daarbij. Pam begint eind maart, begin april.

Door Linda Nab

Villamedia, 25 februari 2011. lees verder

De schizofrenie van Antoine Bodar

Beweringen en bewijzen

Sunday, February 27th, 2011

Slecht nieuws voor Geert Wilders en voor al degenen die geloven dat de westerse cultuur is gegrondvest op de christelijke cultuur.  Volgens de Anglicaanse theoloog McGrath verlaat het christendom Europa en trekt het naar Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Daar groeien de christelijke kerken nog, maar hier is het christendom voornamelijk een zaak geworden van oude vrouwtjes, lager opgeleiden en van een enkele verwarde intellectueel, zoals Antoine Bodar.

Antoine Bodar 4

“Als de kerk met de tijdgeest trouwt, is zij snel weduwe”, zei Bodar gisteren in de Volkskrant.

Laten wij deze zin, en met name het begrip “tijdgeest”,  eens nader bekijken. lees verder

Langer vast dan Mohammed B.

Columns

Sunday, February 27th, 2011

Zachary Adam Chesser, de 21-jarige man die de makers van de tekenserie South Park heeft bedreigd, is door rechtbank in Virginia veroordeeld tot 25 jaar gevangenisstraf.

Vijfentwintig jaar!

Dat is aanzienlijk meer dan Ferdi E. of Volkert van der G., die toch een moord hebben gepleegd. lees verder

Bril & Pam (18)

Gastenhoek

Sunday, February 20th, 2011

In 2005 had ik met Martin Bril een kleine, tweewekelijkse correspondentie voor het blad Verzekerd!

Bril & Pam 3

Het betaalde goed, dit intern verspreide blaadje voor verzekeraars, maar weinigen zullen onze stukjes gelezen hebben. lees verder

De peripatetische school

Buitenhof

Sunday, February 20th, 2011

Aristoteles hield ervan wandelend met zijn leerlingen te filosoferen op de galerij van Athene, de peripatos, en vandaar dat wordt gesproken over de peripatetische school.

Deze week kreeg zijn voorbeeld navolging. Een paar rabbijnen, een bisschop, een dominee en een imam maakten een interreligieuze wandeling door Amsterdam-West, ten einde een dialoog op te zetten over de begrippen tolerantie en saamhorigheid. Op die manier wilden ook zij een voorbeeld geven.

Misschien was het gezelschap – in navolging van Aristoteles – juist over de deugd aan het spreken, toen plotseling een lokale jongeling opdook. In plaats van zich deemoedig onder de geestelijken te voegen, bracht de jongen de Hitlergroep en riep: “Hé, kankerjoden!”.

Waarop de imam verklaarde dat de lokale jongeling dit zeker niet had gedaan als hij op een islamitische school had gezeten, een uitspraak waar ik zo mijn eigen gedachten over heb.

Nadat foto’s waren gemaakt en handen geschud, wat mocht omdat het louter mannen waren, keerde ieder terug naar zijn eigen God. Een daad was gesteld.

Een geestelijke weet hoe je moet leven, maar zelf hij ook kan niet alles weten.

Simonis

Neem kardinaal Simonis, die over kindermisbruik binnen de kerk verklaarde: “Wir haben es nicht gewusst”. Toen Simonis onlangs voor een rechtbank moest getuigen, herhaalde hij dat opnieuw. Vaag had hij misschien iets gehoord, maar verder kon hij verzekeren dat kuisheid door de kerk hoog in het vaandel wordt gedragen.

Intussen blijkt dat de kardinaal wel degelijk iets heeft gewusst, ongeveer zoals de Duitsers toen zij aan het eind van de oorlog zagen, hoe hun steden werden platgebombardeerd, ook vagelijk geweten moeten hebben dat er misschien iets raars aan de hand was. Simonis heeft niet alleen het misbruik onder de kardinaalsbonnet gehouden – dat is zo’n rode alpinopet, maar dan zonder een pompoen erop – hij heeft de betreffende pater ook in het geheim een nieuwe parochie gegeven. Met alle gevolgen van dien.

|Simonis wordt in mei tachtig. Kun je zo’n man nog aanklagen? Kun je de roomse kerk tot een criminele organisatie laten verklaren, zoals advocaat Jan Boone wil? Kun je schadeclaims opleggen voor verjaarde vergrijpen?

Mijn zegen heeft het, al moet ook de rol worden bekeken van het Openbaar Ministerie, dat destijds alles op zijn beloop liet, omdat het instituut belangrijker werd geacht dan de slachtoffers.

De belangrijkste les is weer dat wij voorzichtig moeten zijn met ons vertrouwen in hoogwaardigheidsbekleders en andere autoriteiten. Van hun voorbeeldfunctie komt meestal niets terecht.

Neem Joseph Ratzinger. Die heeft zich al in 1970 als orgaandonor opgegeven, maar onlangs maakte het Vaticaan bekend dat zulks niet meer geldt, sinds Ratzinger paus is geworden. Het lichaam van de paus moet na zijn dood – en ik citeer – “heel bewaard blijven, met het oog op vereringen in de toekomst”.

Op het begrip “heel” bij een lijk valt veel af te dingen, maar opmerkelijker is het dat de kerk het pleziertje van de pelgrims die straks langs de kist trekken kennelijk belangrijker vindt dan het leven van een mens dat door een orgaan gered had kunnen worden.

Egoïsme versus Altruïsme.

En ga nou niet zeggen dat de paus een oude man is, wiens organen waardeloos zijn. Net als de kerk zelf heb ik het over een principekwestie. En zo wandelen wij voort.

Buitenhof, 13 februari 2011

En de winnaar is…

Schaken

Sunday, February 20th, 2011

De traditionele schaakprijsvraag moet dit jaar nogal moeilijk zijn geweest, want via de krant en mijn website kreeg ik slechts twaalf inzendingen binnen, aanzienlijk minder dan vorig jaar. Toen was het misschien een eitje, maar dit keer vergden de oplossingen flink wat hersenwerk.

Piet Peelen

Bovendien wees IM Piet Peelen ons – traditiegetrouw, zou ik bijna zeggen – op gekraakte studies. Wat zou deze prijsvraag zijn zonder Piet Peelen?
Niet alle inzendingen waren vlekkeloos, maar het niveau bij degenen die alle zes de opgaven wisten op te lossen,was bijzonder hoog. Daar gaan we. lees verder

De dubbele tong van Slangenburg

Beweringen en bewijzen

Sunday, February 20th, 2011

Toen ik in NRC/Handelsblad las dat vijf vooraanstaande CDA’ers zich de afgelopen zomer hebben teruggetrokken op kasteel Slangenburg, ten einde daar in het geheim de toekomst van hun partij te bespreken, dacht ik eerst dat het een grap was.

Maar het was geen 1 april: kasteel Slangenburg bestaat echt.

Slangenburg 1

Het ligt niet ver van Doetichem. Voordat men in de veertiende eeuw de eerste fundamenten legde, moet het een broedplaats van slangen zijn geweest. Het was een slangenkuil die de naam van borch of burg kreeg, toen de hoofdbewoner zich erin verschanste als in een kleine vesting. lees verder

Hennah Draaibaar en het Rosenthalsyndroom

Columns

Sunday, February 20th, 2011

Hennah Draaibaar, correspondent in Suriname van het NOS-Journaal, wordt afgedankt. Jammer, want ik luisterde graag naar haar. Ze was altijd goed geïnformeerd en kritisch, wat in Suriname geen sinecure in. Ik heb er een keer ontmoet en toen leek ze me iemand met een onblusbare nieuwsgierigheid. lees verder

Pauselijke organen, bier en een scheldpartij

HUMAN

Thursday, February 17th, 2011

De Standaard meldt dat de organen van de paus na zijn dood niet langer beschikbaar zullen zijn voor transplantatie.

Volgens het Vaticaan is paus Benedictus XVI niet langer orgaandonor

De secretaris van de paus, monseigneur Georg Gaenswein (zie foto), vermeldt het feit in een brief aan een Duitse dokter. Die dokter haalde de donorkaart van de paus aan om andere mensen te overtuigen ook donor te worden.

alt


Volgens Radio Vaticaan schreef Gaenswein dat voormalig kardinaal Jozef Ratzinger sinds 1970 een donorkaart heeft, maar dat die kaart verviel op het moment dat hij paus geworden is. De secretaris zegt dat alle verwijzingen naar het document, dat nu van geen tel meer is, ten onrechte zijn en hoopt dat de zaak daarmee voorgoed afgedaan is.

Toch vreemd. Je zou zeggen dat het redden van een mens voor de plaatsvervanger van God op aarde belangrijker is dan de morbide belangstelling van de pelgrims al zij straks langs de kist trekken.

Bier en sigaretten in kroegkerk

Het Eindhovens Dagblad – ja, niets ontgaat ons – lezen wij het volgende bericht van Maaike Vrooland. Er spreekt een enorme wanhoop uit, die typerend is voor de niet terug te draaien secularisatie.

Daar waar traditionele kerken steeds meer leden verliezen, winnen nieuwe kerkvormen zoals huisgemeenten en kroegkerken, steeds meer terrein.

Het is stampvol in café de Korevaar dat uitkijkt over de haven van Sliedrecht. Alle barkrukken, stoelen en banken zijn bezet en zelfs de vensterbanken zijn gevuld met mensen. Een ongewone aanblik voor het tijdstip van de dag, het is namelijk tien uur ‘s morgens.

Elke eerste zondagmorgen van de maand wordt café Korevaar omgetoverd tot kroegkerk. Terwijl de stamgasten hun ochtendpeuk roken en sommige zich al aan een pilsje wagen, houdt dominee Gerard Vrooland (zie foto) na het lezen van een stuk uit de Bijbel, een preek over het verschil tussen individu en persoon. Tijdens het zingen mag er getapt worden.

alt


Het is een nieuwe trend op religieus gebied: ‘simple churches’, eenvoudige kerken. Groepen mensen die elkaar ontmoeten aan de keukentafel of in de kroeg en daar met elkaar praten over het geloof.

Ze worden ook wel ‘tafelkerken’ of ‘huisgemeenten’ genoemd. Daar waar traditionele kerken steeds meer leden verliezen, zijn het de ‘nieuwe’ kerken die wel mensen aan zich weten te binden. Mensen die niet veel moeten hebben van de traditionele manieren en gewoontes van de kerk, maar die wel ‘iets’ met God hebben of willen.

Drinken mag van God, zou Annie M.G. Schmidt zeggen. Maar roken ook? Gelukkig kijkt de dominee er wel erg serieus bij. Stel je voor dat hij ervan zou genieten!

Jongere in Amsterdam-West blieft geen religieuze dialoog

Het was zo goed bedoeld: de rabbijn, de pastoor, de dominee en de imam op een interreligieuze wandeling in Amsterdam-West. Om iedereen te laten zien dat het ook best goed kan gaan. En natuurlijk ook een beetje om met je eigen kop op de televisie te komen.

Maar helaas halverwege gaat het mis. Ineens duiken jongeren, die duidelijk niet de Joodse godsdienst omarmen. Lees hier:

AMSTERDAM Prominente religieuze voormannen begaven zich gisteren in het hol van de leeuw. Tijdens een dialoogwandeling stapten ze blijmoedig door Amsterdam-West, bekend van antisemitische incidenten. Ook tijdens de wandeling ontbraken anti-Joodse leuzen niet.

De Nourmoskee in Amsterdam-West heeft vloerverwarming. Dat is wel zo prettig voor de Joden, christenen en moslims die meedoen aan de interreligieuze dialoogwandeling. Op kousenvoeten schuifelen ze door de gebedsruimte.

Kursat Bal van het Contactorgaan Moslims en Overheid geeft tekst en uitleg bij de wandeling. “Religieuze symbolen moeten het de laatste tijd vaak ontgelden. Hoofddoekjes en keppeltjes zijn vaak voorwerp van intimidaties.”

alt

Vandaag is er aan keppeltjes en hoofddoekjes geen gebrek. De deelnemers hebben de kleding aangetrokken die hun geloofsovertuiging typeert. Rabbijn Raphael Evers –opgegroeid in Amsterdam-West– kan in zijn kenmerkende Joodse uitdossing op veel belangstelling van de pers rekenen. Kursat Bal, met zijn islamitische hoofddeksel, trouwens ook. Alleen PKN-scriba A. J. Plaisier valt uit de toon: hij heeft alleen maar een baard.

Dan gaat de stoet op weg. De bedoeling is om via de Jeruzalemkerk uit te komen bij de Sjoel West, de synagoge in dit deel van de stad. Maar goed en wel op koers naar de Jeruzalemkerk stokt de dialoog algauw: rabbijn Evers krijgt telefoon. Uitgebreid beantwoordt hij de vragen van een journalist. En ook een islamitische vertegenwoordiger loopt te bellen. Maar dat is niet de bedoeling, moppert een van de organisatoren. Het moet een dialoog met elkáár zijn.

“Dat is het ook”, zegt rabbijn Evers, die tussen de telefoontjes door kans ziet om onder meer de politiek rondom grote gezinnen met zijn wandelpartners te bespreken. Maar Amsterdam-West doet niet mee met de dialoog. “Wat een Jodeninvasie!”, roept een allochtone jongen bij de Jeruzalemkerk. Verderop steekt een ander zijn arm schuin omhoog. “Kankerjoden!” schreeuwt hij.

Lees hier verder. Commentaar: inderdaad alle geestelijken hebben extra haargroei. Een baard is normaal, maar meestal zit het hele gezicht onder het haar. Zou al dat haar goed zijn voor het lijntje met God, ongeveer zoals koper elektriciteit geleidt?

Het spel speelt voor u

Beweringen en bewijzen

Saturday, February 12th, 2011

In mijn jeugd heb ik vele dagen doorgebracht in Het Hok, het  Amsterdamse schaakcafé. Het was de tijd van mijn opperste verslaving aan het spel, want er werd daar niet alleen geschaakt, maar ook gepokerd, gedamd, gebridged, gebonkt, getoept, gehartenjaagd, gebamzaaid en go gespeeld.

biljartende robot

Het Hok ging ’s ochtends om tienen open en ’s nachts ver na enen weer dicht. Verkeerde de partij nog in volle gang, wat vaak het geval was, dan werd zij voortgezet in de sociëteit De Kring. Die bleef tot zes uur open, maar wat daarna? Je mocht in die tijd nog parkeren op het Leidseplein en ik heb het meegemaakt dat wij, terwijl het klootjesvolk al weer aan het werk toog, zaten te bridgen in een auto. lees verder

Moebarak, Prem en andere schreewlelijken

Columns

Saturday, February 12th, 2011

Vorige week schreef ik dat Mubarak nog lang niet weg was en ik eindigde mijn stukje met: “De wereld is alleen achteraf voorspelbaar”.

Inmiddels ben ik nu aan dit stukje begonnen en zit Mubarak er nog steeds. Ik voel ik mij steeds meer bedrogen. lees verder

Simultaan 29-0!

Invallen

Saturday, February 12th, 2011

Mijn collega Leonard Ornstein vroeg me of ik mee wilde doen aan een simultaan tegen Anish Giri, het zestienjarige schaakwonder dat onlangs won van Magnus Carlsen (de nummer één van de wereld). Ook dwong hij bijna wereldkampioen Anand tot overgave.

Giri in de kamer 2

Giri heeft een Nepalese vader en een Russische moeder, die allebei in ons land werken. De Nederlandse Schaakbond zou Anish graag inlijven, want dan zouden wij eindelijk weer eens een topschaker hebben.

Het was niet zo maar een simultaan, maar een die werd gehouden in de Tweede Kamer. Als tegenstanders zouden politici en parlementaire journalisten in het strijdperk treden. lees verder

Pakistan verdubbelt kernarsenaal

HUMAN

Monday, February 7th, 2011

De mens is geneigd tot alle kwaad, maar tegenwoordig vindt men zelfs bij apen vergaande vormen van altruïsme. Nog geen jaar geleden vond een grote overstroming in Pakistan plaats. Honderden mensen kwamen om, duizenden werden dakloos. Nederland werd wederom opgeroepen gul te geven. Velen deden dat ook, al hoorde je ook wel bedenkingen. Pakistan, dat is toch dat land waar ze een vrouw ter dood willen brengen omdat die – volgens een jaloerse buurvrouw – de profeet heeft beledigd. En zou dat geld wel op de juiste plaats terecht komen?

Legitieme vragen, maar als er mensen op het punt staan te verdrinken, is dat het verkeerde moment om erover te beginnen. Een half jaar later lees je dit in de Volkskrant:

Pakistan verdubbelt kernwapenarsenaal

ISLAMABAD – Het nucleaire arsenaal van Pakistan is de afgelopen jaren twee keer zo groot geworden en telt nu zo’n honderd kernwapens. Dat meldde The Washington Post maandag op basis van schattingen van onafhankelijke analisten.

alt


De verdubbeling is volgens de experts van het Amerikaanse Instituut voor Wetenschap en Internationale Veiligheid onderdeel van de wapenwedloop tussen Pakistan en rivaal India. Het zou voor het eerst zijn dat Pakistan meer kernwapens heeft dan buurland India.

De schatting is gebaseerd op de ‘significant verhoogde productie van plutonium en hoogverrijkt uranium in Pakistan’.

Wat kost het maken van een atoombom eigenlijk? De eerste bom, die ze later op Japan hebben gegooid, kostte zo’n anderhalf miljard dollar. lees verder

Miljoenenjacht

Gastenhoek

Sunday, February 6th, 2011

Deze week Dap Hartmann. Hij is astronoom en werkt als onderzoeker bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management.

JSF 2

Om de kwaliteit van het hoger onderwijs te verhogen, bezuinigt het kabinet 370 miljoen euro op het hoger onderwijs. lees verder

Het proces Demjanjuk loopt ten einde

Beweringen en bewijzen

Sunday, February 6th, 2011

Terwijl in Egypte de wereld in brand stond, werd in de Tweede Kamer gedebatteerd over het toenemend antisemitisme in Nederland. Dat gebeurde op instigatie van de Christen-Unie en SGP. Zo’n debat zal weinig uitrichten, maar het deed me deugd dat de twee meest christelijke partijen het erover wilden hebben. Per slot is de Holocaust ondenkbaar zonder het christendom.

Dienstausweis Demjanjuk

Uit het verslag begreep ik dat het debat ongemakkelijk werd, toen Joram van Klaveren ( PVV) de islam “in essentie antisemitisch” noemde. Spreken met vertegenwoordigers van Hamas was volgens hem zoiets als “overleggen met Jodenhaters”.  Nu moet je altijd oppassen het begrip essentie. lees verder

Opstanden zijn van alle tijden

Columns

Sunday, February 6th, 2011

U  zult van mij geen diepzinnige beschouwingen lezen over de invloed van Facebook enTwitter op de revolte in Egypte. Mijn indruk is namelijk dat die invloed schromelijk wordt overdreven. Je zou bijna vergeten dat zulke volksopstanden al eeuwen lang een terugkerend verschijnsel zijn. lees verder